Patent Duktus Arteriosus (PDA) Nedir?

Doğum öncesi her bebekte, kalpten çıkan iki büyük atardamar arasında bir ara damar vardır. Doğumdan sonraki ilk 3 gün içinde, bu damar kendiliğinden kapanır. PDA bu damarın doğumdan sonra da kapanmayıp açık kalmasıdır. Zamanından erken doğan prematüre bebeklerde açık kalma oranı daha yüksektir. Fakat erken doğan bebeklerde bunların çoğu birkaç ay içinde ilaçla veya kendiliğinden kapanabilmektedir.

Patent Duktus Arteriosus (PDA) Tanı Nasıl Konur?

Gününde doğan bebeklerde ise eğer damar zamanında kapanmamışsa, sonradan kendiliğinden kapanma çok seyrektir. Bu tip hastalarda, açık damar aracılığıyla vücuda gitmesi gereken temiz kanın bir kısmı akciğerlere gider. Bu olay bir yandan akciğer atardamarında basınç yükselmesine yol açarken, diğer yandan artan kan akımı kalbin daha fazla çalışmasına ve daha fazla yorulmasına sebep olmaktadır.

Damar çapı küçük çocuklarda genellikle hiçbir belirti görülmez. Tesadüfen üfürüm duyulması ile tanı konulur.

Eğer damar çapı büyükse, daha bebeklikte hızlı nefes alıp verme, özellikle emerken aşırı terleme ve çabuk yorulma, yeterli kilo alamama dikkati çeker. Tanı, muayene sırasında üfürüm duyulması ve kalp yetersizliği bulgularının belirlenmesi ile konur.

Bu hastalarda da zatürre, bronşit gibi akciğer hastalıkları da sık görülür. Ülkemizde genellikle çocuklar doktora ancak hasta olduğunda götürüldüklerinden dolayı, ağır hasta ve ağlayan bir bebekte diğer bulgular ve üfürüm zor fark edilir. Bu hastaların bir kısmı akciğer enfeksiyonu tedavileri ile kısmen düzelmekle birlikte tekrar tekrar hasta olmakta ve kesin tanı konulması bu nedenle gecikebilmektedir. Kesin tanı çocuk kardiyoloji uzmanınca yapılan muayene ve ekokardiyografi ile konur.

Patent Duktus Arteriosus (PDA) Nasıl Tedavi Edilir?

PDA’nın erken doğan bebeklerde bazı hastalarda ilaçla kendiliğinden kapanması sağlanabilir. Kendiliğinden kapanmayan PDA vakalarında tedavide birinci seçenek, kateter vasıtasıyla kasık damarlarından girilerek açıklığın “coil” veya “tıkaç” denilen aletlerle kapatılmasıdır.

Açıklığı çok geniş olan hastalarda, kateterle kapatmak mümkün değilse, açık kalan damar küçük bir ameliyatla bağlanarak kan geçişi engellenir.

Hastalarda İleriye Dönük Yapılması Gerekenler Nelerdir?

Tedavi edilmeyen ya da kateter yöntemi ile kapatılmış defektlerde işlemden sonraki ilk 6 ay süresince sünnet, diş çekimi, diş dolgusu, ameliyat gibi bazı girişimler öncesinde endokardite (kalbin iç tabakasının iltihabı) karşı koruyucu tedaviye ihtiyaç gösterirler.

Hastaların belli aralıklarla doktor kontrolünde olmaları gerekir.