Kalp Ameliyatı

Göğüs bölgesinde ani ağrılar ve sıkışmalar gerçekleşiyorsa hayati bir riski erken müdahale ile ortadan kaldırmak için en kısa sürede tedaviye başlanmalıdır. Tedavinin bir parçası olarak kalp ameliyatı önerilen kişiler ameliyatı geciktirmemeli ve en yakın sürede ameliyat gerçekleştirilmelidir.

Kalp Ameliyatına Hazırlık Döneminde Neler Yapılır?

Ameliyat olacak hastanın gerekli tahlillerinin yapılması için, ameliyattan yeteri kadar önce hastaneye başvurulması gerekmektedir. Bu tahliller rutin olup kan, idrar testleri ve elektrokardiyogram (EKG), röntgen filmi gibi tetkiklerdir.
Kapak hastaları için ameliyat öncesi dişlerin kontrolü ve gerekiyorsa tedavisi gereklidir. Daha önceden yapılmamış ise, koroner anjiogramın ameliyat öncesinde yapılması şarttır.

Testler hazır olduktan sonra bazen hasta direkt olarak ameliyat için aynı gün hastaneye gelebilir. Ama genel uygulama, hastanın hastaneye ameliyattan bir gün önce kabul edilmesi şeklindedir.

Kalp Ameliyatının Nedenleri Nelerdir?

Kalp ameliyatını gerektiren nedenlerden sadece biri tek başına kalp ve damar yolları hastalıklarını geliştirmese de, kalp ameliyatını gerektiren hastalıklara yol açabilir:

Bunlardan bazıları;

Diyabet
Dengesiz beslenme,
Hareketsiz bir yaşam tarzı (sedanter yaşam),
Aşırı kilo (obezite),
Kan yağlarının yüksekliği (hiperlipidemi),
Yüksek tansiyon (hipertansiyon).

Yukarıda sayılan hastalık ve etmenlerden bir veya birkaçına sahip olunduğunda, kalp ve damar yolları hastalıklarından birine sahip olma şansı daha yüksektir. Belirtilerini zaman içerisinde yavaş yavaş gösteren bu hastalıklar kalp damarının ani bir şekilde tıkanmasına neden olarak kalp krizine sebebiyet vermektedir.

Hasta, günlük yaşamında bazı değişiklikler yaparak kalp krizi riskini kendisi de azaltabilir. Sigara kullanımı, kan yağını arttıracak yiyecekler tüketimi ve yüksek kilo gibi sağlığı olumsuz etkileyen alışkanlıklardan kurtularak kalp krizi riski minimum düzeye indirilebilir.

Kalp Ameliyatları Nelerdir? Ameliyat Öncesi Hangi Tetkikler Yapılır?

Kalp ameliyatları arasında;

Kalp kapağı ameliyatı,
Bypass ameliyatı,
Aort anevrizma ameliyatı,
Atardamar ve toplardamar kaynaklı hastalıkların ameliyatları,
Doğuştan gelen kalp kapakçığı hastalıkları,
Üfürüm gibi hastalıkların tedavisi için ameliyatlar sayılabilir.

Kalp kapağı hastalığı ve tek damar koroner bypass tedavisinde, robotik cerrahi gibi güncel ve ileri teknoloji ameliyat ve tedavi yöntemleri kullanılır.

Kalp ve damar yolları riskleri Elektrokardiyografi (EKG), akciğer grafisi, ekokardiyografi (kalp ultrasonu), kalp anjiyografisi (kalp kateterizasyonu) gibi yöntemlerden bir veya birkaçı uygulanarak belirlendikten sonra ameliyat aşamasına geçilir.

Bypass ameliyatı hakkında detaylı bilgiye Bypass Nedir? adresinden ulaşabilirsiniz.

Kalp Ameliyatı Öncesinde Neler Yapılır?

Ameliyat öncesinde hastaya yapılacak ameliyatın türü, detayları, iyileşme süreci ve olası komplikasyonlar (iyileşme sürecinde istenmeyen olaylar) hakkında bilgi verilir. Hekim hasta ve yakınlarının sorularını yanıtlar. Hasta ile ilgilenecek hemşire hastanın ihtiyaçlarını belirleyerek hastane sürecinin genel ve tıbbi olarak rahat ve konforlu geçmesini sağlar.
Ameliyat öncesinde anestezi uzmanı hastayı muayene eder ve test sonuçlarını değerlendirerek ameliyat sırasında dikkat edilmesi gereken durumları belirler.

Ameliyat zamanı önceden belirlenir ve hastanın hastaneye yatış öncesi yapması gerekenler ayrıntılı ve kişiye özgü bir şekilde anlatılır. Bu bilgi, ameliyatın türü ve hastanın genel durumuna göre değişebilir.

Koroner bypass veya kapak ameliyatı genellikle 3-6 saat kadar sürer. Ameliyat sırasında yapılacak olan işlemlere bağlı olarak süre değişebilir. Ameliyat öncesi bu süre ancak tahmin edilebilir.

Hasta yakınları, kendilerine ayrılmış belirli yerlerde ameliyatın tamamlanmasını beklerler. Ameliyat ekibi gerektiği hallerde hasta yakınına kolaylıkla ulaşabilmelidir.

Kalp Ameliyatı Sonrası Ağrı Olur mu?

Kalp ameliyatı geçirecek olan hastaların büyük bir kısmı tarafından sorulan sorulardan bir tanesi de “kalp ameliyatı sonrası ağrı olacak mı?” sorusudur. Hastaların korkulu rüyası olan ve oldukça acılı olması beklenen açık kalp ameliyatlarının sonrasında, genellikle operasyonun bu derece zorlu bir iyileşme süreci gerektirmediği görülür.

Göğüs kafesinin kesilmesi ve kaburgaların iyileşme süreci, kalp ameliyatlarının ardından ağrı sorununun diğer operasyonlara oranla daha fazla olmasına yol açar. Fakat hekim tarafından verilen önerilere dikkat edildiğinde bu süreç rahat bir şekilde atlatılabilir. Ameliyat sonrasında kesi yerlerinde baskı ve yanma, omuz, boyun, sırt ve göğüs bölgesinde bazı ağrılar hissedilebilir. Özellikle ilk iki hafta hekim tarafından önerilen ağrı kesicilerin kullanılmasında fayda vardır.

Genellikle asetaminofen ve ibuprofen içerikli ilaçlar ağrıların dindirilmesi için yeterli olur. Fakat bazı hastalarda bu ilaçların yeterli gelmemesi halinde oksikodon içerikli daha güçlü ağrı kesicilerin reçetelendirilmesi gerekebilir. Ameliyattan sonraki ilk günlerde operasyon sırasında kullanılan solunum tüpünden kaynaklı boğazda ağrı ve tahriş hissedilebilir. Bu rahatsızlıklar genellikle hafif şiddettedir ve birkaç gün içerisinde azalarak kaybolur. Şiddetli ağrılar genellikle ameliyat kesilerinin, dikişlerin ve kaburganın zorlanmasının ardından meydana gelir. Bunun önüne geçebilmek adına özellikle de ilk haftalarda nazik hareketlerde bulunulmalı ve mümkün olduğunca istirahat edilmelidir.

Kalp Ameliyatı Sonrasında Nelere Dikkat Edilmelidir?

Kalp ameliyatı sonrasında kaburga kemiklerinin sağlıklı bir şekilde onarılabilmesi için göğüs korsesi önerildiyse; bunun kullanımı, oturma, yatma ve yürüme esnasındaki duruşlara dikkat edilmesi, ani hareketlerden kaçınılması gerekir. Özellikle yan yatmamaya ve ağır şeyler kaldırmamaya özen göstermek iyileşme açısından önemlidir. 6-8 haftalık bir süreç genellikle kaburga kemiğinin onarılması için yeterlidir.

Fakat yaşlılarda kemik yapımının yavaş olması nedeniyle bu süreç daha uzun sürebilir. Bu süreçte sağlıklı ve dengeli beslenme hem kemiklerin hem de kesilerin iyileşebilmesi adına oldukça önemlidir. Kalsiyum içeren süt, yoğurt, peynir gibi besinlerin tüketimine özen gösterilmelidir. Ayrıca az yağlı ve tuzsuz bir beslenme planının uygulanması kalp sağlığını destekleyecektir. Operasyon sonrasında kesilerin kapatılması için atılan dikişlerin genellikle operasyondan 7-10 gün sonra alınması gerekir. Bu işlem için hastaneden taburcu edilirken gerekli bilgiler ameliyatınızı gerçekleştiren sağlık ekibi tarafından verilecektir.

Ameliyat sonrası süreçte göğüs kafesinizde bir hareket hissetmeniz veya bu bölgeden gelen bir ses duymanız halinde hemen bir sağlık kuruluşuna başvurarak kontrolden geçmeniz gerekir. Sigara ve alkol kullanımı hem kalbe ve kalp damarlarına olan zararları hem de iyileşme sürecine olan olumsuz etkileri nedeniyle oldukça zararlıdır. Dolayısıyla sigara ve alkol kullanma alışkanlığı bulunan kişilerin kalp ameliyatından sonra bu alışkanlıklarını bırakmaları oldukça önemlidir. Ayrıca kalp sağlığını olumsuz etkilemesi nedeniyle obezite hastaları ve fazla kiloları bulunan bireyler, iyileşme sürecinin ardından sağlıklı bir şekilde kilo vermek için diyetisyene başvurarak diyete başlamalı ve ideal kilolarına ulaşmalıdır.

Cinsel yaşam da kalp ameliyatı geçiren bireylerin endişeli olduğu konulardan bir tanesidir. Hekime danışılarak ameliyattan yaklaşık 4-6 hafta sonra tek kol veya omuza ağırlık vermeden, göğüs kafesini zorlamadan cinsel aktivitede bulunulabilir. Ayrıca hastalar çalışma şekillerine göre değişmekle birlikte yaklaşık 1-2 ay sonra iş yaşamlarına dönebilir. Bedensel olarak çalışan hastalar işe başlamadan önce mutlaka hekimlerine danışmalıdır.

Eğer siz de kalp ameliyatına hazırlanıyor ve ameliyat sonrasındaki iyileşme süreci ve ağrılar hakkında endişe duyuyorsanız, hekiminize danışarak süreç hakkında daha detaylı bilgi alabilirsiniz. Yersiz endişelere kapılmadan tedavinize odaklanarak bu süreci sağlıklı bir şekilde atlatabilir, kalp sağlığınıza yeniden kavuşarak yaşamınıza daha sağlıklı bir şekilde devam edebilirsiniz.

İyileşme Sürecinde Neler Yaşanır?

Yoğun bakım süreci: Kalp ameliyatından hemen sonra hasta yoğun bakım ünitesine alınır ve genellikle 1-3 gün yakından takip edilirler. Burada anestezinin etkisinin tamamıyla geçmesi, hastanın genel durumu, kalp fonksiyonları ve ameliyata özgü takipler yapılır. Hasta tüm beden fonksiyonlarını kazandığında ve genel durumu dengeli bir şekilde iyiye gittiğinde servisteki hasta odasına alınır.
Ameliyat sonrası ağrı: Kalbe ulaşmak için kesi yapılan yerde bir miktar rahatsızlık olur (genellikle kesi göğüs kemiğinin ortasında ve yukarıdan aşağıya bir hat şeklindedir). Genellikle ven greft veya greftler hazırlanmış ise, ayaklarda da bir veya birkaç tane kesi olabilir. Bu bölgelerde de ağrı hissedilebilir. Ama ağrıyı gidermek için mutlaka ilaç verilecektir.
Hasta odasına geçiş: Kalp ameliyatı sonrası yoğun bakımda, 24 saat devamlı faaliyet içinde olan, sürekli ışıkların yandığı bir ortamda insanın zamanı takip edebilmesi, ortama uyum sağlaması oldukça güçtür. His ve bilincin bu şekilde yanlış yönlenmesinden dolayı duyular bozulup, zihin bulanıklaşabilir. Bu durum özellikle geceleri belirginleşir.

Hasta daha sakin ve sessiz olan odasına geçtikten sonra, birkaç gün içinde tamamen düzelme gösterir. Hasta yakınlarının endişelenmemesi ve sağlık ekibinin önerilerini yerine getirmesi önemlidir.
Hasta dinlendikçe ve normal uyku temposuna girdikçe halsizliği kaybolur ve kendini daha dinç hisseder.
İyileşme süreci: Gerçekleştirilen kalp ameliyatı sonrasında hastayı bekleyen bir iyileşme süreci vardır. Bu süreçte hasta tüm hareketlerine, yeme içmesine, günlük hayattaki yaşam tarzına dikkat edip sağlığına özen göstermelidir.

Ameliyat sonrası 8 haftalık süreçte yapılanlar hastalık sağlığı ve ameliyatın başarısı için çok önemlidir. Süreç boyunca hastanın göğüs korsesi kullanması tavsiye edilir. Ameliyat bitiminin ardından yaklaşık beş gün sonra hasta duş alabilir, normal hayatına dönebilir. Hasta kalp ameliyatı geçirdikten sonra tüm öğünlerinde yağlı ve tuzlu yiyeceklerden kaçındığında iyileşme süreci hızlanacaktır.

Ameliyat sonrası yazılan ilaçlar düzenli kullanılmalı, ameliyat gününün ardından yaklaşık bir hafta sonra dikiş alımı için tekrar gelinmelidir. Yaşam tarzı, yenilen yiyecekler kadar yatış pozisyonu da iyileşme sürecinde oldukça önemlidir. Ameliyat sonrası ilk bir aylık süreçte sırtüstü yatılması önerilmez.

Araba kullanıma gibi fizik aktivitelerde bulunması için hastanın ameliyatı üzerinden 8-10 hafta geçtikten sonra doktorunun onayını alması gerekmektedir.