Beslenme ve Diyet

Beslenme ve Diyetetik Nedir?

Beslenme ve diyetetik, bireylerin hastalıkta ve sağlıkta, düzenli ve sağlıklı beslenerek yaşam kalitelerini artırmayı sağlayan bilimdir. Diyetisyenlerin oluşturduğu doğru bir beslenme planı ile hastalıklardan korunmak için önlem alınır. Diyabet, kalp, tansiyon, kolesterol ve kanser gibi hastalıkların tedavisinde de beslenme ve diyetetik bölümünün önemi büyüktür. Hastalıklara uygun beslenme programları oluşturarak kişilerin şeker ve tansiyon değerlerini dengede tutmalarına, kalp sağlığını korumalarına yardımcı olur. Hamilelik ve emzirme döneminde de beslenme düzeni önemlidir. Beslenme ve diyetetik bölümü, hastalıklarda beslenme, hamilelik ve emzirme dönemi beslenme, yatan hastada beslenme, beslenme bozuklukları, besin alerjileri, sağlıklı kilo alma ve kilo verme üzerinde çalışır.

Beslenme ve Diyetetik Tanı Yöntemleri ve Florence’ın Yaklaşımı

Beslenme ve diyetetik ile ilgili hastalıkların teşhisinde kullanılan tanı yöntemleri, beslenme sorununun temeline inmeyi hedefler. Florence Nightingale Hastaneleri, beslenme hastalıklarının tanısı için gerekli tüm test imkanlarını bünyesinde bulundurur. Beslenme ve diyetetikte kullanılan başlıca tanı yöntemleri şöyle sıralanabilir:

• Vücut Kitle İndeksi Testi: Vücut kitle indeksi, beslenme sorunlarında önemli göstergelerden biridir. Vücut kitle indeksi, kişinin kg cinsinden ağırlığının, metre cinsinden boy uzunluğunun karesine bölünmesi ile bulunur.
• Besin Testleri: Besin alerjisi ve besin intoleransı için çeşitli testler bulunur. Testler sonucunda beslenmeden uzak tutulması gereken besinler belirlenir ve buna uygun diyet planı oluşturulur.
• Hormonal Testler: Kişinin fazla kiloları, hormonal bir rahatsızlıktan kaynaklanabilir. Kilo alımı sebebinin teşhis edilmesinde hormon testlerine de başvurulur.

Beslenme ve Diyetetik Tedavi Edilen Hastalıklar

Beslenme ve diyetetik bölümünde, hastalık durumunda beslenme tedavileri ve sağlık durumunda ise hastalıkları önleme yönünde tedaviler gerçekleştirilir. Beslenme ve diyetetik biriminde tedavi edilen hastalıklar beslenme ile alakalı hastalıklardır. Bu hastalıklar şöyle sıralanabilir:

• Obezite: En sık karşılaşılan beslenme kaynaklı hastalıklardan bir obezitedir. Fast-food tüketimi, hareketsiz bir yaşam ve sağlıksız beslenme sonucu vücudun yağ oranı artar. Artan yağ oranı ile birlikte görülen kilo artışı sonucu obezite hastalığı oluşur.
• Yeme Bozuklukları: Yeme bozuklukları fiziksel veya psikolojik nedenlerden kaynaklanan, az veya çok yeme ile alakalı rahatsızlıklardır. En çok karşılaşılan beslenme bozuklukları arasında anoreksiya ve bulimia yer alır.
• Anoreksiya: Anoreksiya hastalığında kişi zayıf olduğu halde kendinin kilolu olduğunu düşünür ve beslenmeyi reddeder. Dolayısıyla ciddi bir kilo kaybı sonucu sağlığını kaybeder ve birçok hastalığa elverişli hale gelir.
• Bulimia: Bulimia hastalığında kişi kendini tutamayacak şekilde aşırı yemek yer. Tıka basa yenilen yemek sonrasında yaşadığı sindirim problemlerine ise kendini kusturarak veya müshil gibi ilaçlar tüketerek çözüm bulmaya çalışır. Bu yüzden hastalarda fazla yemeye rağmen kilo artışı olmaz.
• Besin Alerjisi: Besin alerjisi, bağışıklık sisteminin bazı besinlere karşı gösterdiği immun yanıttır. Alerjen besinlerin tüketilmesi sonucu anafilaksiye kadar varan ciddi sağlık sorunları görülür.
• Besin İntoleransı: Besin intoleransı genellikle besin alerjisi ile karıştırılsa da aslında birbirinden farklı kavramlardır. Besin intoleransında sindirim sistemi problemlerinden kaynaklı bazı besinlere duyarlılık bulunur. En çok karşılaşılan besin intoleransları, laktoz ve glütene karşı olan duyarlılıktır.
• Çölyak Hastalığı: Çölyak hastalığı, buğday, arpa, irmik gibi tahıllarda bulunan glüten maddesine olan intolerans durumudur. Glüten içeren besinler tüketildiğinde şişkinlik, ağrı ve ishal gibi rahatsızlar oluşur.
• Hastalıklarda Beslenme: Şeker, kalp, tansiyon ve kanser gibi çeşitli hastalıklarda diyetisyen eşliğinde oluşturulan farklı beslenme programları uygulamak gerekir. Ayrıca yatan hastaların tedavisinde uygulanan beslenme takibi ile de diyetisyenler ilgilenir.

Beslenme ve Diyetetik Bölümünde Yapılan İşlemler ve Tetkikler Nelerdir?

Beslenme ve diyetetikte kişinin sağlıklı beslenmesi için hangi besinlerden uzak durması gerektiği belirlenir. Doğru besinlerinin tüketilmesi için kişiye özel beslenme planları oluşturmak gerektiğinden çeşitli testler uygulanması gerekir. Uygulanan testlerin bir kısmı şunlardır:

• ALCAT: ALCAT testi, besinler sonucu oluşan akyuvarlardaki değişimleri ve bağışıklık sistemi yanıtını ölçen testtir. Böylece gıda alerjisi ve intoleransı için kullanılır ama Tip 1 IgE bağlı alerjileri tespit etmez.
• LEAP MRT: LEAP MRT testinde hastanın lenfositleri alerjenlerle inkübe edilir ve değişimleri gözlenir. Hücre sayımı sonucunda büyüyen hücre miktarı ve oluşan alerjen tepkimesi tespit edilir.
• ELISA: İmmünglobulin çeşitlerinin miktarının tespit edilmesine imkan tanıyan ELİSA yöntemi, gıda alerjisi ve intoleransı için yaygın olarak kullanılan bir testtir.
• MİCROARRAY-ELISA: Son teknoloji gıda alerjisi ve intolerans testi olan MİCROARRAY-ELİSA, parmaktan alınan bir damla kan ile 200’den fazla besinin spesifik oluşturduğu Ig değerine bakmaya imkan tanır. Böylece uzak durulması gereken alerjen besinler daha kesin bir şekilde belirlenmiş olur.

Beslenme ve Diyetetik Tedavi Yöntemleri ve Florence’ın Yaklaşımı Nedir?

Beslenme hastalıklarının tedavisinde öncelik, doğru beslenmenin uygulandığı diyet tedavisidir. Diyet tedavileri hasta uyuncu kaynaklı başarılı olmadığı durumlarda ilaç tedavisi ve cerrahi tedaviye yönelinir. Cerrahi tedavi ve ilaç tedavisi herkese uygulanmaz; sadece gerekli kriterleri karşılayan kişilere uygulanır. Florence Hastaneleri, beslenme hastalıklarının tedavisinde kullanılan tüm güncel tedavi yöntemleri hastalara sunar. Beslenme ve diyetetikte kullanılan tedavi yöntemleri şöyle açıklanabilir:

• İlaç Tedavisi: Diyetle kontrol altına alınamayan obezite durumunda, iç hastalıkları ve endokrinoloji ile multidisipliner olarak çalışılarak ilaç tedavisi uygulanabilir. Kullanılan ilaçlar genellikle metabolizma hızlandırıcı ve lipit yakıcı ilaçlardır. Ayrıca iğne tedavisi ile de açlık hissi veren merkeze müdahale edilerek iştah azaltılabilir.
• Cerrahi: İlaç tedavisi ve diyet ile çözülemeyen obezite hastalığının tedavisi için cerrahi yola başvurulur. Cerrahi tedavi yöntemleri arasında tüp mide ameliyatı ve gastrik bypass yer alır. Tüp mide ameliyatında kişinin midesi yemek borusu genişliğinde küçültülerek tüp şekline getirilir. Gastrik bypass ameliyatında ise sadece mide küçültmeyle kalmaz aynı zamanda bağırsak da kısaltılır. Böylece besin alımının azalmasının yanı sıra şeker ve yağ gibi bileşenlerin geri emilimi azalmış olur.
• Diyet: Diyet, kelime anlamı olarak beslenme programı oluşturmak anlamına gelir. Kişinin yediği ve yemediği besinleri ifade eder. Besin intoleranslarının, beslenme bozukluklarının ve kilo problemlerinin tedavisi için farklı diyet programları önerilir. Temelde hepsi sağlıklı ve dengeli beslenmeye dayanan programlardır ve kişiye özel hazırlanır.
• Kilo Aldırma Programları: Anoreksiya, iştahsızlık ve çeşitli beslenme bozuklukları sonucu kişi kilo almakta zorlanıyor olabilir. Bu durumda tedavi sağlıklı kilo alımı üzerine program oluşturularak gerçekleştirilir. Kilo alma problemlerinde beslenme planının yanı sıra psikolojik desteğe de ihtiyaç duyulabilir.
• Zayıflama Programları: Obezite oranlarının gün geçtikçe artması ile birlikte zayıflama programları da önem kazanmıştır. Sağlıksız beslenme ve hareketsiz bir hayat vücutta eritilmesi zor yağ kütleleri oluşturur. Ani kilo alma ve vermenin de vücut için zararları olacağından zayıflamak ciddiye alınması gereken kontrollü bir tedavi gerektirir. Bunun için planlı bir kilo verme haritası oluşturan kişiye özel zayıflama programları uygulanır.

Beslenme ve Diyetetik Kullanılan Sağlık Teknolojileri Nelerdir?

Beslenme ve diyetetik hastalıkları tanı ve tedavisinde çeşitli analiz ve hesaplamalar gerekir. Gelişen teknoloji ile birlikte kişinin vücut bileşenleri cihazlarla otomatik olarak tespit edilebilir. Florence Nightingale Hastaneleri, beslenme ve diyetetik birimi için gerekli gelişmiş sağlık teknolojilere sahiptir. Beslenme ve diyetetikte kullanılan sağlık teknolojilerinin bir kısmı şunlardır:

• Akıllı Tartı: Akıllı tartılar kişinin kilosunu ölçmenin yanı sıra vücut kitle endeksini de tespit eder.
• Vücut Analiz Cihazı: Biyoelektrik empedans ile vücuda zayıf elektrik akımı gönderen vücut analiz cihazları, vücuttaki, yağ, kas, kemik dokularının oranı hakkında bilgi verir. Çok fonksiyonlu olan vücut analiz cihazları, yağ, protein ve mineral oranının belirlenmesi, bel-kalça oranı tespiti, obezite tespiti, kilo kontrolü, ideal kilo hesaplaması gibi birçok işlev gerçekleştirir.
• Mikroplaka Okuyucu: Elisa testinde kullanılan mikroplaka okuyucu bir diğer adıyla mikroplaka spektrofotometresi, numunelerdeki fiziksel, biyolojik ve kimyasal olayları tespit eder.

Florence Beslenme ve Diyetetik Ekibi, Uzmanlıkları ve Özel İlgi Alanları Nelerdir?

Florence Hastaneleri Beslenme ve Diyetetik ekibi, alanında başarılı diyetisyen ve uzman diyetisyenlerden oluşur. Diyette hasta uyuncu önemli olduğundan işinde profesyonel diyetisyenler, hastalarla tedavi sürecinde açıklayıcı ve ikna edici olur. Florence diyetisyenleri uzmanlıkları ve ilgi alanları arasında, obezite, yeme bozuklukları, kilo kontrolü, sporcu beslenmesi, onkolojik beslenme, hamilelikte beslenme, diyabette beslenme, diyet programları, metabolik sendromda beslenme ve yatan hasta beslenmesi yer alır.

Beslenme ve Diyetetik Multidisipliner Bakış Açısıyla Diğer Birimler ile İlişkisi Nedir?

Beslenme ve diyetetik bölümü birçok tıbbi birimde tedavi edilen hastalıkların, beslenme kısmında etkin rol oynar. Bu tıbbi birimler ile multidisipliner olarak çalışarak hasta sağlığının iyi yönde ilerlemesi için sağlıklı beslenme programı oluşturur. Besin intoleransları, beslenme bozuklukları gibi hastalıkların tedavisinde endokrinoloji ve psikoloji bölümleri ile ortak çalışmalar yapar. Florence Hastaneleri tıbbi birimleri multidisipliner bakış açısını benimseyerek hastalıkların tedavisini en hızlı ve doğru şekilde gerçekleştirir. Beslenme ve diyetetik bölümünün diğer bölümlerle olan ilişkisi şu şekilde listelenebilir:

• Psikoloji ve Psikiyatri: Anoreksiya ve bulimia gibi beslenme bozuklukları sonucu oluşan hastalıklar, psikolojik problemlere dayanır. Bu sebeple tedavi aşamasında psikolog ve psikiyatristlerden destek alınır.
• Gastroenteroloji: Besin intoleransları sonucu oluşan sindirim sistemi problemlerinde gastrointestinal sistemin etkisi vardır. Bu sebeple gastroenteroloji bölümü ile ortak çalışmaları bulunur.
• Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları: Tiroit, şeker hastalığı gibi endokrin sistem hastalıkları, kilo problemlerine neden olabilir. Ayrıca bu kişilerin düzenli uygulaması gereken beslenme planları diyetisyenler tarafından hazırlanır.
• Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları: Beslenme problemleri küçük yaşlarda da görülebilen bir problemdir. Bebeklerde ve çocuklarda oluşan beslenme problemleri ve diyet uygulamaları için çocuk sağlığı ve hastalıkları ile birlikte çalışır.
• Obezite ve Metabolik Cerrahi Merkezi: Obezite ve metabolik cerrahi merkezi, diyet ve ilaç tedavisi ile gerçekleştirilemeyen obezite hastalığı tedavisinde cerrahi müdahalenin yapıldığı merkezdir. Tüp mide ameliyatı, mide botoksu, gastrik bypass gibi işlemler gerçekleştirilir.