Göz, vücutta bulunan beş duyu organından biridir. Gözde meydana gelen sorunlar günlük hayatı ve kişinin yaşam kalitesini olumsuz yönde etkilemektedir. Çeşitli nedenlerle oluşan diplopi (çift görme), ciddi göz sorunları arasında yer almaktadır. Doğru teşhis ile diplopinin temel nedenine göre uygulanacak farklı tedaviler kişinin göz sağlığına kavuşmasını sağlamaktadır.
Çift Görme (Diplopi) Nedir?
Diplopi, tek bir nesnenin görüntüsünü yatay, dikey veya eğik olarak birbirlerine bitişik iki görüntü gibi görmesine neden olan bir göz sorunudur. Görüntülerden biri daha soluktur. Bu görüntü "hayalet görüntü" olarak adlandırılır. İnsanlar genellikle diplopiyi bulanık görme ile karıştırabilir. Diplopi, genellikle 60 yaş üstü yetişkinlerde sık görülür. Çift görme problemi son derece yaygındır. Yılda 800.000’den fazla kişi diplopi nedeniyle sağlık kuruluşlarına başvurmaktadır. Hastaların yaklaşık %95’ i ayakta tedavi görürken %5’i cerrahi müdahale veya yatarak tedaviye gerek duyabiliyor. Diplopi belirtileri aynı zamanda acil servislerde en çok karşılaşılan şikayetler arasında yer almaktadır. Her yıl yaklaşık 50.000 kişi çift görme sorunları nedeniyle acil servise gitmektedir. Çift görme altında yatan nedene göre tedavi edilir. Genellikle geçici kolay engellenebilen bir sorundur. Fakat ihmal edilmemeli, çift görme başladığı anda hemen bir göz doktoruna başvurulmalıdır.
Çift Görme (Diplopi) Tipleri Nelerdir?
Diplopi (Çift Görme) nin monoküler diplopi ve binoküler diplopi olmak üzere iki tip diplopi vardır:
- Monoküler diplopi: Monoküler çift görme, binoküler çift görmeden daha az yaygındır. Bu tip diplopide görme sorunları sadece tek gözde çift görme şeklinde yaşanır. Bu göz ‘’kötü göz’’, sağlıklı göz ise ‘’iyi göz’’ olarak tanımlanır. Monoküler diplopide hasta kötü gözünü eliyle kapattığında görüntü kalitesi normale döner.
- Binoküler diplopi: bu türde görme sorunu her iki gözde de vardır. Bu duruma dürbün görüş adı verilir. Çift görme problemi yaşarken her iki gözünüzü de kapattığınızda çift görme kayboluyorsa dürbün çift görme meydana gelir. Binoküler diplopi , her iki göz açıkken oluşur, bu nedenle bir göz kapatıldığında veya kapatıldığında düzelebilir.
Çift Görme (Diplopi) Belirtileri Nelerdir?
En karakterize belirtisi tek görüntüyü çift görmek olana diplopidi de aşağıdaki diğer belirtilerde görülebilir:
- Baş ağrısı
- Mide bulantısı, mide rahatsızlığı
- Sarkık göz kapakları (ptozis)
- Bir veya iki gözde göz hareketleriyle oluşan ağrı
- Baş dönmesi, ani denge kayıpları
- Küçük göz hareketlerinde bile görülebilen ağrı
Çift Görme (Diplopi) Nedenleri Nelerdir?
Göz, çevrenin görüntüsünü oluşturur. Beyne giden bu iletiler birleşerek derinlik algısı ile net bir görüntü oluşmasını sağlar. böylece görme işlemi gerçekleşir. Gözün görme işini doğru ve net yapabilmesine engel olan her şey diplopiye neden olmaktadır.
Binoküler çift görme nedenleri:- Diyabet
- Kranial sinir felci, tümör
- Myastenia gravis (bağışıklık sistemi tarafından sinirler ve kaslar arasındaki iletişimin bloke olması ile gelişen kas zayıflığı)
- Şaşılık
- Beyin anevrizmaları
- Beyin sinüs boşluklarında ya da damarlarında oluşan tıkanıklıklar
- Astigmatizma
- Kornea şekil değişiklikleri
- Katarakt
- Kuru göz sendromu
- Pterjium (kornea tabakasına tutunan göz eti)
- İris (gözün renkli kısmı) anormallikleri
- Proptoz (gözlerden birinin veya her ikisinin doğal konumundan dışarı çıkmasıdır)
- Vertigo (kişiye etrafındaki çevrenin döndüğünü hissettiren iç kulaktan kaynaklanan bir hastalıktır)
- Diyabet (besinlerden alınan glikoz doğru işlenemez ve gözler için bir fayda sağlamaz)
- Menenjit (merkezi sinir sistemini etkileyen şiddetli enfeksiyonlardır.
Geçici Çift Görme Nedenleri Nelerdir?
Diplopi, genellikle geçicidir. Alkol zehirlenmesi, benzodiazepinler gibi nöbet önleyici ilaçlar, aşırı çalışma, kafaya alınan darbeler, uyku bozuklukları, yorgunluk, stres çift görmeye neden olur. Zamanla doğru, net görüş hızlı bir şekilde geri dönmezse, mümkün olan en kısa sürede tıbbi yardım almanız gerektiğini unutmayınız.
Ne Zaman Doktora Görünmeliyim?
Çift görme sorunu yaşayan kişilerde görüş alanındaki tek bir nesne için birden fazla görüntünün varlığı tedavi edilebilir. Fakat gözlerde meydana gelen bu değişim ani bir şekilde gerçekleşirse, acil müdahale gerekebilir. Bu durumun kaynağı kontrol altına alınmadığında görme kaybı ve hayati risk oluşabilir. Mümkün olan en kısa süre içerisinde doktora başvurmak ve uygun tedaviye başlamak gerekir.
Çift Görme (Diplopi) Teşhisi Nasıl Konulur?
Çift görmeniz varsa, belirtileriniz ve görme deneyimleriniz tanıya yardımcı olacaktır. Tek gözde ya da her iki gözde görülebilen diplopiyi teşhis etmek kolay olsa da diplopinin nedenlerini belirlemek daha zor olabilir. Diplopi teşhisi için göz doktorunuz belirtilerinizi dinledikten sonra basit birkaç test ve fiziki muayene yapacaktır.
Muayene esnasında;- Hekiminizin hangi testlerin yaralı olabileceğine karar vermesine yardımcı olmak için belirtilerinizi ve şikayetlerinizi tam olarak ifade edin.
- Eğer diyabet, tiroid veya nörolojik bozukluklar gibi görme sorunlarına neden olabilecek kronik hastalıklarınız varsa doktorunuza belirtin.
- Aile bireylerinde diplopi var ise hekiminizle bu bilgiyi paylaşın.
- Kan testleri
- Göz hareket testleri
- Toksisite testleri
- Kan şekeri testi
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
- BT (bilgisayarlı tomografi) taraması
- İdrar tahlili
- Tiroid fonksiyon testleri
Çocuklarda Diplopi Tanısı Nasıl Konulmaktadır?
Çocuklarda gördükleri görüntünün doğru ya da yanlış olabileceğini ayırt edemediğinden, teşhis koymak zordur. Fakat çocuklar davranışları ile bazı ipuçları verirler:
Çocuklarda çift görmenin fiziksel belirtileri şunları içerir:- Görüntüyü anlayabilmek veya netleştirebilmek için gözleri kısmak
- Eliyle bir gözünü kapatmak
- Başını sağa sola yan çevirmek.
Çift Görme (Diplopi) Nasıl Tedavi Edilir?
Çift görme tedavisi, çift görmeye neyin sebep olduğuna bağlıdır. Çoğu durumda, çift görme problemleri, altta yatan sorun tedavi edildiğinde ortadan kalkabilir.Diplopi için en yaygın tedaviler şunları içerir:
Monoküler Çift Görme Tedavisi- Astigmatizm: gözlük veya lens kullanımı ile astigmattan kaynaklanan çift görme kusurları ışığın göze geçişini düzelterek monoküler çift görmeyi engelleyebilir.
- Lazer cerrahisi: kornea lazer cerrahisi ile yeniden şekillendirilerek çift görme tedavi edilebilir.
- Katarakt: görmeyi bulanıklaştıran ve çift görmenin en yaygın nedenlerinden biri olan katarakt için en iyi tedavi seçeneği ameliyattır. Günümüzde oldukça kolay uygulanan operasyonla kişi çift görme sorunundan kurtulabilir.
- Kuru göz: çift görme nedenlerinden biri olan kuru göz, gözyaşı yerine kullanılan yapay gözyaşı damlaları, iltihap önleyici damlalar, punktum tıkaçları, sıcak kompresler ile tedavi edilebilir.
Binoküler görme tedavisi, çift görme nedenine bağlı olarak değişir. Tedaviler şunları içermektedir:
- Gözlük kullanmak
- Göz bandı kullanmak
- Lens kullanmak
- Göz kaslarının konumlarını düzeltmek için cerrahi müdahale
- Botox uygulaması
- Göz egzersizleri
Çift Görme (Diplopi) Nasıl Önlenebilir?
Çift görme bozukluğunu önlemenin kesin bir yolu yoktur.
Fakat bazı basit adımlar ile göz sağlığını korumak mümkün olabilir:- Sigara kullanmayın
- Aşırı alkol tüketmeyin
- Göz sağlığı için faydaları bilinen özellikle fosfor içeren besinleri tüketin
- Uzun süre telefon, televizyon, bilgisayar, tablet ekranına bakmayın. Mutlaka küçük molalar vererek gözlerinizi dinlendirin
- Yaptığınız işe veya sportif aktivitelerinize göre gözünüze uygun bir koruyucu gözlük takın
- Düzenli uyuyun
- Her 1-2 yılda bir göz muayenenizi yaptırmayı ihmal etmeyin
Çift görme hem görme organları hem de santral sinir sistemi yapıları sorunları nedeniyle meydana gelebilir. Kendinizde veya çevrenizde bu problemin varlığını gözlemlemeniz halinde sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlerden destek almanız önerilir.
Randevu Alın
E-Sonuç
Sizi Arayalım