Miyokardit (Kalp Kası İltihabı) Nedir?

Halk arasında kalp kası olarak da bilinen miyokard, kalbin büyük bir bölümünü oluşturur. Bu kas, vücutta bulunan diğer çizgili kaslar gibi enfeksiyonlara bağlı olarak iltihaplanabilir.

Miyokardit Nedir?

Virüsler başta olmak üzere bakteri, mantar, otoimmün hastalıklar ve farmakolojik ajanlar, kalp kasının iltihaplanmasına neden olabilir. Tıpta miyokardit olarak tanımlanan bu durum çoğunlukla asemptomatik yani belirti vermeden seyretse de bazı vakalarda kalp yetmezliğine ya da ölüme neden olabilecek kadar ciddi sonuçlar doğurabilir. 

Kalp kası hastalıklarının yaklaşık %25'ini oluşturan miyokarditin toplum üzerinde görülme sıklığı, hastalığın çoğunlukla belirtisiz seyretmesi ve kendiliğinden iyileşebilmesi nedeniyle net olarak saptanamaz. Kalp duvarının orta tabakasının iltihaplanması olarak da tanımlanabilen miyokardit, kalp kası hücrelerinde bozulmalara yol açar. Hastalığın çoğunlukla kaynağı olan viral enfeksiyonlardır. Bu yüzden viral enfeksiyonlara karşı aşılanmayan, uyuşturucu kullanan, korunmasız cinsel ilişkiye giren ve kişisel hijyen kurallarına uymayan kişiler miyokardit açısından risk grubunda bulunur.

Miyokardit Belirtileri Nelerdir?

Hafif miyokardit vakalarında hastalık, çoğunlukla belirtiye yol açmasa da şiddetli vakalarda bazı semptomlar görülebilir. Bu belirtiler hastalığın nedenine göre farklılık gösterse de çoğunlukla kişide göğüs ağrısı, normalden farklı şekilde kalp atımı, istirahat ya da aktivite sırasında solunum problemleri, ayak veya bacaklarda şişlik, (ödem) vücut ve eklem ağrıları, hâlsizlik, ateş, boğaz ağrısı, ishal gibi semptomların görülmesine yol açar. Tüm yaş gruplarında görülebilen hastalık özellikle çocuklarda, yüksek ateş, bayılma, cilt renginde değişiklik gibi semptomlara yol açabilir.

Miyokardit Nedenleri Nelerdir?

Vücudun farklı bölgelerinde virüs, bakteri, parazit ya da mantarların neden olduğu enfeksiyonlar ve bazı otoimmün hastalıklar miyokardite neden olabilir. Miyokardit oluşumunda çoğunlukla etken viral enfeksiyonlardır. Ancak difteri ve lyme hastalığına yol açan bakteriler, lupus gibi sistemik hastalıklar da miyokardite neden olabilir. Tüm bunların yanı sıra, toksik reaksiyona yol açan bazı ilaçlar, antibiyotikler ve uyuşturucu madde kullanımı da kalp kasının iltihaplanmasına yol açabilir. 

İltihaplanma şiddetli olduğunda ya da tedavi edilmediğinde kişinin kalp kasında geri döndürülemez hasarlanmalar olabilir. Hasarlanmanın boyutuna bağlı olarak kişide kalp yetmezliği gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Vücuda yeterince kan pompalanamamasına yol açan bu durumun neticesinde pıhtı oluşma ihtimali artar ve bu da akut miyokard infarktüsü (Kalp krizi) ve felç gibi hayati risk oluşturan durumların oluşmasına neden olabilir.

Miyokardit Tanı ve Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Miyokardit tanısı için hekim, öncelikle hastanın öyküsünü dinler ve ardından fizik muayene yapar. Tanını netleştirilmesi için kalbin elektriksel aktivitesinin gözlemlenmesi amacıyla EKG çekilir. Kalp ritmini ve tansiyonun takibi için kişiye holter takılabilir. Kalp fonksiyonlarının değerlendirilmesi için ekokardiyografi (EKO) çekilir. Göğüs röntgeni ve MR gibi ek radyolojik testler yapılabilir. 

Ayrıca miyokardit ilişkili enfeksiyonların varlığının kontrolü için laboratuvar testlerinin yapılması gerekebilir. Gerekli görüldüğünde kalp kateterizasyonu ve endomiyokardiyal biyopsi testleri yapılarak tanı netleştirilir. Miyokardit tanısının koyulmasının ardından çoğunlukla kişiye ilaç tedavisi başlanır. Kalp ritminin düzenlenmesi ve ödemin atılması için kişiye özel olarak tedavi düzenlenir. İleri miyokardit vakalarında ise ventriküler destek cihazı, intraaortik balon pompası, ekstrakorporeal membran oksijenasyonu gibi uygulamalar yapılır. Daha şiddetli vakalarda ise kalp nakli yapılması gerekebilir.