Üveit Nedir? Üveit Belirtileri ve Tedavisi

Üveit, toplumda sık görülen bir göz hastalığıdır. Üveit gözde ağrı, kızarıklık, bulanık görme gibi belirtilere yol açabilir. Tedavi edilmeyen üveit hastada ciddi komplikasyonların gelişmesine neden olur. Üveit ne demek? Üveit neden olur? Üveit nasıl geçer? Tüm bu soruların cevabını yazının devamında bulabilirsiniz.

Üveit Nedir?

Üveit, gözün ortasında yer alan uvea tabakasının iltihaplanmasıdır. Uvea; gözün en dışında bulunan sklera tabakası ile iç kısımda bulunan retina tabakasının arasında yer alır. Uvea, çok sayıda kan damarı içerir ve bu damarlar gözde görmeyi sağlayan sinirleri bulunduran retina tabakasının beslenmesini sağlar. 

Gözde koroid, siliyer cisim ve iris olarak adlandırılan yapılar da uvea tabakasında yer alır. Siliyer cisim, göz merceğinin şeklini değiştirerek merceğin uzak ve yakın görüşe adapte olmasını sağlar. İris ise gözün renkli kısmını oluşturur. İrisin görevi ise göz bebeğini büyütüp küçülterek göze gelen ışık miktarını ayarlamaktır. 

Uveanın parçası olan siliyer cisim ve irisin iltihaplanması da iridosiklit olarak adlandırılır. Uveanın bir diğer kısmı olan koroid tabakası da retinayı besleyen kan damarlarını içerir. Koroid iltihabına ise koroidit ismi verilir. 

Üveit hastalığı, gözde iltihaplanmanın görüldüğü bölgeye göre farklı türlere ayrılabilir. Üveit çeşitleri;

Ön Üveit: Anterior üveit olarak da adlandırılan bu durumda uvea tabakasının ön kısmında bir iltihaplanma oluşur. İris, uveanın ön bölgede yer alan bir parçası olduğundan bu iltihaplanma genellikle irisi etkiler. İrisin iltihaplandığı durum ‘iritis’ olarak tanımlanır. İritis tek gözde görülebileceği gibi her iki gözü de etkileyebilir. İritis, toplumda en sık görülen üveit tipidir. Ön üveit genellikle ek hastalığı bulunmayan kişilerde görülür.

Orta Üveit: Bu durum intermediyer üveit olarak da bilinir. Orta üveitte uveanın orta kısmı, yani iris ve siliyer cismin bulunduğu yer etkilenir. Buradaki iltihaplanma iridosiklit şeklinde de adlandırılır. Orta üveit genellikle ek bir rahatsızlığı olmayan kişilerde görülmekle birlikte multipl skleroz (MS) hastalığı gibi otoimmün hastalığı olanlarda orta üveit gelişebilir.

Arka Üveit: Posterior üveit olarak da adlandırılan bu durumda uveanın arka kısmı iltihaplanır. Bu bölgede koroid kısmı yer alır ve iltihaplanma koroidi etkiler. Koroid, retinayı besleyen damarlara ev sahipliği yaptığı için burada meydana gelen iltihaplanma retinada hasara yol açabilir. Arka üveit genellikle diğer üveit çeşitlerine göre daha ciddi problemlere neden olur. Arka üveit, enfeksiyon ve otoimmün hastalık gibi durumlara bağlı olarak gelişebilir. Üveit türleri arasında arka üveit diğerlerine göre daha nadir görülür.

Pan-Üveit: Bu üveit türünde uveanın tüm kısımları etkilenir. Dolayısıyla pan-üveitte, diğer üveit çeşitlerinin özellikleri bir arada görülebilir. Behçet hastalığı, pan-üveit yapan hastalıklara örnek verilebilir. 

Orta, arka ve pan-üveit türleri genellikle daha ciddi semptomlara yol açar. Ayrıca bu türler tekrarlayan üveit sorununa neden olabilir. Tekrarlayan üveit ataklar halinde seyreder. Yani önce gözde üveit atağı olur sonrasında belirtiler hafifler veya ortadan kaybolur. Daha sonra tekrar üveit atağı olur. Bu döngü bu şekilde devam eder. 

Gözde Üveit Neden Olur?

Üveit tanısı alan hastalarda altta yatan sebebi bulmak her zaman kolay olmayabilir. Bununla birlikte üveit gelişmesine yol açan durum belirlendiğinde; en sık karşılaşılanlar enfeksiyonlar, otoimmün hastalıklar ve travmalardır.

Otoimmün hastalıklar; bağışıklık sisteminin vücudun kendi hücrelerini yabancı olarak algılayıp bu hücrelere saldırması sonucu ortaya çıkar. Bunun sonucunda da vücudun bazı bölgelerinde hasar meydana gelir. Bazı otoimmün hastalıklarda, bağışıklık sistemi gözün uvea tabakasına saldırarak üveit gelişimine neden olur.

• Romatoid artrit
• Ankilozan spondilit
• Sedef hastalığı
• Ülseratif Kolit
• Kawasaki hastalığı
• Behçet hastalığı
• Sarkoidoz
• Crohn hastalığı
• Multipl Skleroz (MS)

Uvea tabakasında enfeksiyon gelişebilir. Bağışıklık sistemi enfeksiyonla savaşabilmek için bazı hücreleri uveaya gönderir. Bu hücrelerden salınan maddeler uveada iltihaplanma gelişmesine yol açar.

• Herpes
• Sifiliz
• Tüberküloz
• Toksoplazmozis
• Histoplazmozis
• Batı Nil virüsü
• AIDS
• CMV (sitomegalovirüs) retiniti olarak sayılabilir.

Gözde travma, yaralanma, zedelenme gibi durumlar da üveite sebep olabilir. Gözün çeşitli toksinlere maruz kalması da üveit nedenleri arasındadır. 

Gözde Üveit Belirtileri Nelerdir?

Üveit semptomları tek gözde görülebileceği gibi her iki gözde de görülebilir. Üveit belirtileri hızla ilerleyerek kısa sürede fark edilir hale gelebilir. 

• Bulanık görme
• Gözde kızarıklık
• Işığa karşı hassasiyet (fotofobi)
• Gözde ağrı
• Uçuşan cisimler görme 

Üveitte iltihaplanmanın nerede olduğu hastada hangi belirtilerin oluşacağını belirler. Akut ön üveitte; gözde ağrı ve kızarıklık, bulanık görme, ışığa karşı hassasiyet, göz bebeklerinde küçülme semptomları ortaya çıkar. 

Orta üveitte en sık görülen belirtiler ise bulanık görme ve uçuşan cisimlerdir. Orta üveitte genellikle gözde ağrı hissedilmez. 

Arka üveitte ise görmede azalma ve hatta ileri evrelerde görme kaybı oluşabilir. 

Üveit bazı kişilerde hiçbir belirti oluşturmaz. Bu kişilerdeki üveit bulguları rutin göz muayenesi sırasında saptanabilir. 

Üveit Tedavisi Nasıldır?

Üveit teşhisi koyabilmek için öncelikle hastanın şikayetleri ile ilgili sorular sorulur. Örneğin hastaya belirtilerinin ne zaman başladığı veya şiddetini artıran ve azaltan durumların neler olduğu soruları yönelitilebilir. Bı soruların yanıtları üveit tanısı koyabilmek için önemli ipuçları içerebilir. 

• Hastanın gözlerine ışık tutularak göz bebeklerindeki refleks kontrol edilir.
• Görme keskinliği değerlendirilir. Bu değerlendirme için hastaya belirli bir uzaklıktan kartlar gösterilere kartın üzerindeki harfleri ya da sayıları okuması istenir.
• Tonometri adı verilen işlemle göz içindeki basınç ölçülür. Bu işlem öncesinde hastanın gözlerine uyuşturucu özellikli göz damlası damlatılabilir.
• Biyomikroskop ile gözün ön bölgesinde yer alan yapılar ışık altında büyütülerek incelenir.
• Fundoskopi adı verilen bir yöntemle göz dibi muayenesi yapılır. Bu yöntem öncesi göze, göz bebeklerini genişleten bir damla uygulanır. Sonrasında ise özel bir cihaz (fundoskop) yardımıyla göz arkasındaki yapılar değerlendirilir.

Bu yöntemler çoğunlukla üveit tanısı için yeterli olur. Ancak bazı durumlarda OKT (Optik Koherens Tomografi), floresein anjiografi gibi ileri tetkiklere ihtiyaç duyulabilir. 

Gözde üveit tedavisi için asıl amaç iltihaplanmayı azaltmak ve görmeyi daha iyi hale getirmektir. Üveit, başka bir hastalığa bağlı olarak gelişmişse öncelikle altta yatan durum tedavi edilmelidir.

Üveit tedavisinde ilk olarak ilaçlar kullanılır. Bu ilaçlar şu şekilde sınıflandırılabilir:

İltihaplanmayı Azaltanlar: Hastalara kortikosteroid gibi iltihaplanma azaltıcı ilaçları içeren göz damlaları verilebilir. Ancak gözün arka kısımlarının etkilendiği durumlarda damlaların etkinliği azalır. Bu tarz durumlarda göz çevresine kortikosteroid enjeksiyonu veya oral kortikosteroid tabletlerin kullanılması gibi alternatifler tercih edilebilir. 

Spazmı Kontrol Edenler: Tedavide iris ve siliyer cisimde meydana gelen spazmları azaltarak göz ağrısını hafifletecek ajanlar kullanılabilir.

Enfeksiyonu Ortadan Kaldıranlar: Viral veya bakteriyel enfeksiyon sonucu oluşan üveitlerin tedavisinde hastalara antimikrobiyal ilaçlar verilebilir.

Bağışıklık Baskılayıcılar:  Otoimmün hastalıklara bağlı oluşan ve kortikosteroidlerle kontrol edilemeyen üveitlerin tedavisinde güçlü bağışıklık baskılayıcı ilaçlara başlanabilir. 

İlaçlar çoğunlukla gözde üveit tedavisi için yeterli olur. Ancak ilaçlarla tedavi edilemeyen ve ciddi komplikasyonlara neden olan üveitlerde, cerrahi işlemler tedavi seçeneği olarak değerlendirilebilir. 

Tedavi edilmeyen üveitler; glokom, katarakt, optik sinir hasarı, kalıcı görme kaybı gibi çok ciddi komplikasyonlara yol açabilir.

Üveit sık görülen bir göz hastalığıdır. Üveit çoğu zaman ciddi bir soruna neden olmaz ve basit bir tedavi ile iyileştirilebilir. Ancak özellikle tekrarlayan veya kronik hale gelen üveitler görme kaybına kadar giden ciddi sağlık sorunlarına sebebiyet verebilir. Bu nedenle üveit belirtileri gösteren kişilerin vakit kaybetmeden göz doktoruna başvurması ve gerekli kontrollerini yaptırması faydalı olur. 

Üveit ile ilgili merak ettiğiniz konuları Grup Florence Nightingale Hastaneleri’nin uzman ekibine sorabilir, sorunuzla ilgili öneriler isteyebilirsiniz. Bize ulaşmak için web sitemizde yer alan iletişim formunu kullanabilirsiniz.