Tırnak Yeme Hastalığı Nedir? Tırnak Yeme Nasıl Bırakılır?

Tırnak yeme hastalığı, kişilerin günlük ve sosyal yaşamlarını olumsuz etkileyen bir problemdir. Genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlayan bu problem, yetişkinlikte de devam edebilir. Tırnak yeme hastalığı toplum tarafından basit ve kolayca çözülebilen bir durum olarak görülebilir. Fakat bu şikayete sahip olan bireylerin çoğunda en az bir kez tırnak yemeyi sonlandırmayı denedikleri ve başarısızlık ile karşılaştıkları görülür. Bu ise hem kişi hem de yakınları açısından yıpratıcı bir süreç olabilir. Tırnak yeme alışkanlığı için çözüm oluşturan birçok tedavi yöntemi mevcuttur. Bu yöntemlerin planlı bir şekilde kullanıldığı yaklaşımlar sayesinde olumlu sonuçlar elde edilebilir. Tırnak yeme hastalığı ve tedavi yöntemleri hakkında detaylı bilgiye, yazının devamını takip ederek ulaşabilirsiniz.

Tırnak Yeme Hastalığı Nedir?

Tırnak yeme hastalığının adı olan onikofaji, bir veya daha fazla parmağın ağız içerisine sokularak dişler yardımıyla tırnakların kemirilmesi şeklinde tanımlanır. Genellikle çocukluk döneminde başlayan tetikleyici faktörler sonucunda ortaya çıkan bu durum daha ileri yaşlarda da devam edebilir. Bazı bireylerde ise yetişkinlik döneminde kendini gösterebilir. Tırnak yeme davranışı toplumda sıklıkla görülebilse de, onikofaji adını alabilmesi için bazı kriterleri sağlaması gerekir. Bu kriterler ise sıklık, şiddet ve süre olarak tanımlanabilir. Bu durumda kısa aralıklarla tekrarlayan ve tırnakta ciddi görünüm farklılıklarına yol açan davranışlar onikofaji olarak değerlendirilir. Ek olarak, tırnak yiyenler için bu durumun ne kadar süre devam ettiği de önemlidir. Tıbbi açıdan, bu alışkanlık bir tür dürtü kontrol bozukluğu olarak ele alınır. Tırnak yeme hastalığının obsesif kompulsif bozukluk içerisinde yer alabileceğini öngören bazı bilimsel çalışmalar da mevcuttur.

Tırnak Yemenin Zararları Nelerdir?

Tırnak yeme davranışı sırasında çevre dokular da hasar görür. Bu sebeple istenmeyen bazı durumlar meydana gelebilir.

• Anormal görünümlü tırnaklar: Onikofaji sonucunda görülen bu tablo, kişiyi kozmetik açıdan rahatsız edebilir. Fakat sadece bununla da kalmayabilir. Küçük yaşlarda başlayan tırnak yeme alışkanlığı sonucunda, okul hayatı ve arkadaş ilişkileri olumsuz etkilenebilir. Yetişkin dönemdeki davranışlarda ise, bireylerin hem iş yaşantıları hem de sosyal hayatları kötü anlamda etkilenebilir.
• Cilt enfeksiyonları: Onikofaji sırasında tırnak ile birlikte çevre dokular da zarar görür. Bunun sonucunda cilt bütünlüğü bozulabilir. Dolayısıyla çeşitli mantar veya bakteri enfeksiyonları ile karşılaşılabilir. Kemirilen tırnaklar, tekrar uzadıklarında tırnak yatağı ile uyumsuz seyredebilirler. Tırnağın, çevresindeki destek dokuya batması sonucunda cildin koruyucu katmanı hasar görebilir. Bu sebeple de enfeksiyon oluşabilir. Onikomikoz olarak bilinen tırnak mantarı ve paronişi olarak bilinen dolama, tırnak yenmesi sonucunda görülebilen enfeksiyon türlerindendir.
• Solunum yolu hastalıkları ve diğer enfeksiyonlar: Tırnak yemek ile elde bulunan bakteriler, virüsler ve mantarlar ağız içine taşınırlar. Sonuçta ise solunum yolunu veya sindirim sistemini etkileyen enfeksiyonlar meydana gelebilirler. Sağlıklı bir yaşam için el hijyenine önem verilmelidir. Onikofaji ise el hijyeninde bozulmaya sebep olan etkenlerden biridir.
• Temporomandibuler eklem zedelenmesi: Çene eklemi olarak da bilinen temporomandibuler eklem, çiğneme ve ağız hareketleri sırasında aktif çalışır. Tırnak yenmesi esnasında ise bu eklemin aşırı kullanımına bağlı olarak ağrı oluşabilir. Şiddetli onikofaji durumlarında ise temporomandibuler eklem disfonksiyonu olarak da adlandırılan ciddi sağlık problemleri ile karşılaşılabilir.
• Diş hasarı: Diş gıcırdatma hastalığına benzer olarak, tırnak yeme hastalığında da yapısal problemler ortaya çıkabilir. Dişlerin uzun süreli ve tekrarlayan bir şekilde tırnaklarda oluşturduğu basınç dolayısıyla, dişin en dış katmanını oluşturan mine tabakası zarar görebilir. Bunun sonucunda ise diş hassasiyeti başta olmak üzere çeşitli diş problemleri ile karşılaşılabilir.

Tırnak Yeme Nedenleri Nelerdir?

Tırnak yeme hastalığının oluşumunda etkili birçok faktör bulunur. Bu etkenlerin bilinmesi sayesinde, tırnak yeme alışkanlığının arkasında yer alan nedenler daha kolay saptanabilirler. Nedenin bilinmesi ise, tedavi aşamasında kolaylık oluşturur. 

• Problemler ile yüzleşme biçimi: Günlük hayatta yaşanan bazı sıkıntılar, bireylerde düş kırıklığı veya sabırsızlık, stres gibi durumlar oluşturur. O problemle ilgili rahatsızlık verici etmenlerin zihinde çözüldüğü sırada ise, bir dışa vurum olarak tırnak yeme davranışı görülebilir. Tırnakları yemenin arkasında böyle bir sebep olduğu düşünülüyorsa, tetikleyici olaylar hakkında bilinç sahibi olunması gerekir.
• Sıkılma hissi: Tırnak yeme hareketi alışkanlık kazandığında, gün içerisinde sıkıcı tüm durum ve ortamlarda bu davranış sürdürülebilir. Bu konuda yapılan çalışmalara göre, gün içerisinde yetersiz motor aktivitesi bulunan bireylerde tırnak yeme davranışı daha fazla görülür. Rutin yaşamın ve yetersiz hareketin sonucunda tırnak yeme alışkanlığı oluşabilir.
• Kaygı: Diğer ismiyle anksiyete olarak tabir edilen kaygı bozuklukları, tırnak yeme hastalığı ile ilişkili olabilirler. Buna ek olarak, herhangi bir anksiyete problemi bulunmayan bireylerin de gün içerisinde endişe duyduğu durumlar karşısında tırnak yediği görülebilir. Bu tür olayların şiddetinde veya sıklığında artış sonucunda ise, tırnak yeme hastalığı meydana gelebilir.
• Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu: Odaklanmadaki güçlük ve dürtüsel davranışlar ile kendini gösteren dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu, tırnak yeme hastalığına sebep olabilen bir tür mental durumdur.
• Depresyon: Major depresif bozukluk olarak da bilinen bu klinik tablo, uzun süreli ve devamlı bir şekilde yoğun üzüntüye eşlik eden ilgi azalmasını ifade eder. Depresyon hastalığına sahip bireylerde psikiyatrik belirtilere ek olarak çeşitli fiziksel semptomlar da görülebilir. Tırnak yeme alışkanlığı ise bu fiziksel belirtilerden birisidir.
• Obsesif kompulsif bozukluk: Sürekli tekrar eden ve rahatsızlık verici düşünceler ve buna yanıt olarak gerçekleştirilen tekrarlayıcı hareketler bütününe obsesif kompulsif bozukluk denir. Tırnakları yeme ise bu tekrarlayıcı hareketler içerisinde yer alabilir. Obsesif kompulsif bozukluk ile tırnak yeme alışkanlığı arasında anlamlı ilişkiler gözlemleyen çalışmalar mevcuttur.
• Diğer psikiyatrik sendromlar: Ayrılma anksiyetesi bozukluğu, bireyin bağlandığı kişiden ayrılma düşüncesiyle bile yoğun kaygı ve stres hissettiği bir durumdur. Diğer anksiyete türleri ile benzer şekilde, ayrılma anksiyetesi sonucunda da tırnak yeme hastalığı ortaya çıkabilir. Tik bozukluğu olarak da bilinen Tourette sendromu ise, tırnak yemenin arkasındaki etken olabilir.

Çocuklarda Tırnak Yeme

Çocuklarda tırnak yeme sebebi olarak birçok etmen bulunabilir. Tırnak yeme alışkanlığı, çocuğun okul hayatında ve arkadaşlık ilişkileri içerisinde karşılaştığı sorunlarla baş etme yöntemi olabilir. Bununla birlikte, çocukluk döneminde başlayan tırnak yemenin genetik kaynaklı olduğu yönünde çalışmalar mevcuttur. Yapılan araştırmalara göre aile bireylerinden herhangi birinde onikofaji olan çocuklarda, ileride tırnak yeme problemi ile karşılaşma riski normalden daha fazladır. Çalışmalarda açıklanan verilere göre ebeveynler, bu alışkanlığı çocukları doğmadan önce bıraksalar bile benzer risk bulunur. Fakat, tırnak yemenin arkasında yer alan tek sebep genetik değildir. Yetişkinlerde görülen tırnak yeme problemine yol açan faktörler, çocuklar için de bu davranışa sebep oluşturabilir. Bireylerde küçük yaşlarda ortaya çıkan bu bozukluk, arkada yer alan nedenlerin devam etmesi sonucunda ileriki yaşlara kadar sürebilir.

Tırnak Yeme Hangi Vitamin Eksikliğinden Olur?

Tırnak yeme hastalığı ile ilişkili bulunan herhangi bir vitamin eksikliği yoktur. Bununla birlikte, çeşitli vitamin eksikliklerine bağlı olarak tırnak yapısı bozulabilir. Bozuk bir tırnak yapısı ise, onikofaji üzerinde tetikleyici etki oluşturabilir. B12, C ve D vitaminleri, tırnak sağlığının korunması açısından önem taşırlar. B12 vitamini eksikliğinde tırnak renginde mavileşme veya koyu noktalar gözlenebilir. Uzunlamasına, dalgalı koyu çizgiler ile kahverengi lekeler ise B12 vitamini eksikliğinde görülebilen diğer tırnak belirtileridir. C vitamini eksikliğinde ise tırnakların geç uzaması veya kolay kırılması ile karşılaşılabilir. Soyulmuş tırnaklar, D vitamini eksikliğinde görülebilen bir durumdur. Tırnak yeme hastalığına sahip bireylerin, tedavi süresince gerekli vitamin ve mineralleri almaları önerilir. Vücudunuzdaki eksik vitamin ve mineral seviyelerine karşı nasıl önlem alınabildiği konusunda ise uzman bir hekime danışarak yol izleyebilirsiniz.

Tırnak Yeme Alışkanlığı Nasıl Bırakılır?

Tırnak yeme alışkanlığı, o esnasında bilinçsiz olarak gerçekleştirilebilse bile daha sonraki süreçte bireyleri ciddi derecede rahatsız eden bir bozukluktur. Bu nedenle birçok kişi, bu alışkanlıklarına son vermek için girişimlerde bulunurlar. Plansız şekilde başlanan bu girişimler ise çoğunlukla faydalı olmazlar. Tırnak yeme nasıl bırakılır sorusunun cevabında ise nedenlerin anlaşılarak uygun program izlenmesi yer alır. Alışkanlık haline gelen tırnak yeme davranışının ortadan kaldırılabilmesi için belli bir süre gereklidir. Yapılan araştırmalara göre, bir alışkanlığın kesilebilmesi için en az 18 gün gerekir. Bu süre, alışkanlığın türüne ve şiddetine göre değİşir. Bu nedenle, tırnak yemeye sebep olan faktörlerin araştırılarak belirlenmelidir. Daha sonra ise, bu etkenler mümkün olduğunda uzaklaştırılarak, tırnak yeme davranışının önüne geçmeye çalışılmalıdır.

Tırnak Yememek İçin Ne Yapılmalı?

Tırnak yemeyi engelleme konusunda yarar sağlayan birçok yöntem mevcuttur. Bu yöntemleri deneyerek tırnak yeme alışkanlığınızın önüne geçebilirsiniz. 

• Tırnaklarınızı kısa kesebilirsiniz: Dişlerinizin kavrayamayacağı kadar kısa olan bir tırnağı yeme konusunda kendinizi daha isteksiz hissedebilirsiniz.
• Manikür: Tırnak bakımı için harcadığınız para ve vakit, hoş görünümlü tırnaklarınızı tekrar bozma konusundaki fikrinizi sorgulatabilir. Bu sayede, tırnak yeme davranışınızı bilinçli bir şekilde kontrol edebilirsiniz.
• Ağzınızı ve elinizi oyalayan aktiviteler keşfedin: Sakız çiğneyerek, ağzınızı bir iş ile meşgul edebilirsiniz. Benzer yöntemle eliniz için de stres topu, kalem gibi araçları kullanabilirsiniz. Bu sayede hem eliniz hem de ağzınız aktif olduğundan ötürü tırnaklarınızı yeme ihtiyacı duymayabilirsiniz.
• Tadı kötü cilalar: Onikofaji için geliştirilen farklı ojeler ve tırnak cilaları mevcuttur. Bu malzemelerin temel amacı, tırnağınızı kötü bir tat ile kaplayarak caydırıcı nitelik taşımalarıdır. Kadınlar, erkekler ve çocuklar için uygun çeşitlerde acı tada sahip cilalar bulabilirsiniz.
• Sticker veya bant kullanabilirsiniz: Tırnaklarınızı yemeden kaçınmak için sticker veya bant yapıştırabilirsiniz. Benzer şekilde, eldiven kullanımı sayesinde de tırnaklarınızı yemekten uzaklaşabilirsiniz.
• Tetikleyici faktörleri araştırın: Tırnak yeme alışkanlığınızın arkasında, sizi rahatsız eden farklı duygu ve hisler bulunabilir. Bu konuda dikkatinizi arttırarak, ne tür olaylardan veya düşüncelerden sonra tırnak yemeye başladığınızı belirleyebilirsiniz. Bu sayede, benzer bir durum ile karşılaştığınızda tırnaklarınızı yememe konusunda hassasiyet gösterebilirsiniz. Dikkatinizi dağıtacak teknikler geliştirerek tetikleyici faktörlerinizi ortadan kaldırabilirsiniz.

Tırnak Yeme Tedavisi Nasıldır?

Kendi uyguladığınız yöntemler sonucunda net bir sonuç elde edemeyebilirsiniz. Bu aşamada, uzman bir hekimden destek almanız gerekir. Tırnak yeme alışkanlığında aşağıdaki durumlardan birine sahipseniz, çözüm için doktorunuza başvurmalısınız:

• Tırnak yemeyi bırakmak için yapılmış başarısız girişimler
• Cilt ve tırnak enfeksiyonları
• Normalden ince veya kalın tırnaklar
• Tırnak renk değişimleri
• Tırnağın, yatağından ayrışması
• Batmalar
• Kıvrılmalar
• Tırnak çevresindeki dokuda kanama, şişlik veya ağrı bulunması
• Tırnak uzamasındaki gecikmeler

Hekiminiz ve uzman psikoloğunuz, tırnak yeme hastalığınızı şiddetini ve nedenlerini belirleyerek bir tedavi planı izleyebilir. Tırnak yeme alışkanlığının durdurulması için uygulanabilen farklı bilişsel terapiler ve ilaç tedavileri mevcuttur. Bilişsel davranışçı terapiler, sizi rahatsız eden eylemlerin yerine bilinçli davranışları oturtmanızda etkilidir. Size özel hazırlanan program ile, bu tedavi yönteminden fayda görebilirsiniz. Ek olarak, onikofajiyi oluşturan nedene bağlı olarak bazı ek ilaçlar kullanmanız istenebilir. Tüm bu tedavi süreci sonucunda ise başarısız girişimlerin yerine olumlu sonuçlar gözlemleyebilirsiniz. Kalıcı ve etkili bir çözüm elde edebilmeniz için, tırnak yeme tedaviniz boyunca uzman bir doktor ile görüşerek yol izlemelisiniz.