ALS (amyotrofik lateral skleroz) kasları değil, kasları hareket ettiren sinirlerin zamanla hasar görerek işlevsiz kalmaları sonucu oluşur. Yüz bin kişiden 4-6’sında görülür, Türkiye’de ise 3500-5000 ALS hastası olduğu düşünülmektedir. Genellikle 50-55 yaş üstü erkeklerde daha sıktır. Yaşla birlikte sıklığı artar.
ALS’nin Sebebi Nedir?
Sinirlerdeki harabiyetin nedeni tam bilinmiyor. Tarım ilaçları ve ağır metaller gibi bazı çevresel etkenler, hormonal bozukluklar, vitamin eksikliği, virüsler, kanser gibi pek çok etkenin hastalığa yol açtığından şüphelenilmiş, ancak bunların hiçbiriyle ilgili yeterli kanıt bulunmamıştır.
ALS'nin Belirtileri Nasıl Ortaya Çıkar?
Genellikle vücudun bir tarafında daha fazla ortaya çıkar. Hasta sinirin hareket ettirdiği kas zamanla güçsüzleşerek hacmini kaybeder ve küçülür. Zamanla yutma ve çene kasları da etkilenebilir, bu durumda hastanın konuşma ve nefes alması ile ilgili problemler ortaya çıkar (doğrudan bu kaslardan başladığı da olabilir).
Kaslarda seğirmeler ve kramplar meydana gelebilir. Ancak bu, kas seğirmesi olan herkesin ALS olduğu anlamına gelmez, hatta tam tersi kas seğirmeleri genellikle masumdur ve stres, yorgunluk, uygunsuz beslenme-diyet gibi sebeplerle ortaya çıkar.
ALS Genetik Midir?
ALS hastalarının sadece %5-10’unda ailevi genetik geçiş vardır. Yani çoğu ALS hastasının yakınlarında böyle bir risk yoktur.
ALS Nasıl Teşhis Edilir?
Teşhis asıl olarak klinik belirti ve bulgulara dayanarak konur. Yine de, hastalık pek çok kas ve sinir hastalığı ile karışabildiği için bazı tetkiklerin yapılması gerekir. Tanıya yardım eden yöntem elektromiyogramdır (EMG). Başka hastalıklarla karışabileceğinden, manyetik rezonans görüntüleme (MR), bazı kan ve idrar tetkikleri gerekebilir.
ALS’nin Bulaşıcı Bir Yönü Var Mıdır?
Hayır. ALS bulaşıcı bir hastalık değildir. Hastaların yakınlarına ve onların tedavisiyle ilgilenen kişilere bulaşmaz.
ALS’nin Tedavisi Nedir?
ALS teşhisi kesin konduktan sonra ilaç tedavisi başlanır. Ancak bu tedavi hastalığın ilerlemesini yavaşlatmak içindir. İleri safhalarda hastanın beslenmesinin sağlanması ve solunum yollarının korunması önemlidir.
Burada önemli bir konu da bu hastalığı tedavi ettiğini söyleyen kanıtlanmamış değişik tedavi yöntemlerine hastaların gereksiz yere maddi kaynaklarını ayırmalarıdır. Bu yöntemler hastalığı iyileştirmedikleri gibi hastalığı kötüleştirebilirler.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.