Psikoloji

Psikoloji Nedir?

Psikoloji, insanların ve diğer birçok canlının duygu, düşünce ve davranışları üzerine yoğunlaşan temel bir bilim dalıdır. Psikoloji bölümü, bireylerin fiziksel veya mental sağlıkları üzerinde olumsuz etkiler oluşturan problemlerin tanısında ve tedavisinde görev alır. Psikoloji alanında temel lisans eğitimlerini tamamlayarak hem klinik hem de bilimsel faaliyetlerde bulunan uzmanlara ise psikolog denir. Psikologlar, duygusal ve bilişsel yakınmalara yönelik olarak çeşitli psikolojik terapi yöntemlerini uygularlar. Psikoloji ve psikiyatri bölümleri arasındaki temel fark, tedavi programının içeriğidir. Psikiyatrist, probleme yönelik olarak ilaç tedavisi psikoterapi ve diğer tıbbi yöntemlerden faydalanırken psikologlar sözel ve bilişsel yollar ile terapiyi benimserler. Böylece ilgili psikolojik sorun için birlikte çalışarak kalıcı sonuçlar hedeflenir. Aşağıda yer alan şikayetler, psikoloji bölümüne en sık başvuru nedenleri arasındadırlar:

Günlük yaşamı olumsuz etkileyen duygusal ve zihinsel problemler
Davranış bozuklukları
Yoğun tedavi programları içeren kronik hastalıklar
Hastalıklara bağlı olarak oluşan işlevsel ve yapısal bozukluklar

Bireyler, gün içerisinde kendilerini strese sokan, üzen veya kaygılandıran durumlar ile karşılaşabilirler. Fakat insan vücudu, içerisinde bulunduğu stresli ortama karşı çeşitli savunma mekanizmalarına sahiptir. Bazen stres faktörü daha şiddetli olabilir veya savunma mekanizmaları doğru işlemeyebilir. Özellikle kişiyi yoğun bir duygusal yük altında bırakan ve zihinsel açıdan yıpratıcı olan durumlarda, psikolojik açıdan uygun tedavi gereklidir. Bu sayede stres etkenlerinin bireyde yol açabildiği fiziksel ve zihinsel hasarların da önüne geçilebilir.

Psikoloji Bölümünde Kullanılan Tanı Yöntemleri

Günlük motivasyonu ve işlevselliği bozan her tür psikolojik problem için uzman bir psikolog eşliğinde tedavi alınması önerilir. Psikolog, öncelikle kişinin genel kişilik özellikleri ve aktif şikayetleri hakkında detaylı bilgi edinmeyi amaçlar. Şikayetlerin günlük ve iş yaşantısını veya çevresel ilişkileri nasıl etkilediği hakkında bazı sorular yöneltebilir. Bu sayede mevcut problemin o bireye özgü olarak ne tür bir şiddette etki oluşturduğunu belirleyebilir. Ardından geçmişte yaşanılan benzer durumlar ve o zaman verilen tepkiler ile ilgili bazı sorular yöneltilerek fikir sahibi olunur. Böylece güncel soruna ek olarak kişinin düşüncelerini ve duygularını etkileyen değişimler de tespit edilir. Daha sonra bireyin bu sıkıntılarına yönelik olarak nasıl bir beklentide olduğunu sorgulanabilir. Sistematik bir şekilde sürdürülen bu görüşmeler sayesinde kişi, tüm zihinsel benliği ile doğru bir şekilde tanınabilir ve ona özgü olarak uygun bir tedavi programı hazırlanabilir. Bu, tedavi sonucunda elde edilen başarı oranı üzerinde kritik öneme sahiptir. Psikolog, birey için en doğru tedaviyi planlamadan önce bazı özel psikolojik testlerden yararlanır. Ek bir tıbbi hastalık şüphesi bulunan ve gerek görülen durumlardaysa, diğer branşlar ile birlikte çalışarak diğer tetkikler için de kişiyi yönlendirebilir. Florence Nightingale Hastaneleri’nde psikolojik rahatsızlıkların tanısında kullanılan her tür tetkik ve işlem yapılabilir. Florence Psikoloji bölümünde kullanılan bazı tanısal yöntemler aşağıdaki temel gruplarda özetlenebilir:

Kişilik testleri: Aynı koşullarda iki farklı insan tarafından farklı yanıtlar oluşturulabilir. Benzer durum, bireyleri rahatsız eden her tür psikolojik problemde de geçerlidir. Kişilik testleri sayesinde karakteristik özellikler ve farklı durumlara karşı verilen tepki boyutları değerlendirilebilir. Kişilik testleri ile uygun klinik tanı konulması kolaylaşır.
Gelişim testleri: Çeşitli genetik ve kronik rahatsızlıklara bağlı olarak görülebilen gelişimsel bozuklukların teşhisinde yararlanılır. Fiziksel, duygusal, entelektüel ve konuşma kabiliyetlerinin değerlendirilebilmesine katkı sunar.
Nöropsikolojik testler: Hafıza, bilinç, konuşma ve motor kategorilerindeki anormal fonksiyon azalmalarının tanınmasında yardımcı testlerdir. Nörolojik ve psikiyatrik hastalıkların tanılarında da kullanılabilir.

Psikoloji Bölümü Hangi Hastalıklar İle İlgilenir?

Florence Nightingale Hastaneleri psikoloji bölümü, bireyleri hem fiziksel hem de zihinsel yönden olumsuz etki altında bırakan tüm psikolojik şikayetler için tedavi hizmeti sunar. Bölüm içerisinde tedavi uygulanan rahatsızlıkların bir kısmı ise aşağıdaki şekilde listelenebilir:

Depresyon: Gün içerisinde belirgin bir şekilde kendini gösteren ve uzun süredir devam eden, genel olarak üzüntülü ruh hali ve düşük mod olarak tanımlanabilen bir duygudurum bozukluğudur.
Anksiyete: Gerçekçi veya gerçek dışı sebepler ile ilgili aşırı miktarda gözlenen kaygı halidir. Kendi içerisinde kaygı sebebine ve ortaya çıkan tepkilere göre farklı gruplara ayrılır.
Fobi: Toplum tarafından normal şekilde karşılanan objelere veya durumlara karşı oluşturulan korkudur. Hayvan, karanlık, kapalı alan, yükseklik gibi farklı kaynaklara yönelik gözlenebilir.
Panik atak: Kaygı bozuklukları arasında yer alır. Kişide ani şekilde ortaya çıkan ve hızlı nabız, solunum güçlüğü, terleme, çarpıntı gibi bedensel semptomlar ile birlikte oluşan aşırı korkulu hale panik atak denir. Panik atak geçiren bireylerden bazıları, yaşadıkları bu olumsuz deneyimin tekrarlamasından çekinirler ve beklenti anksiyetesi içerisine girerler. Artan kaygı, özellikle benzer koşullarda panik atakların tetiklenmesine yol açabilir. Meydana gelen bu kısır döngü, panik bozukluk olarak tanımlanır.
Beslenme ve yeme düzensizlikleri: Kişinin sağlığını gözetmeksizin anormal beslenme davranışlarında bulunduğu tablodur. Bu grupta yer alan anoreksiya nervoza, kilo almaya karşı aşırı korku nedeniyle yemekten kaçınma olarak tanımlanabilir. Bulimia nervoza ise benzer korkunun taşındığı fakat yeme krizleri, kusma, suçluluk duygusu gibi karakteristik özelliklere sahip olan farklı bir yeme bozukluğudur. Gıda niteliği taşımayan maddelerin tüketilmeye çalışıldığı pika davranışı gibi problemler de bu kategoride yer alır.
Cinsel işlev bozuklukları: Her iki cinsiyette de görülebilen ve bireylerin cinsel davranışları sırasında tatmin duygularının oluşamaması ile sonuçlanan problemlerdir. Yapısal veya fonksiyonel faktörlerden etkilenen bu şikayetlerin tedavisinde psikolojik destek ve terapiler belirgin bir öneme sahiptirler.
Evlilik problemleri: Eşler arasında çeşitli etmenlere bağlı olarak ortaya çıkan çok boyutlu problemlerdir. Etkenlerin net bir şekilde detaylandırılamadığı ve uygun çözüm arayışlarının sürdürüldüğü durumlarda yıpratıcı bir sürece sebep olabilirler.
Obsesif kompulsif bozukluk (OKB): Kişiyi aşırı düzeyde rahatsız eden nitelikteki düşünce, korku ve kaygılar obsesyon olarak adlandırılır. Obsesyon gözlenen bireyler, zihinlerinde yer kaplayan bu rahatsız fikirleri ortadan kaldırmak amacıyla birtakım davranışlarda bulunabilirler. Alternatif olarak çeşitli zihinsel aksiyonlar ile de bu düşünceleri savuşturmayı hedefleyebilirler. Tekrarlayıcı özellik taşıyan bu fiziksel/zihinsel davranışlar, kompulsiyon olarak tanımlanır. Obsesif kompulsif bozukluk, bireylerin kaygılı düşüncelere karşı somut bir anlam taşımayan hareket ve zihinsel süreçlerde bulundukları bir kaygı-davranış bozukluğudur.
Post-travmatik stres bozukluğu: Geçmişte yaşanan ve yoğun şekilde olumsuz duygulanıma sebep olan olaylar travma olarak isimlendirilir. Travmalar, bireyler üzerinde hem fiziksel hem de duygusal hasar bırakabilir. Travma sonrası görülen ve flashbacks (travmaya ait anımsamalar), insomnia (uyku problemi) gibi problemler ile karakterize olan genel duruma ise post-travmatik stres bozukluğu denir.
Aşırı stres: İş, okul, sosyal yaşantı içerisindeki çeşitli olaylar, kişiler üzerinde emosyonel (duygusal) strese sebep olabilir. Yoğun stres koşullarına sahip olan bireylerin içerisinde bulundukları şartlara karşı daha iyi bir zihinsel kontrol sağlayabilmeleri için psikolojik terapiler fayda sağlayabilir.
Kronik yorgunluk: Kronik yorgunluk, uzun süre devam eden ve kişinin normale göre kendini daha az aktif hissettiği bir klinik tablodur. Kronik yorgunluğa sahip bireyler, gün içerisinde eskiden yapabildikleri birçok faaliyeti gerçekleştirirken aşırı zorlanabilirler veya bu tür aktivitelerden kaçınabilirler. Psikolojik tedavi yöntemleri, kronik yorgunluğun hafifletilmesinde ve giderilmesinde önem taşır.
Kronik ağrı: Nörolojik, psikolojik, metabolik farklı tıbbi rahatsızlıkların bir belirtisi veya sonucu olarak gelişebilen uzun süreli ağrı şikayetleridir.
Davranışsal sorunlar (yolma, koparma): Kişinin, kendisinde strese yol açan birtakım olaylara veya düşüncelere karşı geliştirdiği tırnak koparma, saç yolma gibi çeşitli davranışsal problemlerdir.

Psikoloji Bölümünde Yapılan İşlemler Nelerdir?

Florence psikoloji bölümü, kendi ilgi alanı içerisinde bulunan tıbbi şikayetlerin tanı ve tedavi süreçlerinde kullanılabilen tüm tetkik ve işlemler için uygun altyapı imkanlarına sahip olarak üstün standartlarda sağlık hizmeti sunar. Psikoloji bölümümüz içerisinde uygulanan tanısal veya tedavi amaçlı işlemlerin bazıları şöyledir:

Kişilik testleri: Myers-Briggs kişilik tipleri (MBTI), Minnesota çok yönlü kişilik envanteri (MMPI).
Gelişimsel testler: Benton yüz tanıma testi, Denver 2 gelişimsel tarama envanteri, Wechsler intelligence scale for children (WISC) zeka testi.
Nöropsikolojik testler: Sözel hafıza/bellek testi (VBMT), parmak dokunma testi (FTT), Stroop testi (ST), duygu tanımlama/algılama testi (POET).

Psikoloji Bölümünde Uygulanan Tedaviler

Florence psikoloji bölümü, tüm psikolojik hastalıkların tedavisinde uluslararası tıp literatürünü baz alarak hizmet verir. Tedavinin planlanması aşamasında, uzman psikolog eşliğinde bireyin kişisel özellikleri ve aktif şikayetlerinin düzeyi gibi faktörlere bakılarak uygun program hazırlanır. Psikoloji bölümünde uygulanan tedavi yöntemlerinin bir kısmı aşağıdaki gibidir:

Bilişsel davranışçı terapi (BDT): Kişiye duygusal veya fiziksel açıdan zarar veren düşünce ve zihinsel süreçlerin tespit edilerek bireylerin bunlara karşı nasıl karşılık vermeleri gerektiğinin çalışıldığı bir tedavi biçimidir. Özellikle hem zihinsel hem de davranışsal problemlerin birlikte görüldüğü obsesif kompulsif bozukluk gibi rahatsızlıklarda başarılı sonuçlar verir.
Şema terapi: Değiştirilmesi zor, çocukluk ve ergenlik döneminde belirgin kökenleri bulunan psikolojik bozuklukların, açıklanması ve tedavisine ilişkin kuramsal ve uygulamaya yönelik bir modeldir. Şema terapi yöntemi bilişsel davranışçı, yaşantıya dayalı ve bireyler arası teknikleri birleştiren, bütünleştirici bir yaklaşıma sahiptir.
Psikodinamik terapi: Kişilerde rahatsızlık oluşturan düşüncelerin ve duygulanımların temelindeki etkenlerin yine kişinin kendisi tarafından bilinçli bir şekilde tespit edilebilmesini sağlayan tedavi yöntemidir. Bu sayede birey, kendisinde üzgünlüğe veya sıkkınlığa sebep olan sorunun aslında nereden kaynaklandığını ve buna karşı ne tür bir yanıt geliştirse rahatlayacağını belirleyerek kalıcı çözüme erişebilir.
Hümanistik terapi: Kişinin kendi özelliklerini yakından tanımasını ve benimseyerek buna uygun biçimde ve kaliteli bir yaşam tarzı oluşturmasına destek olan tedavi şeklidir. Böylece, kabiliyetler doğrultusunda uygun hedefler belirlenerek başarımlardan mutluluk elde edilebilir.
Psikanalitik terapi: Aktif şikayet ve davranışlara sebep olan bilinç ve bilinçaltı kaynakların net bir şekilde tanımlanabilmesine imkan sunar. Bu sayede temel etkenler doğru biçimde tespit edilerek tedavi gerçekleştirilebilir.
Bütünsel terapi: Kişinin tüm zihinsel ve bedensel fonksiyonlarının birbirleri ile ilişkili ve sistematik olarak çalıştığı öngörülerek tedavi programlanır. Aktif sorun, aslında fiziksel ve zihinsel sistemdeki herhangi bir problemin belirtisi olabilir. Bu nedenle bireyde öz farkındalık oluşturularak bütüncül bir şekilde tedavi sonucu hedeflenir.

Psikoloji İçin Neden Florence’i Tercih Etmeliyim?

Florence psikoloji bölümü, uzman kadrosu ve personel çalışanları ile birlikte bireyler için en verimli ve konforlu tedavi sürecini hedefler. Kişinin bölümümüze başvurduğu andan itibaren tüm tanı ve tedavi işlemleri, uzmanlarımız tarafından gerçekleştirilen tetkik ve işlemler eşliğinde tamamlanır. Tanıda veya tedavide gerek duyulan her tür cihaz ise Florence Nightingale altyapısı altında son teknolojiye sahiptir. Bu sayede tüm tıbbi ihtiyaçlar tek bir çatı altında toplanarak bireylerin kolaylıkla erişimlerine sunulur.

Psikoloji İle İlişkili Diğer Tıbbi Bölümler

Psikoloji bölümü, kendisine başvurulan problemlerin fiziksel ve duygusal birçok temel barındırması nedeniyle diğer birimler ile birlikte çalışmalar yürütür. Psikoloji ile ilişkili diğer tıbbi bölümler ise aşağıdaki biçimdedir:

Psikiyatri: Psikoloji ve psikiyatri bölümleri benzer sağlık problemleri ile ilgilenmelerine karşın tedavinin farklı basamaklarını uygularlar. Dolayısıyla birbirleri ile devamlı iletişim halinde çalışma gereksinimi içerisindedir. Örneğin, psikiyatri bölümüne başvuran bir kişi bilişsel davranışçı terapi alabilmesi için psikolojiye yönlendirilebilir. Tersi şekilde, psikoloji bölümüne başvuran bir depresyon olgusunda da ilaç tedavisinin gerektiği durumda psikiyatri branşı tedaviye katılabilir.
Nöroloji: Nörolojik hastalıklar, çeşitli psikolojik belirtiler ile kendilerini gösterir. Alzheimer hastalığı gibi demans türleri, uygun ilaç tedavilerine ek olarak çeşitli psikolojik terapilerden yarar görebilirler. Psikolojik tetkikler sırasında bozukluk saptanan bireyde ise nörolojik açıdan gerekli değerlendirmelerin yapılması gerekebilir.
Fizik tedavi ve rehabilitasyon: İnme, felç, kronik ağrı, yorgunluk gibi şikayetlerde tedavinin tıbbi kısmını yürütür. Fakat bu tür sağlık problemlerinde psikolojik desteğin kritik öneme sahip olduğu unutulmamalıdır.