Çocuk Gastroenteroloji Nedir?
Çocuk gastroenteroloji, 0-16 yaş grubunda yer alan çocukların sindirim problemleri, karaciğer hastalıkları ve beslenme problemlerine odaklanan bir tıbbi birimdir. Çocuk gastroenterolojisinde bu sistemlere yönelik hastalıkların tanısı ve tedavisi üzerine çalışılır. Pediatrik gastroenteroloji olarak da adlandırılan birimde endoskopi uygulamaları ve karaciğer nakli gibi kapsamlı tanı ve tedavi programları yer alır. Multidisipliner bir yaklaşım izlenmesi gereken bir birim olup radyoloji ve patoloji ile koordineli olarak çalışmalar gerçekleştirilir.
Çocuk Gastroenterolojide Tanı Yöntemleri ve Florence’ın Yaklaşımı
Florence, tüm tıbbi birimlerinde olduğu gibi çocuk gastroenterolojisinde de kapsamlı bir çalışma gerçekleştirir. Hastalıkların tanısı, tedavi planlanması ve tedavi takibinde özenli bir tedavi protokolü uygular. Doğru teşhis ve tedavi için tanı yöntemlerinin önemini bilerek son teknoloji cihazları kullanır. Güncel verileri takip ederek bilimde gelinen son noktalar ile hastalıklara yaklaşır. Florence bünyesinde çocuk gastroenteroloji hastalıkları için kullanılan tanı yöntemleri aşağıdaki gibidir.
- Anamnez Alımı: Yapılan klinik muayene sırasında doktorunuz çeşitli sorular sorar. Hangi semptomların ne sıklıkta görüldüğüne dair şekillenen sorular ile gerekli tetkikler belirlenir. Bazı durumlarda doktor sadece hasta hikayesi ile de hastalık teşhisi koyabilir.
- Kan Tahlilleri: Sindirim sistemine yönelik hastalıkların bazıları kan değerleri üzerinde değişimler yaratır. Kanda bulunan antikorlar, karaciğer enzimleri ve diğer kan parametreleri çeşitli sindirim sistemi hastalıklarının varlığının kanıtı niteliği taşır.
- Endoskopi: Sindirim sistemi hastalıklarında yetişkinlerde olduğu gibi çocuklarda da endoskopi ile tanı konulabilir. Endoskopi ile hastanın üst ve alt gastrointestinal sistemi incelenebilir.
- Karaciğer Biyopsisi: Bazı vakalarda karaciğere yönelik tümör oluşumundan şüplenilebilir. Bu gibi durumlarda karaciğerden doku örneği alınarak biyopsi gerçekleştirilir.
- İdrar ve Gaita Tahlilleri: İdrar ve dışkı bazı sindirim sistemi problemlerinde gerekli bulgulara ulaşılması için önemli unsurlardır. Özellikle, gaitada kan bulunması alt gastrointestinal sisteme yönelik hastalıkların habercisi olabilir.
Çocuk Gastroenterolojide Tedavi Edilen Hastalıklar
Sindirim sistemine ve bu sistemde yer alan doku ve organlara yönelik hastalıklar ciddi sağlık problemlerine neden olabilir. Bundan dolayı hastalığın teşhisi ve doğru tedavi, çocuğun sağlığı için büyük bir öneme sahiptir. Çocuk gastroenterolojide sindirim, karaciğer ve beslenmeye yönelik çeşitli hastalıkların tedavisi sağlanır. Tedavi edilen hastalıklar aşağıdaki gibi sıralanabilir:
- Beslenme Bozuklukları: Beslenme bozuklukları çeşitli semptomlara ve yemek yeme alışkanlıklarının değerlendirilmesine bağlı olarak teşhis edilen hastalıklardır. Öğün düzeni benimsenmesi ve sağlıklı besinlerin tercih edilmesi üzerine diyetisyen çalışması ile desteklenir. Gerekli durumlarda psikolojik destek de alınması gerekebilir.
- Sindirim Sistemi ile İlişkili Besin Alerjileri: Besin alerjileri özellikle 5 yaşın altında olan çocuklarda sıkça görülen sağlık problemlerindendir. Kaşıntı, kurdeşen, egzama, nefes almada zorluk, ishal veya karın ağrısı gibi çeşitli semptomlar ile açığa çıkabilir. Bazı durumlarda anafilaksi gibi ciddi semptomlara da sebebiyet verebilir. Laktoz, gluten, ceviz- yer fıstığı gibi yağlı tohumlar, yumurta veya deniz ürünlerine yönelik sindirim problemlerine ilişkin açığa çıkabilirler.
- Kabızlık, Dışkı Kaçırma: Kabızlık çocukluk döneminde yaygın görülen bir sağlık problemidir. Kabızlık probleminde seyrek bağırsak hareketleri veya sert ve kuru dışkılama görülür. Ateş, karın ağrısı, iştahsızlık, kilo kaybı veya anüsten bağırsağın bir kısmının çıkması gibi semptomlar gözlemlenebilir. Dışkı kaçırma ise dışkının rektumda birikmesi sonucu açığa çıkan bir semptom olabilir.
- Akut İshaller: Kullanılan ilaçlara veya viral veya bakteriyel enfeksiyonlara karşı gelişebilen bir durumdur. Bazı durumlarda çeşitli gastrointestinal hastalığın başlangıç semptomlarından biri olarak açığa çıkabilir.
- Kronik İshaller, Emilim Bozuklukları: Uzun süreli ishal durumudur. Laktoz ve gluten gibi besin maddelerinin emilim bozukluklarına bağlı olarak görülebilir.
- Kronik (Devamlı veya Tekrarlayan) Karın Ağrıları: Enfeksiyona veya çeşitli sindirim problemlerine bağlı gelişen bir semptomdur. Karın bölgesinde devamlı veya tekrarlayan şekilde ağrı hissedilmesidir.
- Üst ve Alt Gastrointestinal Sistem Kanamaları: Bağırsaklarda gelişen kanamalardır. Bazı durumlarda tümöre bağlı gelişen belirtilerden biri olarak açığa çıkabilir.
- Reflü (Gastroözofageal Reflü Hastalığı): Mide asidininin ve safranın mideden yemek borusuna ulaşması hastalığıdır. Mide bulantısı ve iştahsızlık gibi semptomlar gösterebilir.
- Gastrit: Mide zarının iltihaplanmasıdır. Akut veya kronik olarak açığa çıkabilir. Kullanılan bir ilaca bağlı olarak gelişebilen ve çoğu zaman geçici olan bir hastalıktır.
- Peptik Ülser: Midenin iç kısmında yer alan astar yapısında ve ince bağırsağın üst bölümlerinde açığa çıkan yaralardır. Mide ağrısı en sık görülen peptik ülser semptomudur.
- Çölyak Hastalığı: Buğday, arpa ve çavdarda gluten olarak adlandırılan bir protein bulunur. Çölyak Hastalığı bir bağışıklık tepkisi olup glutene karşı gelişen bir tepkidir. Uzun vadede kalıcı bağırsak hasarlarına sebep olabilen bir hastalıktır.
- Anal Çatlak (fissür), Hemoroid: Anal bölgede bulunan dokuda gelişen çatlaklar fissür olarak adlandırılır. Dışkılama sırasında veya fiziksel hareket sırasında zorlanmaya bağlı olarak gelişebilir. Hemoroid ise anorektum anatomisinin bir parçasıdır. Hemoroidin anal kanalın dışına çıkması hali hemoroid hastalığı olarak tanımlanır.
- Kistik Fibrozis: Kistik fibrozis, kalıtsal bir hastalık olup akciğer, sindirim sisteminde yer alan organlar ve vücuttaki diğer sistemlerde görev alan organlarda ciddi hasara neden olabilir. Sindirim sisteminde tıkanıklıklara yol açabilen bir hastalıktır.
- Ülseratif Kolit: İnflamatuar bir bağırsak hastalığı olan ülseratif kolit, sindirim sisteminde bulunan dokularda iltihaba ve ülserlere (yaralara) neden olabilen bir hastalıktır. İshal ve rektal kanama gibi belirtiler açığa çıkarabilir.
- Crohn Hastalığı: Crohn hastalığı, inflamatuar bağırsak hastalıklarından biridir. Karın ağrısı, ishal, kronik yorgunluk, istemsiz kilo kaybı ve yetersiz beslenmeye yol açabilir. Sindirim sistemindeki dokuların iltihaplanmasına sebebiyet verebilir.
- Akut-Kronik Viral Hepatitler: Karaciğer iltihaplarına ve bazı durumlarda karaciğer hasarlarına sebebiyet verebilen bir hastalıktır. Kan veya doku yolu ile bulaşabilen bir hastalık türüdür.
- Metabolik Karaciğer Hastalıkları: Hepatit A, B ve C gibi karaciğer hastalıklarıdır.
- Otoimmun ve Toksik Karaciğer Hastalıkları: Hepatit ve karaciğer yetmezliğine ilişkili gelişen hastalıklardır.
- Safra Kesesi ve Safra Yolu Hastalıkları (Taş): Safra sıvısında meydana gelen değişimlere bağlı gelişen hastalıklardır. Sıvılar yoğunlaşarak taşa dönebilir. Bir veya birden fazla safra taşı gelişebilir.
- Akut ve Kronik Pankreatitler: Aniden gelişip geçmesi ile akut, düzenli olarak görülmesi ile kronik olarak adlandırılan pankreas iltihaplanmalarıdır.
Çocuk Gastroenterolojide Yapılan İşlemler ve Tetkikler Nelerdir?
Çocuk gastroenteroloji alanına dahil olan hastalıkların teşhisi için çeşitli tetkiklere ve işlemlere başvurulur. Bu tetkiklikler sayesinde doğru teşhis konularak gerekli tedavi planlaması yapılabilir.
- Kan Tahlilleri: Gastroenteral hastalıkların tanısı konulabilmesi için kan tahlillerine başvurulur. Vücutta enfeksiyon olup olmadığının anlaşılması üzere antikor incelemesi, hormon değerleri, karaciğer enzimleri ve doktorunuz tarafından gerekli görülen diğer kan parametreleri incelenir.
- İdrar ve Gaita Tahlili: Klinik muayene sırasında belirtilen semptomlara bağlı olarak idrar, gaita veya bazı durumlarda her ikisinin de örneği alınarak tahlili istenebilir.
- Üst ve Alt Gastrointestinal Sistem Endoskopisi: Çocuklar için uygun cihazlar ile gerçekleştirilen endoskopi işlemi sırasında mide ve bağırsak yapısı incelenir. Anestezi uzmanı ile ameliyathane ortamında gerçekleştirilen bu işlem sırasında damardan verilen ilaçlar ile hasta uyutulur. Bu sayede işlem sırasında hasta herhangi bir ağrı veya acı hissetmez ve işlemi hatırlamaz. İşlem ardından hasta birkaç saatlik istirahate alınır ve ardından aynı gün içerisinde taburcu edilir.
- Karaciğer Biyopsisi: Bazı karaciğer hastalıklarının tanısının konulabilmesi için karaciğer biyopsisine ihtiyaç duyulabilir. Biyopsi, endoskopi yöntemi ile benzer bir şekilde hastanın uyutulması ile gerçekleştirilir. Yenidoğan döneminden itibaren biyopsi işlemi uygulanabilir. İşlem sırasında hastanın yaşına uygun olan 1 mm kalınlığında ve 1- 2 cm uzunluğundaki iğneler ile karaciğer dokusu alınır. Alınan doku inceleme için gerekli birime iletilir. İşlem ardından hasta 24 saat boyunca gözetim altında tutulmak üzere bir gece hastanede kalır.
Çocuk Gastroenterolojide Kullanılan Sağlık Teknolojileri (Cihaz) Nelerdir?
Çocuk gastroenterolojisinde endoskopi ve biyopsi tetkiklerine başvurulabilir. Bu gibi durumlarda çocuklar için özel boyutlarda olan endoskopi cihazları kullanılır. Florence, son teknoloji cihazları kullanarak doğru tanı koyma üzerinde özenle çalışır.
Çocuk Gastroenteroloji İçin Neden Florence’ı Tercih Etmeliyim?
Florence, çocuk gastroenteroloji alanında uzman hekimler ile çalışan bir kuruluştur. Gerekli tüm tetkiklerin yapılmasını ve mevcut hastalığa multidisipliner bir bakış açısı ile yaklaşılmasını sağlar. Hasta takibini yakından sağlayarak, hastalığın tüm aşamalarını takip eder. Özellikle, büyüme ve gelişme dönemi olan çocukluk dönemindeki hastalıkların yetişkinlik dönemini etkileyeceğinin bilinmesi üzerine titizlik ile bir yaklaşım sergiler. Gelişmiş laboratuvarları aracılığı ile gerekli tüm tetkikleri kendi bünyesinde uygular. İhtiyaç duyulan tedavi planlamasını yaparak hastalarını sağlıklarına kavuşturmak üzere özenle çalışır.
Multidisipliner Bakış Açısıyla Diğer Birimler ile İlişkisi Nedir?
Çocuk gastroenterolojisi yeme bozukluklarına odaklanan bir birimdir. Bununla birlikte çocuğun psikolojik sağlığı sindirim sistemini ve beslenme alışkanlıklarını etkileyebilir.
Tedavilere multidisipliner bir bakış açısı ile yaklaşan Florence, gerekli durumlarda hastalarını bu birimlere de yönlendirir.- Diyetisyen Takibi: Sağlıklı beslenmek büyüme ve gelişmenin temelini oluşturur. Sindirim sistemi veya karaciğere yönelik hastalıklar çeşitli besin yetersizliklerine neden olabilir veya özel beslenme protokolü uygulanması gerekebilir. Bu gibi durumlarda gastroenteroloji uzmanı ve diyetisyen birlikte çalışarak hastanın beslenmesini düzenler.
- Psikolojik Destek ve Psikoterapi: Sağlıksız alışkanlıkların sağlıklı alışkanlıklar ile değiştirilebilmesi için psikolojik desteğe ihtiyaç duyulabilir. Psikolog veya psikiyatrist ile yapılacak görüşmeler ile bilişsel davranışçı terapisi (CBT) veya aile temelli terapi (FBT) uygulanır. Bu sayede yeme bozuklukları başta olmak üzere, çocukluk döneminde yaşanılan travmaların iyileştirilmesi, problem çözme yetisinin geliştirilmesi, stresle mücadele etmenin öğrenilmesi sağlanabilir