
Çocuk Kardiyoloji Bölümü Nedir ve Hangi Hastalıkları Kapsar?
Çocuk kardiyoloji, pediatrik kardiyoloji olarak da bilinen, doğumdan 18 yaşına kadar olan çocuklarda kalp ve damar sistemi hastalıklarının tanı, tedavi ve takibini yapan tıp dalıdır. Bu önemli uzmanlık alanı, çocukların kardiyovasküler sağlığını korumak ve geliştirmek için kritik bir rol oynamaktadır.
Çocuk Kardiyoloji Bölümü Hakkında
Çocuk kardiyoloji bölümü, kalp ve damar sistemi ile ilgili doğumsal ve edinilmiş hastalıkların tanı ve tedavisini gerçekleştiren özelleşmiş bir birimdir. Türkiye'de yapılan bir araştırmaya göre, her 1000 canlı doğumdan yaklaşık 8'inde doğumsal kalp hastalığı görülmektedir. Bu yüksek oran, çocuk kardiyoloji bölümünün önemini vurgulamaktadır.
Bölüm, ileri teknolojik ekipmanlarla donatılmıştır ve multidisipliner bir yaklaşımı benimsemektedir. Örneğin, ekokardiyografi cihazları, kalp kateterizasyonu laboratuvarları ve elektrokardiyografi (EKG) cihazları gibi modern tanı araçları kullanılmaktadır. American Heart Association'ın 2022 yılında yayınladığı rapora göre, bu teknolojik ilerlemeler sayesinde son 20 yılda doğumsal kalp hastalıklarına bağlı çocuk ölüm oranları %40 oranında azalmıştır.
Çocuk Kardiyoloji Uzmanı Kimdir, Görevleri Nelerdir?
Çocuk kardiyoloji uzmanı, çocukların kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarının teşhis ve tedavisinde uzmanlaşmış doktordur.
Bu uzmanların görevleri arasında şunlar yer alır:- Doğumsal ve edinilmiş kalp hastalıklarının tanı ve tedavisi
- Kalp ritim bozukluklarının değerlendirilmesi ve yönetimi
- Kalp yetmezliği olan çocukların takibi
- Kalp transplantasyonu gereken hastaların değerlendirilmesi ve takibi
- Preventif kardiyoloji hizmetleri sunmak
- Kalp ameliyatı gerektiren durumlarda cerrahi ekiple işbirliği yapmak
- Hastaların uzun dönem takibini yapmak ve gerektiğinde müdahalede bulunmak
Çocuk Kardiyoloji Hangi Hastalıkları Kapsar?
Çocuk kardiyoloji bölümü, çocuklarda görülen çeşitli kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarını kapsar.
Bu hastalıklar arasında şunlar bulunur:- Doğumsal kalp hastalıkları: Bu hastalıklar, bebeğin anne karnında gelişimi sırasında oluşan kalp anomalileridir. Ventriküler septal defekt (kalbin odacıkları arasındaki duvarda delik), atriyal septal defekt (kulakçıklar arasındaki duvarda delik) ve patent duktus arteriyozus (fetüs döneminden kalma anormal damar bağlantısı) en sık görülen türleridir.
- Kalp kapak hastalıkları: Kalp kapaklarının düzgün çalışmaması sonucu ortaya çıkan hastalıklardır. Kapaklar ya tam kapanmayabilir (yetmezlik) ya da tam açılmayabilir (darlık).
- Kalp ritim bozuklukları: Kalbin normal ritmi dışında atması durumudur. Çok hızlı (taşikardi) veya çok yavaş (bradikardi) olabilir.
- Kawasaki hastalığı: Çocuklarda görülen, ateş ve vücutta döküntülerin olduğu bir hastalıktır. Kalp damarlarını etkileyebilir.
- Hipertansiyon: Kan basıncının normalden yüksek olması durumudur. Çocuklarda da görülebilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir.
- Kalp yetmezliği: Kalbin vücudun ihtiyacı olan kanı pompalayamaması durumudur. Çocuklarda genellikle doğumsal kalp hastalıkları sonucu ortaya çıkar.
- Kardiyomiyopatiler: Kalp kasının yapısal ve işlevsel bozukluklarıdır. Kalbin pompalama yeteneğini etkileyebilir.
- Romatizmal kalp hastalığı: A grubu streptokok bakterisinin neden olduğu romatizmal ateş sonucu oluşan kalp hasarıdır. Özellikle kalp kapaklarını etkiler.
Çocuk Kardiyoloji Muayeneleri Nelerdir?
Çocuk kardiyoloji muayeneleri, çocukların kalp ve dolaşım sistemi hastalıklarının teşhisinde kullanılan çeşitli testleri içerir.
Bu muayeneler şunları kapsar:- Fiziksel muayene
- Elektrokardiyografi (EKG)
- Ekokardiyografi
- Holter monitörizasyonu (24 saat EKG kaydı)
- Röntgen
- Efor testi
- Kalp kateterizasyonu ve anjiyografi
Çocuk Kardiyoloji Tedavilerinde Hangi Yöntemler Kullanılır?
Çocuk kardiyoloji tedavileri, hastalığın türüne ve ciddiyetine göre değişir.
Kullanılan bazı tedavi yöntemleri şunlardır:- İlaç tedavisi (diüretikler, ACE inhibitörleri, beta blokerler)
- Kateter bazlı müdahaleler (balon valvüloplasti, stent yerleştirme)
- Kalp ameliyatları (açık kalp ameliyatı, kapalı kalp ameliyatı)
- Kalp pili ve diğer cihaz implantasyonları
- Yaşam tarzı değişiklikleri ve beslenme önerileri
Çocuk Kardiyoloji Bölümüne Ne Zaman Gidilmeli?
Aşağıdaki durumlarda çocuk kardiyoloji bölümüne başvurulmalıdır:
- Ailede kalp hastalığı öyküsü varsa
- Çocukta nefes darlığı, çabuk yorulma gibi şikâyetler varsa
- Düzenli kontroller için (özellikle bilinen bir kalp hastalığı varsa)
- Spor öncesi değerlendirme için
- Başka bir hastalık nedeniyle takip edilen çocuklarda kalp tutulumu şüphesi varsa
Çocuk Kardiyoloji Muayenesi Sırasında Neler Yapılır?
Çocuk kardiyoloji muayenesi sırasında, çocuğun genel sağlık durumu ve kalp fonksiyonları detaylı bir şekilde değerlendirilir.
İşlem genellikle şu adımları içerir:- Detaylı öykü alınması
- Fiziksel muayene (kalp sesleri dinleme, nabız kontrolü, kan basıncı ölçümü)
- Boy ve kilo ölçümü
- Gerekli durumlarda EKG çekilmesi
- Ekokardiyografi yapılması
- Laboratuvar testleri (gerekirse)
- İleri tetkikler (gerekirse Holter monitörizasyonu, efor testi vb.)
- Tanı konulduktan sonra uygun tedavi yöntemlerinin planlanması ve aileye bilgi verilmesi