Arama

Üzgünüz, Aradığınız Sonuç Bulunamadı

Aramanızla eşleşen herhangi bir sonuç bulunamadı, lütfen arama terimlerinizi değiştirerek tekrar deneyiniz.

Kalp Çarpıntısı (Taşikardi) Nedir? Neden Olur ve Nasıl Geçer?

image

Kalbin çalışması; kapakçıklar, odacıklar ve elektriksel ileti oluşturan düğümler (nodlar) tarafından gerçekleştirilen kompleks bir işlevdir. Elektriksel odaklardan üst bölümde yer alan düğüm “sinoatriyal nod (SA düğüm)” olarak isimlendirilir ve kalbin üst bölümündeki odacıkları elektriksel uyarak uyararak kasılmalarını sağlar. Bu noktadan başlayan elektriksel akım kalbin alt kısmındaki büyük odacıklar arasında yer alan “atriyoventriküler noda (AV düğüm)” ulaşması ile bu yapıların da kasılması gerçekleştirilir. AV nod aynı zamanda elektriksel iletileri biraz yavaşlatır ve kalbe kanın dolması için süre kazandırır. Sonrasında ise kalbin dolumu ve kanın vücuda pompalanması gibi olaylar meydana gelir. Bu elektriksel sistemin fonksiyonlarındaki ve birbiriyle olan ilişkisindeki değişiklikler kalp atımlarının düzeninde farklılaşmaya neden olabilir.

Kalp Çarpıntısı (Taşikardi) Nedir ?

Kalp çarpıntısı olarak hissedilen taşikardi kalbin normal ritmine göre oldukça hızlı atmasını ifade eder. Normal kalp ritmi yetişkinler için dakika 60-100 atım arasında değişkenlik gösterir. Taşikardi ne demek sorusunun yanıtı, kalp atım hızının dakikada 100’ün üzerine çıkmasıdır. Egzersiz, travma ve hastalık gibi stres durumlarında veya heyecanlanınca kalp çarpıntısı oluşması normal kabul edilen durumlardır. Ancak kalp çarpıntısı herhangi bir fizyolojik nedene bağlı olmadan tek başına da ortaya çıkabilir.

Taşikardide meydana gelen hız artışı, kalbin üst veya alt kısımlarını ilgilendiriyor olabilir. Kalbin hızlı çalışması aynı zamanda bu organdaki kas dokusunun daha fazla oksijene ihtiyaç duyması anlamına gelir. Zaman içerisinde oksijen açlığının belirgin şekilde artması bu hücrelerin ölmesine ve kişide kalp krizi gelişimine neden olabileceği için bilinçli olunmalıdır.

Kalp Çarpıntısı (Taşikardi) Belirtileri Nelerdir ?

Kalbin çalışma hızının artması ve kalp çarpıntısının ortaya çıkması ile birlikte kalp vücudun geri kalanına yeterli kan pompalayamayabilir. Vücudun diğer dokularında meydana gelen oksijen ve besin eksikliği sonucunda taşikardi ile ilişkili çeşitli belirtiler meydana gelebilir:

  • Nefes darlığı
  • Sersemlik
  • Nabzın hızlanması
  • Tansiyon düşüklüğü
  • Ani güçsüzlük oluşması
  • Bayılma
  • Bilinç kaybı

Oluşabilecek birçok belirti ve bulgu olmasına rağmen taşikardi hastaları genellikle sağlık kuruluşlarında rutin muayeneler sırasında tespit edilirler.

Taşikardi Nedenleri Nelerdir ?

Taşikardi, genellikle kalbin pompa fonksiyonunu kontrol eden elektriksel iletilerinin aksaması sonucu meydana gelir. Bu şekilde sonuçlanabilecek kalp çarpıntısı nedenleri şöyle özetlenebilir:

  • Bazı ilaçların kullanımı sonrası oluşan reaksiyonlar
  • Kandaki mineral (elektrolit) dengesizlikleri
  • Hipertansiyon (yüksek kan basıncı)
  • Tütün kullanımı
  • Tiroid bezi hastalıkları
  • Akciğer problemleri
  • Anemi (kansızlık)
  • Fiziksel veya psikolojik strese bağlı kalp çarpıntısı gelişmesi

Öğünlerle birlikte veya öğünlerden sonra alkol ve kafein içeren ürünlerin aşırı miktarda tüketilmesi yemekten sonra kalp çarpıntısı veya gece kalp çarpıntısı ile sonuçlanabilir. Kalp ile ilgili doğuştan gelen anormallikler genç yaşta kalp çarpıntısı sebepleri arasında yer alır.

Kalp yetmezliği, kapak hastalığı veya koroner arter hastalığı gibi çeşitli kalp rahatsızlıkları nedeniyle oluşuyorsa yatınca başlayan kalp çarpıntısı şikayeti meydana gelebilir. Bazı taşikardi olgularında ise altta herhangi bir neden bulunmadan da hızlı kalp çarpıntısı ortaya çıkabileceği için dikkatli olunmalıdır.

Taşikardi Çeşitleri Nelerdir ?

Taşikardi türleri oldukça çeşitlidir. Taşikardi hastalığı sınıflandırılması, kalp atışlarındaki hızlanmadan kalbin hangi bölümünün etkili olduğuna göre gerçekleştirilir:

  • Sinüs Taşikardisi

    Kalbin işleyiş düzeninde herhangi bir değişiklik olmadan sinoatrial noddan çıkan elektriksel iletilerin hızlanması sonucu meydana gelen kalp çarpıntısı sinüs taşikardisi olarak tanımlanır. Sinüs taşikardisinde kalp hızı dakikada 100’ün üzerine çıkar. Kaygı gibi psikolojik kalp çarpıntısı nedenleri, zorlayıcı egzersiz yapılması, ateş veya kafein içeren içeceklerin tüketimi gibi durumlar sinüs taşikardisi nedenleri arasında yer alır.
  • Supraventriküler Taşikardi (SVT)

    Supraventriküler taşikardi, kalbin kasılmasını sağlayan elektriksel sinyallerin normalden farklı bir yol izleyerek geri dönmesi ve kalbin üst bölümlerini tekrar tekrar uyarması nedeniyle meydana gelen kalp çarpıntısıdır. SVT atağı sırasında kişilerin kalp atışları dakikada 180-220 arasında bir hıza ulaşabilir. 
  • Ventriküler Taşikardi

    Ventriküler taşikardi, kalbin alt kısmında yer alan geniş odacıkların (ventriküllerin) aşırı düzeyde elektriksel uyarıya maruz kalması ve yüksek hızlı şekilde kasılmasını ifade eder. Kalp atışlarının hızlanması bu odacıkların yeterince kan ile dolmasını olumsuz yönde etkiler ve dolayısıyla vücuda daha düşük miktarda kan pompalanır. 
    Ventriküler taşikardinin süresi birkaç saniyelik bir zaman zarfında meydana gelebileceği gibi daha uzun süreler boyunca devam ederek ventriküler fibrilasyon adı verilen aşırı hızlı ve düzensiz kalp ritmine neden olarak kalbin durması ile sonuçlanabileceği için dikkatli olunmalıdır.
  • Atriyal Taşikardi

    Atriyal taşikardiler, kalbin üst bölümündeki küçük odacıklar olan atriyumların arasından uygun olmayan bir noktadan elektriksel uyarıların çıkması sonucu meydana gelir. Bu elektriksel sinyallerin tekrarlaması sonucunda atriumların kasılma hızında bir artış oluşur. Bu kalp çarpıntısı türünün en sık görüldüğü grubu konjenital (doğuştan) gelen kalp hastalığı olan çocuklar oluşturur. Atriyumların kasılma hızının dakikada 100-250 atım arasında değiştiği atriyal taşikardi sırasında sersemlik veya bayılma gibi semptomlar ortaya çıkabilir.
  • Paroksismal Atriyal Taşikardi

    Paroksismal taşikardi, kalp çarpıntısının başlangıcını ve bitişinin aniden meydana geldiğini ifade eden terimdir. Bu ani kalp çarpıntısı ortaya çıktığında yetişkinlerin kalp hızı dakikada 130-230 atıma kadar yükselebilir. Çoğu paroksismal atriyal taşikardi durumu yaşamı tehdit edici bir problem olarak değerlendirilmese de bu problemin altında yatan nedenin Wolff-Parkinson-White sendromu gibi rahatsızlıklar da olabilmesi nedeniyle dikkatli olunması önerilir.
  • Multifokal Atriyal Taşikardi

    Multifokal atriyal taşikardi, kalbin çalışmasını hızlandıran anormal elektriksel uyarıların kalbin üst kısmında yer alan 3 veya daha fazla noktadan kaynaklandığı kalp çarpıntısı tipidir. Bu taşikardi türü en sık olarak kronik obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) olan yaşlı bireylerde ortaya çıkar.

Kalp Çarpıntısı (Taşikardi) Tedavisi Nasıldır ?

Kalp çarpıntısı meydana geldikten sonra yapılabilecek çeşitli uygulamalar sayesinde kalp hızının yavaşlatılması sağlanabilir. Bu yöntemlerin birincisi vagal manevra adı verilen tekniğin uygulanmasıdır. Vagal manevra yönteminin temel prensibi vagus adı verilen sinirin uyarılması ve bu sinirin etkisiyle kalp hızının yavaşlatılmasıdır. Ikınmak, yüze soğuk su çarpmak, karotis damarının (şah damarının) olduğu bölgeye nazikçe bası uygulamak veya burun delikleri kapalıyken tutulan nefesin burundan verilmeye çalışılması gibi uygulamalar vagus siniri uyararak kalp hızının yavaşlatılmasını sağlayabilir. 

Vagal manevralar ile kontrol altına alınamayan çarpıntılarda hekimler tarafından antiaritmik adı verilen ilaçlar reçetelendirilebilir. Bu ilaçlar temel olarak kalp ritminin normale dönmesi ve çalışma hızının kontrol altında tutulmasını sağlar. 

Kalpte taşikardi şikayetinin ekstra elektriksel yolaklara bağlı oluştuğu geçmeyen kalp çarpıntısı vakalarında kateter ablasyon adı verilen bir tedavi yöntemine başvurulabilir. Bu işlemde kasık, kol veya bacak bölgesinden damar içine ilerletilen kateter kan damarları vasıtası ile kalbe ulaştırılır. Bu tıbbi cihazın ucunda yer alan elektrotlar ile çarpıntıya neden olan elektriksel yolak yakılır ve böylelikle bu noktadan sinyal geçişi engellenmiş olur. 

Bazı sürekli kalp çarpıntısı olgularında kalp pili adı verilen cihazların kullanılması gerekli olabilir. Küçük bir cihaz olan kalp pilleri cerrahi bir prosedür ile cilt altına yerleştirilir. Kalbin çalışması sırasında meydana gelen düzensiz kalp çarpıntısı durumunu algılayan bu cihaz kalbe sinyaller göndererek kalp atışlarının normale dönmesine yardımcı olur.

Kalp çarpıntısı (taşikardi), kalp atışlarının hızlanması anlamına gelir. Bazı zararlı alışkanlıkların veya çeşitli rahatsızlıkların oluşumuna zemin hazırlayabileceği bu durumu yaşamanız halinde sağlık kuruluşlarına başvurarak uzman hekimlerden destek almanız önerilir.

Bu Makale Size Yardımcı Oldu mu?
Bu Makale Size Yardımcı Oldu mu?
İletişim Formu
Yukarı Kaydır
loading