Kronik karaciğer hastalığı, kronik böbrek yetersizliği, kronik kalp hastalığı, kronik barsak hastalıkları ve romatizmal hastalıklar, astım gibi uzun süre kortizon kullanılmasına yol açan hastalıklarda boy kısalığı saptanır.
Boy Uzamasına Engel Etkenler Nelerdir?
Kronik hastalıklar boy artımını ergenlikte ve çocukluk döneminde olumsuz etkilerler. Kronik karaciğer hastalığı, kronik böbrek yetersizliği, kronik kalp hastalığı, kronik barsak hastalıkları ve romatizmal hastalıklar, astım gibi uzun süre kortizon kullanılmasına yol açan hastalıklarda boy kısalığı saptanır. Bu hastalarda hem büyüme hormonu salınımı olumsuz etkilendiğinden, hem de ergenliğe geç girilmesinden dolayı çocukların boyları kısa kalır.
Boy artışındaki azalma, hastalığın başlangıcından kısa bir süre sonra görülür. Bu nedenle büyüme üzerindeki etkinin derecesi, hastalığın süresiyle doğru orantılıdır. Bazı durumlarda hastalığın tedavisinde kullanılan kortizon cinsi ilaçlar hastalığın kendi etkisi kadar, hatta daha çok büyük boyutta boy kısalığına neden olabilir. Çocuğun ergenlik döneminde büyümeyi ne ölçüde yakalayacağı; hastalığın seyri ve süresi, başlangıç yaşı, iyileşme sonrası geride kalan potansiyel büyüme süresi ve iyileşmenin tam olup olmaması gibi birçok etkene bağlıdır.
Yuva çocuklarında boy uzunluğunun akranlarından kısa olması bilinen bir durumdur, bu çocuklarda büyüme hormonu salınımı bozuk olduğundan yeterli büyüme sağlanamaz.
Ailelerin kafasına takılan bir başka konuda psikolojik durum ile boy uzaması arasında bir ilişkinin var olup olmadığıdır. Böyle bir ilişkiden söz edilebilir mi?
Ergenlikte boy artımı ile psikolojik durum arasında çok açık bir ilişki vardır. Ağır psikolojik sorunlar hormonların salınımını olumsuz etkiler. Anne veya babadan herhangi birinin kaybı, evden ayrılma, ağır sınav stresi gibi durumlarda, özellikle ergenliği başlatıcı hormonlar ve büyüme hormonun da salınım yetersizliği ortaya çıkar. Bu durum boy kısalığına ve ergenliğe geç girmeye neden olur.
Bu durumda sevgisiz ve ilgisiz çocuklar daha kısa mı kalıyor?
Yuvalarda yetişen çocukları ile ilgili çok güzel bir araştırma sonucundan bahsetmek isterim. Yuva çocuklarında boy uzunluğunun akranlarından kısa olması bilinen bir durumdur, bu çocuklarda büyüme hormonu salınımı bozuk olduğundan yeterli büyüme sağlanamaz. Bu çocuklar bir anne-babaya evlat olarak verildiklerinde boylarında artış gözlenmiş ve akranlarını yakalamışlardır. Oluşan sevgi ortamı ve stresin ortadan kalkması, hormon salgılanmasını olumlu etkileyerek, boy artışının normalleşmesine neden olmuştur.