İlk olarak 1876’da TG Morton tarafından tanımlanan bu hastalık, ayakta 3. ve 4. tarak kemiklerinin arasındaki sinirden kaynaklanmaktadır. Ayak tabanında parmakların his duyusundan sorumlu olan bu sinirlerin çoğunlukla ayak yapısından kaynaklanan sıkışması sonucu ortaya çıkabilmektedir. 40-60 yaş arasında ve bayanlarda erkeklere göre 8 kat daha fazla görülmektedir. Sıklıkla 2-3 ya da 3-4 tarak kemikleri arasında görülmektedir. Topuklu ya da sıkı ayakkabılarla ilişkilendirilmekle beraber ayakkabının çıkarılması ve masaj ile rahatlama olabilir.
Morton nöroma semptomları nelerdir?
Morton nöroma'nın nedeni kesin bilinmemektedir. Öne doğru sivrilerek daralan ayakkabılar, sert zemin üzerinde tekrarlayan sıçrama hareketlerinin sinirde etkilenmeye yol açarak kalınlaşmasına neden olduğu ileri sürülmektedir. Tarak kemiklerini birbirine bağlayan transvers metatarsal bağlar ayakta sinirin üstünde bir çatı gibi yer alarak her yere bastığında kalınlaşmış sinirin dar alanda kalarak sıkışmasına neden olur. Hastalar mermerde yürüyormuş hissi olduğunu ifade edebilmektedir. Ağrı 3. ve 4. Parmaklara yayılabilmekte ve ayakkabı çıkarılması ile rahatlama olabilmektedir. Şişlik gibi durumlara ise sıklıkla rastlanmaz.
Tanı nasıl koyulabilir?
Tarak kemiklerinin arasını el ile sıkıştırmakla şikayetler artabilmektedir. Doktorunuz tanı koymak amaçlı sizden röntgen, ultrason ya da MR gibi görüntüleme yöntemlerini çektirmek isteyebilir. Morton nöroma tanısını koymada röntgenin yeri kısıtlıdır ancak başka hastalıkları ayırt etmek için yardımcıdır. Özellikle şüphe duyulan durumlarda çekilen kontrastlı MR’larda ise bu lezyon görülebilir.
Tedavide ne yapılır?
Cerrahi tedavide 3-4 tarak kemikleri arasında transvers bağ bölgesinde yapılan 2-3 cm lik kesi ile transvers ligamentin kesilerek sinirin serbestleştirilmesi ya da kalınlaşmış olan sinir segmentinin çıkarılması işlemi yapılır. Cerrahi dışı tedavi ancak %15-20 hastada şikayetleri azaltabilir. Buradaki amaç sinir üzerine binen basıncı azaltmaktır.
Geniş taraklı ayakkabılar, topuksuz ayakkabılar ya da sıkı-sert tabanlıklar ile parmakların hareketi bir miktar kısıtlanarak şikayetler azaltılmaya çalışılır. Lezyona steroid uygulaması ve ağızdan alınan ağrı kesici ilaçlar geçici olarak rahatlama sağlayabilir. Tabanlıkların, pedlerin ve ortezlerin belirgin olarak fayda sağladığı gösterilememiştir.
Nasıl bir cerrahi yaklaşım uygulanmakta?
Ayak tabanında ya da ayak sırt kısmında oluşturulan bir kesi ile bu lezyon çıkarılabilmektedir. Bu tekniklerin seçimi tamamen cerrahın seçimine ve kitlenin yerleşimine bağlı olarak değişebilir.