Çocuklarda Karın Ağrısı Nedenleri Nelerdir?

Çocuklarda gözlenen karın ağrısının çok çeşitli nedenleri olabilmektedir. Her ne olursa olsun karın ağrısı ciddiye alınması ve hemen doktora başvurulması gereken bir durumdur. Çocuklarda karın ağrısı oldukça sık rastlanan bir durumdur. Kimi zaman ciddi sağlık sorunlarının işaretçisi olabilir. Kimi durumlarda ise yalnızca kabızlık, gaz gibi barsak sorunlarında ortaya çıkar. Nedenleri arasında birçok faktör bulunmakla birlikte, mide-bağırsak enfeksiyonu olarak bilinen gastroenterit, çocuklardaki karın ağrılarının en sık görülme nedenidir. Cerrahi olarak acil müdahale gerektiren karın ağrıları ise ençok bilineni ile apandisit gibi nedenlere bağlı olabilir. Çocuklarda sık ve tekrarlayan karın ağrıları ciddi bir sağlık sorununun işaretçisi olabilir. Kronik olsun ya da olmasın, ciddi karın ağrılarının mutlaka uzman bir hekim tarafından değerlendirilmesi önemlidir.

Çocuklarda Karın Ağrısı Neden Olur?

Çocuklarda karın ağrısı oldukça genel bir durumdur. Çocuklarda meydana gelen karın ağrılarının nedenleri yaştan yaşa ve sağlık sorununa göre oldukça değişkenlik gösterir. 
Bazı karın ağrıları yalnızca bebeklik çağında gerçekleşirken, daha büyük çocuklarda gastroenterit, apandisit gibi nedenlere dayalı karın ağrıları daha sık görülmektedir.

• Mide-bağırsak enfeksiyonu (gastroenterit), kabızlık, besin zehirlenmesi, laktoz intoleransı gibi sindirim sistemi sorunları,
• Hepatit, dalak yırtılması, pankreas enfeksiyonu gibi karaciğer, bağırsak ve safra yolunda meydana gelen bozukluklar,
• İdrar yolu enfeksiyonu, endometriyoz gibi idrar yolu ve genital sistem bozuklukları,
• Akut adrenal bez yetersizliği, hipoglisemi gibi metabolik sorunlar,
• Anemi gibi kan sistemi hastalıkları,
• Kurşun zehirlenmesi gibi zehirlenmeler,
• Kullanılan bazı ilaçlar,
• Zatürre gibi solunum yolu enfeksiyonları,
• Ailevi Akdeniz Ateşi (FMF),
• Diabetus Mellitus (Şeker Hastalığı),
• Yenidoğan Koliği, gibi nedenler çocuklarda sık rastlanan karın ağrılarının nedenleri arasında yer alır. Kronik karın ağrıları daha çok iç organ ve doku bozukluklarından kaynaklanır. 

Bebeklerde Karın Ağrısı (Kolik) Neden Olur?

Kolik, bazı sağlıklı bebeklerde birkaç hafta boyunca, haftanın en az 3 ya da 4 gününde, gün içerisinde uzun süreli ağlama krizlerinin gerçekleşmesi durumudur. Kolik, genellikle yenidoğan döneminde başlar ve 3. ya da 4. aydan sonra azalır. Kolik, özellikle anne ve babalar için kaygı verici bir durumdur. Nedeni tam olarak bilinmez. Koliğin neden günün belirli saatlerinde meydana geldiği, neden bazı bebeklerde görülürken bazılarında görülmediği halen araştırılmaktadır.

• Henüz tam olarak gelişmemiş sindirim sistemi,
• Bağırsaklardaki yararlı bakteri miktarındaki değişiklikler,
• Besin alerjileri ya da hazımsızlık,
• Fazla beslenme, az beslenme, gaz çıkaramama,
• Erken dönem çocukluk migreni,
• Ailede stres, gibi etkenlerin olduğu düşünülür. 

Bebeğin cinsiyeti, prematüre ya da zamanında doğmuş olması, anne sütü ya da formül mama alması bebeğin kolik olmasını etkileyen faktörlerden değildir. Hamileyken ya da doğumdan sonra sigara içen annelerin bebeklerin kolik olma oranı ise sigara kullanmayan annelerin bebeklerine oranla daha yüksektir.

Bebeklerde Karın Ağrısı (Kolik) Nasıl Tedavi Edilir?

Kolik tedavisinde asıl hedef bebeğin rahatlatılmasını sağlamak ve ebeveynlerin gerekiyorsa destek almalarına yardımcı olmaktır. 

• Emzik kullanmak,
• Bebeği pusette dolaştırmak,
• Bebeği kucakta dolaştırmak,
• Bebeği ılık bir duşa sokmak,
• Bebeğin gaz çıkarmasını kolaylaştırmak için karın bölgesine masaj yapmak,
• Bebeğe rahatlatıcı, sakin müzik ya da sesler dinletmek,
• Bebeğe beyaz gürültü adı verilen sesler dinletmek; elektrikli süpürge ya da kurutma makinesi sesi gibi,
• Bebeği görsel uyaranlardan ve çok aydınlık ortamlardan uzak tutmaktır.

Bunların yanı sıra bebeğin ve emziren annenin beslenme düzeninde bazı değişikler gerekli görülebilir. Ayrıca, ebeveynlerin ruh sağlığının korunması ve desteklenmesi de kolik bebek bakımında ve belirtilerin giderilmesinde yardımcı olabilir. 

Bazı araştırmalarda probiyotik kullanımının kolik bebeklerin ağlama sürelerini azalttığı görülmüş  olduğundan takibinizde olduğunuz çocuk hekimi tarafından önerilmiş olan destekleri kullanabilirsiniz.

Hangi Durumlar Ciddi Sağlık Sorunlarının Habercisi Olabilir?

Çocuklarda karın ağrısı bazı durumlarda ciddi sağlık probleminin erken göstergesi olabilir. 

Karın ağrısı çeken çocuk başka bir şeyle ilgilenemiyor ve dikkati başka bir yöne çekilemiyorsa ciddi bir karın ağrısı vardır. Bu durumda ağrı aralıklara gelip gidiyor bile olsa bir hekim değerlendirmesi uygundur.

Dışkıda kan varsa hekim muayenesi gereklidir. Dışkıda kan genellikle kabızlık nedeniyle olabilir ve önemli bir bulgu gibi görünmeyebilir. Ancak iltihaplı bağırsak hastalığı ya da bağırsak düğümlenmesi sonucunda da dışkıda kan görülebilir. Bu nedenle karın ağrısı dışkıda kan ile birlikte görülüyorsa hekim muayenesi gereklidir.

Zatürre gibi çeşitli solunum yolları enfeksiyonları karın ağrısına neden olabilir. Bu nedenle karın ağrısıyla beraber ateş ve ağır öksürük varsa hekim değerlendirmesi gerekir.

Karın ağrısıyla beraber idrar yaparken acı varsa; bu idrar yolu enfeksiyonunun habercisi olabilir.

Karın ağrısı şiddetli ve devam ediyorsa; apandisit  gibi akut batın olayları düşünülerek acilen bir hekime gidilmelidir..

Yüzde şişlik, kurdeşen, baş dönmesi varsa ve soluk görünüyorsa anafilaksi adı verilen ciddi bir alerjik reaksiyon görülüyor olabilir. Bu hayatı tehdit eden bir durum olduğundan acil müdahale gereklidir.

Karın ağrısına eşlik eden yüksek ateş ve yoğun halsizlik varsa; bu düşük tansiyonun göstergesi olabilir. Vücudun herhangi bir yerinde enfeksiyona eşlik eden düşük tansiyon durumu mutlaka bir hekim tarafından değerlendirilmelidir.

Kilo kaybı varsa hekim muayenesi gerekebilir. Karın ağrısına eşlik eden kusma ve ishalle beraber kilo kaybı görülmesi olağan olabileceği gibi, belirli bir süre geri alınamayan kilolar ve görünür bir kilo kaybında bir hekim görüşüne başvurulmalıdır.

Çocuklarda Karın Ağrısı Tanısı Nasıl Konulur?

Çocuklarda karın ağrısının nedeninin çok belirgin olmadığı durumlarda tanı konulmasına yardımcı olabilecek bazı tanı testleri yapılabilir. Bu testler genellikle kan testleri, idrar testi ve dışkıdan alınan örneklerin incelenmesini içerir. Bu testlerin yanı sıra röntgen  gibi direkt görüntüleme veya ultrason gibi görüntüleme teknikleri ile karın ağrısının nedenini tanımlamada kullanılabilir. Bu testlerle birlikte, genel fizik muayene ve hastalık öyküsü değerlendirilerek tanı konulur. 

Çocuklarda Karın Ağrısı Nasıl Tedavi Edilir?

Çocuklarda karın ağrısı, altta yatan nedenin belirlenmesine bağlı olarak farklı yöntemlerle tedavi edilir. Örneğin; hazımsızlık, laktoz intoleransı gibi durumlarda; beslenme değişiklikleri şikayetlerin giderilmesinde yeterli olabilir. 

İdrar yolları enfeksiyonu gibi durumların varlığında ise antibiyotik ve ağrı kesici kullanmak gerekebilir. Apandisit ya da bağırsak düğümlenmesi gibi ciddi tıbbi sorunlar söz konusu ise cerrahi müdahale gereklidir. Tedavi şeklini uzman hekim; detaylı fizik muayene, hastalık öyküsü, tanı testleri ve görüntüleme sonuçlarını kullanarak belirler. Kimi durumlarda bulgu ve değerlendirme sonucunda tanı kesin olarak sağlanamaz. Tanıda kesinlik olmadığı durumlarda değerlendirme tekrarlanabilir. Tanı konulduktan sonra, uygun tedavi uzman hekim tarafından önerilir.

Çocuğunuzda ani ya da tekrarlayan karın ağrısı olması durumunda, detaylı değerlendirme yapılabilmesi ve olası nedenlerin belirlenmesi için uzman bir hekim görüşüne başvurulabilir. Çocuklarda karın ağrısı toplum genelinde her ne kadar sık rastlansa da, ciddi bir sağlık sorununun habercisi olabileceği unutulmamalıdır. Bu nedenle,  karın ağrısı olan bir çocuğun uzman bir hekim tarafından detaylıca değerlendirilmesi gereklidir.