
Jinekolojik Onkoloji (Kadın Üreme Sistemi Kanserleri) Bölümü Nedir?
Jinekolojik Onkoloji, kadın üreme organlarında görülen kanser türlerinin teşhis, tedavi ve takibini kapsayan tıp dalıdır. Bu bölüm, jinekoloji ve onkoloji alanlarının kesişiminde yer alır ve kadın sağlığı açısından kritik öneme sahiptir.
Jinekolojik Onkoloji Bölümü Hakkında
Jinekolojik Onkoloji bölümü, kadın üreme sisteminde ortaya çıkan kanserlerin erken teşhisi, tedavisi ve takibi konusunda uzmanlaşmıştır. Bu bölümde, rahim, rahim ağzı, yumurtalık, vajina ve vulva gibi kadın üreme organlarında gelişen kanserlerin yönetimi yapılır. Jinekolojik Onkoloji, multidisipliner bir yaklaşım gerektirir ve cerrahi, kemoterapi, radyoterapi gibi çeşitli tedavi yöntemlerini içerir.
Dünya Sağlık Örgütü'ne (WHO) göre, her yıl dünya genelinde yaklaşık 1.3 milyon kadın jinekolojik kanser tanısı almaktadır. Bu kanserlerin erken teşhis ve tedavisi, hastaların yaşam süresini ve yaşam kalitesini önemli ölçüde artırmaktadır.
Jinekolojik Onkoloji Uzmanı Kimdir, Görevleri Nelerdir?
Jinekolojik Onkoloji uzmanı, jinekoloji ve onkoloji alanlarında ileri eğitim almış, kadın üreme organlarındaki kanserlerin teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış hekimlerdir. Bu uzmanlar, jinekolojik kanserlerin cerrahi, kemoterapi ve radyoterapi ile tedavisinde deneyimlidir. Jinekolojik Onkoloji uzmanlarının görevleri arasında şunlar yer alır:
- Jinekolojik kanserlerin erken teşhisi
- Kanser tedavi planının oluşturulması ve yönetimi
- Cerrahi müdahalelerin gerçekleştirilmesi
- Kemoterapi ve radyoterapi süreçlerinin yönetimi
- Hastaların takibi ve yaşam kalitesinin artırılması
Jinekolojik Onkoloji Hangi Hastalıkları Kapsar?
Jinekolojik Onkoloji bölümü, kadın üreme organlarında gelişen çeşitli kanserleri kapsar. Bu kanserler arasında şunlar bulunur:
- Rahim (Endometrium) Kanseri: Rahim iç duvarını kaplayan dokuda (endometrium) başlayan kanser türüdür. Genellikle postmenopozal kadınlarda görülür. En sık belirtisi anormal vajinal kanamadır. Erken teşhis edildiğinde tedavi şansı yüksektir.
- Rahim Ağzı (Serviks) Kanseri: Rahmin alt kısmında, vajinaya açılan bölgede gelişen kanserdir. Çoğunlukla Human Papilloma Virüsü (HPV) enfeksiyonu ile ilişkilidir. Düzenli smear testleri ile erken teşhis mümkündür. HPV aşısı ile önlenebilir.
- Yumurtalık (Over) Kanseri: Yumurtalıklarda başlayan, genellikle ileri evrelerde teşhis edilen bir kanser türüdür. Belirtileri genellikle belirsizdir ve karın şişliği, pelvik ağrı gibi şikâyetleri içerir. Erken teşhis zorluğu nedeniyle en ölümcül jinekolojik kanserlerden biridir.
- Vulva Kanseri: Dış genital organlarda (vulva) gelişen nadir bir kanser türüdür. Genellikle ileri yaşlarda görülür. Kaşıntı, ağrı, kanama veya vulvada görünür değişiklikler belirtileri arasındadır.
- Vajina Kanseri: Vajina duvarında başlayan oldukça nadir bir kanser türüdür. Anormal vajinal kanama veya akıntı, ağrılı cinsel ilişki gibi belirtiler gösterebilir. HPV enfeksiyonu risk faktörlerinden biridir.
- Fallop Tüpü Kanseri: Yumurtalıkları rahme bağlayan tüplerde gelişen nadir bir kanser türüdür. Genellikle yumurtalık kanseri ile birlikte veya benzer şekilde tedavi edilir. Belirtileri genellikle yumurtalık kanseri ile benzerdir.
Bu kanser türlerinin her biri, erken teşhis ve uygun tedavi ile yaşam kalitesini ve sağkalım oranlarını artırabilir. Düzenli jinekolojik muayeneler ve tarama testleri, erken teşhis için çok önemlidir.
Jinekolojik Onkoloji Muayeneleri Nelerdir?
Jinekolojik Onkoloji muayeneleri, kadın üreme organları kanserlerinin teşhisinde kullanılan çeşitli testleri içerir.
Bu muayeneler şunları kapsar:- Pap Smear Testi: Rahim ağzı kanseri taraması için kullanılır.
- Pelvik Muayene: Üreme organlarının fiziksel muayenesi.
- Transvajinal Ultrasonografi: Yumurtalıklar ve rahim iç tabakasının görüntülenmesi.
- Biyopsi: Şüpheli dokulardan örnek alınarak kanser varlığının incelenmesi.
- Kan Testleri: Tümör belirteçlerinin seviyelerinin ölçülmesi.
- Görüntüleme Testleri: MR, CT ve PET taramaları kanserin yayılımını belirlemek için kullanılır.
Jinekolojik Onkoloji Tedavilerinde Hangi Yöntemler Kullanılır?
Jinekolojik Onkoloji tedavileri, kanser türüne, evresine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak değişir.
Kullanılan bazı tedavi yöntemleri şunlardır:- Cerrahi Tedavi: Kanserli dokunun çıkarılması için ameliyat. Örneğin, histerektomi (rahmin çıkarılması) ve ooferektomi (yumurtalıkların çıkarılması).
- Kemoterapi: Kanser hücrelerini öldürmek veya büyümelerini durdurmak için ilaç tedavisi.
- Radyoterapi: Kanserli dokuyu hedef alarak radyasyon kullanımı.
- Hormon Tedavisi: Hormon duyarlı kanserlerin tedavisinde kullanılır.
- Hedefe Yönelik Tedavi: Kanser hücrelerinin belirli özelliklerini hedef alan tedaviler.
Jinekolojik Onkoloji Bölümüne Ne Zaman Gidilmeli?
Aşağıdaki durumlarda Jinekolojik Onkoloji bölümüne başvurulmalıdır:
- Anormal vajinal kanama veya akıntı
- Pelvik bölgede ağrı veya basınç hissi
- Dış genital organlarda şişlik veya renk değişikliği
- İdrar yaparken ağrı veya sık idrara çıkma
- Cinsel ilişki sırasında ağrı
- Açıklanamayan kilo kaybı veya iştah azalması
Jinekolojik Onkoloji Muayenesi Sırasında Neler Yapılır?
Jinekolojik Onkoloji muayenesi sırasında genellikle şu adımlar izlenir:
- Detaylı tıbbi öykü alınması: Hastanın geçmiş sağlık durumu, aile öyküsü ve mevcut şikâyetleri hakkında bilgi toplanır.
- Fizik muayene ve pelvik muayene: Genel sağlık durumu değerlendirilir ve üreme organları elle muayene edilir.
- Pap smear testi: Rahim ağzından hücre örneği alınarak anormal hücre değişiklikleri incelenir.
- Gerekli görülürse kolposkopi: Rahim ağzı ve vajina, büyütme cihazıyla detaylı olarak incelenir.
- Transvajinal ultrason: Vajinal yolla yapılan ultrason ile iç üreme organları görüntülenir.
- Kan testleri (Tümör belirteçleri dahil): Genel sağlık durumu ve olası kanser belirteçleri için kan analizi yapılır.
- Gerekli durumlarda biyopsi: Şüpheli dokulardan örnek alınarak mikroskopik inceleme yapılır.