Gastroenteroloji Nedir?
İnsan vücudundaki organların bir arada ve uyum içerisinde çalışması yaşamsal fonksiyonların devam etmesi için zorunludur. Organların birlikte hareket etmesi sistemleri meydana getirir. İnsan vücudunda bulunan sistemlerden bir tanesi de ağızdan başlayarak anüste sonlanan sindirim sistemidir. Gastroenteroloji, yutak, yemek borusu, mide, ince bağırsak, kolon gibi sindirim sistemi organlarını ve karaciğer, pankreas, safra kesesi gibi sindirime yardımcı organları inceleyen bilim dalıdır. Florence Nightingale Hastaneleri gastroenteroloji bölümünde mide, bağırsak gibi sindirim sistemi organlarında ve sindirime yardımcı organlar olarak bilinen karaciğer, safra kesesi ve pankreas gibi organlarda ortaya çıkan sağlık sorunlarının tanı ve tedavisi alanında uzman hekim kadrosu tarafından yapılır.Gastroenterolojide Tanı Yöntemleri ve Florence’ın Yaklaşımı
Gastroenteroloji bölümü uzmanları, sindirim sistemini ilgilendiren her türlü hastalığın tanı ve tedavisi ile ilgilenir. Hastalıkların erken dönemde fark edilmesi, ilerlemeden tedavi edilmesi açısından büyük önem taşır. Bu amaçla Florence Nightingale Hastaneleri gastroenteroloji bölümü hastaların şikayetlerini dinleyen, deneyim ve bilgilerini modern tıbbın ve teknolojinin imkanlarıyla birleştiren uzman hekim kadrosundan oluşur.Gastroenterolojide Tanı Yöntemleri
Gastroenterolojide hem tanı hem de tedavide kullanılan en etkili görüntüleme yöntemi endoskopidir. Endo ve skopi sözcüklerinin bir araya gelmesi ile oluşan endoskopi vücudun içerisinin özel olarak geliştirilmiş optik cihazlar yardımıyla görüntülenmesine verilen isimdir. Görüntülenen bölgeye göre gastroskopi, kolonoskopi gibi farklı isimlerle anılır. Gastroenteroloji bölümünde kullanılan başlıca tanı yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:
- Özofagogastroduedonoskopi (ÖGD): Ultrasonografi, tomografi gibi görüntüleme yöntemleri sindirim sistemi hastalıklarında kesin tanı konulması için yetersiz olabilir. Bu durumlarda özofagogastroduedonoskopi gibi görüntüleme yöntemlerinden faydalanılır. Özofagofastroduedonoskopi, gastrointestinal sistemin üst kısmını incelemeye olanak sağlayan endoskopik bir işlemdir. ÖGD görüntüleme işlemi ile yemek borusu, mide ve onikiparmak bağırsağının (özofagus, mide ve duodenum) görüntülenmesi ve bu organlarda ortaya çıkan hastalıklara tanı konulması mümkündür. Gelişen teknoloji ile birlikte endoskopik işlemlerde günümüzde hastanın konforu düşünülerek geliştirilmiş olan esnek uca sahip cihazlar kullanılır. Bu nedenle işlem sırasında cihazın ucundaki kamera hastanın üst sindirim bölgesinde kolaylıkla hareket edebilir. İşlemi gerçekleştiren uzmanın gerekli görmesi halinde işlem sırasında bazı bölgelerden biyopsi alınabilir ve alınan biyopsi örnekleri laboratuvar ortamında incelenir.
- Kolonoskopi: Endoskopik işlemlerden bir diğeri de kolonoskopidir. Kolonoskopi adından da anlaşıldığı gibi kalın bağırsağın görüntülenmesini sağlayan işlemdir. Kolonoskopi işlemi, ucunda kamera bulunan ince ve esnek optik cihaz yardımıyla gerçekleştirilir. İşlem sırasında hasta uyutulur, makattan girilir ve kalın bağırsağın tamamı görüntülenebilir.
- Endoskopik Retrograd Kolanjiopankreatografi (ERCP): ERCP endoskopi cihazı yardımıyla karaciğer, safra kesesi ve pankreas hastalıklarının tanısının konulmasında kullanılan bir işlemdir. ERCP işlemi sedasyon altında yapılır. İşlem sırasında ağızdan girilerek onikiparmak bağırsağına ulaşılır. Buradan özel aletler yardımıyla safra yollarına girilir, bu aşamada skopi aleti yardımıyla kontrast madde verilir. Bu sayede safra yolları detaylı biçimde görüntülenebilir. Aynı şekilde ERCP ile karaciğer ve pankreasın incelenmesi de mümkündür. İşlemden önce hastanın aç olması beklenir. Genellikle yarım saat ile 1 saat içerisinde işlem tamamlanır. ERCP işlemi hastalıkların tanısında olduğu gibi bazı hastalıkların tedavisinde de kullanılan bir yöntemdir.
- Endoskopik ultrason (EUS): Sindirim sistemi ve diğer yakın organ ve doku hastalıklarını değerlendirmek için minimal invaziv bir işlemdir. Endoskopik ultrason, gastrointestinal sisteme yerleştirilen ince, esnek bir tüp (endoskop) ile görüntü oluşturmak için ses dalgalarını kullanan bir cihazın (ultrason) kullanımını birleştirir. Yüksek frekanslı ses dalgaları, akciğerler, pankreas, safra kesesi, karaciğer ve lenf düğümleri dahil olmak üzere sindirim sistemi ve çevresindeki organ ve dokuların ayrıntılı görüntülerini üretir.Bu işlem sırasında, laboratuarda inceleme için küçük bir iğne yardımıyla sıvı veya doku numunelerini (biyopsi) almak mümkün olabilir. Bu işlem, EUS kılavuzluğunda ince iğne aspirasyonu veya EUS kılavuzluğunda ince iğne biyopsisi olarak adlandırılır. Ayrıca bu işlem sırasında bir lezyondan sıvı boşaltılabilir veya belirli bir bölgeye bir ilaç enjekte edilebilir.
- Karaciğer biyopsisi: Karaciğer biyopsisi, karaciğerde görülen başta hepatit olmak üzere karaciğerde nedeni tam olarak bilinmeyen hastalıklarda, karaciğerde kitle olması durumunda kesin tanı koyabilmek için yapılan bir işlemdir. Karaciğer biyopsisi lokal anestezi altında ve ultrasonografik görüntüleme yöntemi sayesinde operasyon bölgesini görerek yapılan bir işlemdir. Bu sayede işlem sırasında kanama olma ihtimali oldukça azdır. Karaciğer biyopsisi sonrası alınan parçalar patoloji laboratuvarına gönderilir. Karaciğer biyopsisinde hasta genellikle işlemden sonraki gün taburcu edilir.
Gastroenterolojide Tedavi Edilen ve Sık Karşılaşılan Hastalıklar
Sindirim sistemi, besinlerden alınan enerjinin vücut tarafından kullanılmasını sağlayan en önemli sistemlerden bir tanesidir. Bazen sindirim sistemi organlarında çeşitli hastalıklar ortaya çıkabilir ve bu hastalıklar erken dönemde tedavi edilmediğinde olumsuz sonuçların ortaya çıkmasına neden olabilir. Gastroenteroloji bölümünde tedavi edilen başlıca hastalıklar şu şekilde sıralanabilir:- Reflü: Yemek borusunun alt kısmında, mide ile birleştiği bölgede kas tabakası kalın olup normalde kasılı kalarak kapakçık görevi yapar.Böylece mide içeriğinin yemek borusuna, yani özofagusa geri kaçması önlenmiş olur. Ancak kimi zaman doğuştan, kimi zaman da çeşitli faktörlerin etkisiyle bu kapakcık görevi yapan bölgede gevşeklik, bozulma meydana gelir. Bunun sonucunda reflü hastalığı ortaya çıkar. Reflü belirtileri arasında boğazda gıcıklanma, öksürük, mideden göğüse yükselen yanma, ağza acı su gelmesi, sıklıkla geğirme isteği bulunur. Reflü genellikle ilaçlarlarla tedavisi mümkün olan ancak tedavi edilmediği zaman yemek borusunun mide ile birleştiği bölgesinde ülser, kanama, darlık ve kanser riski oluşturan bir hastalıktır.
- Ülser: Toplumda yaygın olarak görülen sindirim sistemi hastalıklarından bir diğeri de ülserdir. Ülser, midede veya onikiparmak bağırsağında meydana gelebilir. Ülser, mide mukozasının çeşitli sebeplerle bütünlüğünü kaybetmesi ve midede yara oluşması sonucunda ortaya çıkan bir hastalıktır. Ülser de erken dönemde tedavisi mümkün olan bir hastalıktır. Tedavi sürecinde genellikle mide asidi düzenleyici ilaçlardan faydalanılır. Buna ek olarak, yapılan tetkikler sonucunda gastroenteroloji uzmanları H.pylori bakterisinin ülser veya gastrit oluşumuna neden olduğunu tespit ederse bu durumda tedaviye hastaya uygun antibiyotik ilaçlar da eklenebilir.
- Gastrit: Gastrit, mide iç yüzeyinde bulunan mide mukozasının iltihaplanmasıdır. Belirtileri arasında bulantı, kusma, sırta vuran ağrı, hazımsızlık gibi rahatsızlıklar bulunur. Gastrit oluşumunda yanlış beslenme alışkanlıkları, sigara ve alkol gibi zararlı alışkanlıkların yanı sıra H.pylori bakterisinin etkisi olduğu bilinmektedir.
- Mide kanseri: Bilimsel çalışmalara göre mide kanserinin oluşumunda erken dönemde tedavi edilmeyen H.pylori bakterisinin etkisi olduğu bilinmektedir. Mide kanseri sinsi ilerleyen ve hızlı metastaz yapabilen bir kanser türüdür. Bu nedenle mide şikayeti olan kişilerin vakit kaybetmeden bir gastroenteroloji uzmanı tarafından muayene edilmesi önerilir.
- Kolon ve rektum kanseri: Kalın bağırsağın kolon ve rektum adı verilen bölgelerinde oluşan kanserlerdir. Kolon kanserlerinin %70'ten fazlası başlangıçta iyi huylu olan ve belirti vermeyen poliplerden gelişir. Sinsi ilerleyen, bu nedenle belirtileri geç fark edilen kanser çeşitlerinden olan kolon ve rektum kanserleri erken evrede fark edilirse tedavisi mümkün olan hastalıklardır.
- Siroz: Siroz herhangi bir kronik karaciğer hastalığına bağlı olarak karaciğerin normal yapısının bozulması ve nodüller ortaya çıkmasıdır. Siroz, doğuştan gelen anomalilerden ve sonradan gelişen Hepatit gibi hastalıklar sonucunda ortaya çıkabilir.
Gastroenterolojide Tedavi Yöntemleri ve Florence’ın Yaklaşımı
Florence Nightingale Hastaneleri gastroenteroloji bölümünde sindirim sistemi hastalıklarının tedavisi, alanında uzman hekimler tarafından gerçekleştirilir. Reflü, gastrit ve ülser gibi mide rahatsızlıklarında mide asidi düzenleyici ilaçların yanında doktorların gerek görmesi halinde antibiyotik tedavisinden faydalanılır. Bunun yanında sindirim sistemi organlarında bulunan yabancı cisimler, taşlar ve polipler başarıyla çıkarılır. Grup Florence Nightingale Hastaneleri uzman kadrosu hastalıkların tedavisinde hasta odaklı yaklaşımla hareket ederek modern tıbbın ve ileri teknolojinin imkanlarından faydalanır. Gastroenteroloji bölümünde kullanılan başlıca tedavi yöntemleri şu şekilde sıralanabilir:- Skleroterapi, heat probe ve band ligasyon uygulaması: Enjeksiyon yardımıyla damarın içerisine kanamayı durdurmak amacıyla ilaç verilmesi ve damarın içerden kapanmasını sağlayan işleme skleroterapi adı verilir. Sindirim sisteminde görülen kanamalarda yaygın olarak kullanılır. Alt ve üst sindirim sistemi kanamalarında kullanılan bir diğer yöntem heat probe yöntemidir. Bu yöntem ile kanama olan damar yakılarak kanama durdurulabilir. Band ligasyon uygulaması da özellikle hemoroid ve özofagus kanamalarında elastik bantlar yardımıyla kanamayı durdurmayı amaçlayan bir yöntemdir.
- Balon ve maloney buji dilatasyonu: Özofagus darlıklarında darlığın olduğu bölgeye endoskopi cihazı yardımıyla balon itilir ve darlık olan bölgede bu balon şişirilerek darlık açılır. Özofagus darlıklarında kullanılan bir diğer yöntem de maloney buji dilatasyonudur. Bu işlem sırasında maloney bujileri kullanılarak darlığın açılması sağlanır.
- Stent uygulaması: Sindirim sistemi organlarında çeşitli nedenlere bağlı olarak darlıklar ve tıkanıklıklar meydana gelebilir. Kansere bağlı darlıklarda stent uygulaması ile damarları açmak mümkündür.
- Perkütan endoskopik gastrostomi: Hastaların ağız yoluyla beslenmesinin mümkün olmadığı durumlarda PEG yöntemi ile hastanın midesine beslenme tüpü olarak bilinen bir tüp takılır.
- Polipektomi: Polipektomi, sindirim sistemindeki çıkıntılı oluşumların bir başka ifadeyle poliplerin çıkarılması işlemidir.
- Sfinkterotomi: Pankreas ve safra kanalı tıkanıklıklarında sfinkterlerin kesilerek tıkanıklığın açılmasını sağlayan işlem sfinkterotomi olarak bilinir.
- Balon enteroskopisi: Enteroskopi ince bağırsağın incelenmesi işlemine verilen isimdir. İşlem sırasında tek balonlu veya çift balonlu cihazlar kullanılır. İşlem, inceleme yapılacak alana göre ağızdan ya da makattan girilerek yapılır.
- Endoskopik mukozal rezeksiyon (EMR) ve endoskopik submukozal diseksiyon (ESD): Her iki yöntem de sindirim sisteminde bulunan poliplerin ileri teknoloji ile çıkarılması işlemidir.
- Peroral endoskopik miyotomi (POEM): Bazı durumlarda yemek borusunun mide ile birleştiği yerde bulunan kaslarda fonksiyon kaybı ortaya çıkabilir. Bu durumun neticesinde başta yutma güçlüğü olmak üzere çeşitli sorunlar ortaya çıkabilir. POEM yöntemi özofagusun altında bulunan ve yemek geçişinden sorumlu kasları kesme işlemidir.
Gastroenterolojide Kullanılan Sağlık Teknolojileri Nelerdir?
Florence Nightingale Hastaneleri gastroenteroloji bölümü kadrosu ileri endoskopi ve girişimsel gastroenteroloji alanında uzman hekimlerden oluşur.Gastroenterolojide kullanılan sağlık teknolojilerinden bazıları şu şekilde sıralanabilir:
- Endoskopik ultrason (EUS): Endoskopik ultrason, endoskopi cihazının ucuna ultrason probu yerleştirilerek yapılan sindirim sisteminin görüntülenmesi işlemidir. Özellikle pankreasın görüntülenmesinde büyük kolaylık sağlar.
- Lazer ablasyon tedavisi: Yemek borusundaki darlıkların lazerle tedavisine olanak sağlayan bir yöntemdir.
- Özofagal ve anal manometri: Yutma güçlüğü bulunan hastalarda hastalığın sebebini anlamak için özofagusun yüksek çözünürlüklü manometre ile görüntülenmesi veya kabızlık, şişkinlik, sürekli gaz çıkarma şikayeti bulunan hastalarda anal manometre uygulaması hastalıkların tanısında kolaylık sağlar.
- Kromoendoskopi: Endoskopi cihazı yardımıyla sindirim sistemine kontrast madde verilerek dokuların detaylı görüntülenmesini sağlayan işleme kromoendoskopi adı verilir.
- Konfokal lazer endomikroskopi: Konfokal lazer endomikroskopi teknolojisi dokulara temas ettiği anda tanı koymayı sağlayan dünyada sayılı sağlık kuruluşunda bulunan teknolojilerden bir tanesidir.
- Mideye balon yerleştirilmesi ve mide küçültme operasyonları: Obezitenin ve bazı diyabet türlerinin tedavisinde etkin olarak kullanılan mideye balon yerleştirilmesi ve endoskopik olarak kesisiz mide küçültme operasyonları da Florence Nightingale Hastaneleri gastroenteroloji bölümü uzmanları tarafından başarıyla uygulanır.
- Mide botoksu: Mide botoksu, mide botoks enjeksiyonunun ağız yoluyla endoskop ile yapılan ağrısız bir işlemdir.
Gastroenterolojide Neden Florence’ı Tercih Etmeliyim?
Sindirim sistemi hastalıklarında erken dönemde doğru tanı konulması ve kapsamlı tedavi programı uygulanması hastaların yaşam konforunu büyük oranda arttırır. Florence Nightingale Hastaneleri uzman kadrosu hasta odaklı anlayışla hareket eder, erken dönemde hızlı ve kapsamlı tanı hizmeti sunar.Gastroenteroloji Ekibi Uzmanlıkları ve Özel İlgi Alanları
Gastroenteroloji ekibi ileri endoskopik uygulamalar ve girişimsel gastroenteroloji konusunda uzman isimlerden oluşur. Bunun yanında karaciğer, mide, bağırsak gibi organlarda meydana gelen hastalıklar bu organlar üzerinde uzmanlaşmış doktorlar tarafından takip edilir.
Multidisipliner Bakış Açısıyla Diğer Bilimlerle İlişkisi
Gastroenteroloji bölümü başta iç hastalıkları olmak üzere üroloji ve onkoloji gibi bölümlerler multidisipliner anlayış içerisinde çalışır.
Gastroenterolojide Neden Multidisipliner Bakış Açısı Vardır?
Mide ve bağırsak rahatsızlığı çeken hastaların ilk başvurdukları klinik çoğu zaman dahiliyedir. İlk muayeneyi gerçekleştiren dahiliye uzmanlarının gerekli görmesi halinde hasta gastroenteroloji bölümüne yönlendirilir. Bunun yanında, sindirim sistemi kanserlerinde gastroenteroloji ve onkoloji bölümü iş birliği içerisinde çalışır.
Randevu Alın