Wbc Nedir? Yüksekliği ve Düşüklüğü

Kan tahlilleri insan sağlığı hakkında doktorlara bilgi veren önemli testlerdir. WBC de test sonuçlarında sürekli hastaların karşısına çıkan, İngilizce olarak “White Blood Cell” teriminin kısaltması olan, beyaz kan hücrelerini yani akyuvarları temsil eden değerdir.

WBC Nedir?

İnsan vücudunun sağlıklı kalabilmesi için akyuvarlar; bakteriler, mantarlar, zehirli toksinler ve virüsleri tanıyarak onların yok edilmesini sağlar. Yani savunma sisteminin en önemli parçalarından biridir.

Sağlıklı bir insan vücudunda WBC yalnızca kanda bulunur ancak zararlı organizmaların vücuda nüfuz etmesi halinde bu bölgeye doğru hareket eder. Bunun için dolaşım sisteminden çıkar ve vücut için tehlikeli olan antijenin yok edilmesini sağlar.

WBC kemik iliğinde üretilen, kan ve lenf dokusunda bulunan bir kan hücresi türüdür. Beyaz kan hücreleri vücudun bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından biridir. Vücutta oluşabilecek enfeksiyonlar ve diğer hastalıklarla mücadelede önemli bir yere sahiptir. Sürekli olarak kanda hareketli halde bulunur ve tıp dilinde lökosit olarak da adlandırılır. Vücutta sürekli olarak taze WBC üretimi vardır ve beş ana türe sahiptir. Bunların her birinin benzer özellikleri olsa da farklı görevleri vardır.

Nötrofiller: Nötrofiller beyaz kan hücrelerinin %55-%70’ini oluşturur ve vücuda girmiş olan yabancı organizmalara ilk müdahaleyi yapar. Bağışıklık sisteminin en önemli parçalarından olan bu WBC türü vücutta bulunan mantar, bakterilerin yok edilebilmesi için kimyasal enzimler üretir ve bunların sindirilmesini sağlar.

Lenfositler: Lenfositlerin üretimi kemik iliğinde gerçekleşir ve B hücresi olarak da adlandırılırlar. B hücreleri üretildiği yerde kalır ancak bir kısım Lenfatik sistemi adı verilen ve içerisine dalak, bademcikler ve lenf düğümlerini alan organların yapısına karışır. Bu bölgeye yerleşen lenfositler T hücresi adını alır ve bu organların enfeksiyonlara karşı korunmasında görev alır.

Eozinofiller: Eozinofiller virüs, bakteri veya kancalı solucan gibi parazitlerin yok edilmesinde görev alır. Özellikle bir alerji söz konusu olduğunda bu alerjinin ortaya çıkarabileceği enfeksiyonların önüne geçilmesini sağlar.

Monositler: Monositlerin üretimi de kemik iliğinde gerçekleşir. Beyaz kan hücrelerinin yaklaşık olarak %8’lik kısmını oluştururlar. Monositler dokulara ulaştığında makrofaj olarak tanımlanır ve dokulardaki bakterilerin yok edilmesi ile ölü hücrelerin temizlenmesinde görev alır.

Bazofiller: Bazofiller kemik iliğinde üretilseler de vücudun birçok dokusunda bulunurlar. WBC türleri içerisinde kanda en az bulunan türdür. Kanın akışkan yapısının korunmasını, parazitlerin neden olduğu enfeksiyonların önlenmesini ve erken safhadaki bazı kanser hücrelerinin yok edilmesini sağlar.

WBC Değeri Kaç Olmalıdır?

WBC değeri yeni doğmuş bebeklerde çok yüksektir ancak yaşları ilerledikçe bu değerler düşer. Farklı laboratuvar ortamlarında farklı referans değerleri olabilmekle birlikte bir mikrolitre (mcl) kanda bulunan WBC miktarına göre ölçüm yapılır.

• Yenidoğanlarda: 9.000 ila 30.000 arasında,
• 2 yaşından küçük çocuklarda 6.200 ila 17.000 arasında,
• 2 yaşından büyük çocuklar ve yetişkinlerde 5.000 ila 10.000 arasında WBC değerleri normal kabul edilmektedir.

Bu normal aralıklar laboratuvarlara göre farklılık gösterebilir ve kan hacmi için metreküp veya milimetre gibi başka ortak ölçüm birimleri kullanılabilir. WBC’leri oluşturan hücre türleri ise genellikle yüzde olarak ölçülür. Uluslararası Lösemi ve Lenfoma Derneği (Leukemia & Lymphoma Society) değerlerine göre kandaki hücre türü yüzdeleri;

• Nötrofiller yüzde 55 ila 73 arasında,
• Lenfositler yüzde 20 ila 40 arasında,
• Eozinofiller yüzde 1 ila 4 arasında,
• Monositler yüzde 2 ila 8 arasında,
• Bazofiller yüzde 0,5 ila 1 arasında şeklinde sıralanabilir.

WBC yüksekliği ve WBC düşüklüğü altta yatan başka bir sağlık sorununun nedeni olabilir. WBC’de bulunan türlerin aralıkları dışında değerler yine altta yatan bir durumun sonucu olabilmektedir.

WBC Testi Nedir ve Hangi Durumlarda Yapılır?

İnsan vücudunda eğer bir enfeksiyon, inflamasyon veya otoimmün hastalık belirtisi varsa WBC testi yapılır. Yüksek ateş ve buna bağlı olarak titreme, vücut ağrıları ve baş ağrısı gibi durumlarda WBC sayımı önerilir. WBC sayımı yapılabilmesi için koldan alınan bir miktar kan yeterli olur.

Bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar kullanan hastalarda da bu sayımın yapılması gerekebilir. Bu ilaçlar nedeniyle beyaz kan hücreleri değeri eğer düşükse ilaçlarda düzenlemeye gidilmesi gerekir. Yenidoğanlarda prosedürler gereği kan sayımı yapılır. Bunun nedeni yenidoğanda anormal bir durumun olup olmadığının saptanmasıdır. Bebeklerde yetişkinlerden farklı olarak topuktan kan alınır. Kan alımı öncesinde herhangi bir ön hazırlık gerekmez.

WBC Yüksekliği Ne Anlama Gelir?

Kanda WBC yüksekliği vücutta bir enfeksiyon veya başka bir hastalık olduğu, bu hastalıktan dolayı vücudun savunulması için yoğun antikor üretildiği anlamına gelir. WBC normal değeri üstünde olması:

• Alerjik hastalıklar,
• KOAH ve kronik obstriktif akciğer hastalığı gibi sigaranın neden olduğu hastalıklar,
• Otoimmün hastalıklar ve bağışıklık sisteminin bozuk olması,
• Rutin yaşantıdaki sorunlardan dolayı oluşan stres,
• Eklem iltihapları,
• Kortizon ilaçlarının kullanılması,
• Kemik iliği tümörleri ve hastalıkları
• Kansızlık (anemi),
• İltihap oluşumu ve enfeksiyonlu hastalıklar,
• Yaralanmalar, yanmalar gibi doku zedelenmeleri ve hasarları gibi durumları işaret edebilir.

Tüm bunların yanında hamileliğin son dönemlerinde WBC değerlerinin yükselmesi durumu söz konusu olabilir.

WBC Düşüklüğü Ne Anlama Gelir?

WBC nedir kaç olmalı sorusunun cevabı üst başlıklarda verilmiştir. Lökosit hücrelerinin düşük olması lökopeni olarak adlandırılır. Bazı metabolizma bozuklukları ile çeşitli hastalıklar bu durumun ortaya çıkmasını tetikleyebilir. Radyasyona maruz kalmak veya bir hastalıktan dolayı radyoterapi almak WBC düşüklüğüne sebep olabilir. Bunun yanında;

• Dengesiz ve yetersiz beslenme,
• Kemik iliği ile ilgili hastalıklar,
• Bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar,
• Karaciğerde ve dalakta meydana gelen hastalıklar,
• Virüslerin neden olduğu enfeksiyon hastalıkları,
• Çinko, vitamin ve bakır gibi minerallerin eksikliği WBC düşüklüğüne neden olur.

Organ nakli olan veya herhangi bir nedenle bağışıklığı baskılayan ilaçların kullanımı da WBC düşüklüğüne neden olabilir. Ayrıca bazı hastalıkların tedavisi için kullanılan antibiyotikler, idrar söktürücüler, tiroid baskılayıcı ilaçlar ve birtakım ilaçların yan etkisi olarak bu WBC değeri düşebilir. Hemogram wbc değerlerindeki tüm değişimlerin takibi için gereklidir. Düzenli olarak tam kan sayımı yapılması, WBC değerlerini etkileyen hastalıkların teşhisi ve tedavisi için olmazsa olmazdır.

WBC Nasıl Düşürülür veya Yükseltilir?

WBC nedir kan tahlili ile tespitinden sonra yüksekliğinde veya düşüklüğünde bireysel olarak neler yapılabilir sorusu oldukça fazla sorulmaktadır. Sağlıklı bir bireyde beyaz kan hücrelerinin sayısı stabildir. Ancak altta yatan hastalıklar nedeniyle bu sayılar değişiklik gösterir. Değerlerin tekrardan normale ulaşabilmesi için altta yatan hastalığın tedavi edilmesi gerekir. Bu da hastalığın doğru teşhisi ve hızlı tedavisi ile mümkündür. Enfeksiyon hastalıkları ve bazı tümörler WBC sayısının anormal değerlere ulaşmasına neden olur. Enfeksiyon ortadan kalktığında kan hücreleri normal değerine ulaşabilir. Ancak kanserlerin tedavisi oldukça uzun olabilir. Böyle durumlarda kan hücrelerinin sayısı uzun süre boyunca normal değerlere ulaşmayabilir. Sigara kullanımı da vücudun bazı organlarını tahrip ettiği için akyuvar üretiminin artırılmasına sebep olur. Çünkü vücut tahrip olan dokuların tedavi edilebilmesi için WBC üretimini arttırır. Sigara kullanımının bırakılması halinde kan değerlerinin normale dönmesi beklenen bir şeydir. Bunların dışında evde yapılabilecek herhangi bir bitkisel tedavi ile veya gıda takviyesiyle WBC değerlerinin artırılması veya azaltılması kanıtlanmış bir şey değildir. Bu nedenle değerlerin anormal olması halinde bir uzmana danışmak yapılabilecek en doğru şeydir.

Kan değerleri birçok hastalığın oluşumunun tespiti için ipucu vermektedir. Eğer siz de sağlıklı bir yaşam sürmek istiyorsanız düzenli olarak kan sayımı yaptırmalı ve olası bir hastalığın önüne geçmek için muayene olmalısınız.

WBC ile ilgili merak ettiğiniz konuları Grup Florence Nightingale Hastaneleri’nin uzman ekibine sorabilir, sorunuzla ilgili öneriler isteyebilirsiniz. Bize ulaşmak için web sitemizde yer alan iletişim formunu kullanabilirsiniz.