Uyku sırasında beyin dalgalarını kayıt etmek, oksijen seviyesini tespit etmek ve uyku bozukluklarının tanısının konmaması için yapılan uyku testleri polisomnografi olarak adlandırılır. Testler, uyku sırasında solunum ve kalp atımı ile ilgili problemlerin de tanısına yardımcı olur. Bu testler hastanede veya özelleşmiş uyku merkezinde yapılır.
Uyku sırasında yapılan bu kayıtlarda uykunun evrelerinin kalitesi, bu evrelerde görülen belirtiler gözlemlenir. Çalışmalar genellikle gece uykusu üzerinde yapılır.
Gece Uyku Testi Nedir? Nasıl Yapılır?
Gece uyku testi, uyku laboratuvarında yatırılan hastanın başına ve çenesine elektrotlar bağlanarak yaklaşık 7 saatlik çekim süresince uyku evreleri belirlendikten sonra rüya dönemleri, derin uyku dönemleri ve uyanma reaksiyonlarının sayısı ve süresi hesaplanması için kullanılan yöntemdir.
Vücudun belirli yerlerine elektrotlar takılır ve hasta izlenerek kayıt altına alınır. Bunlar:
- Buruna takılan ufak cihazla, göğüs kafesine ve karına takılan kemerlerle hastanın solunum çabası nefes durmalarının kaydı
- Parmağa takılan algılayıcı ile uykudaki kan oksijen düzeyi
- EKG elektrotu ile uykuda kalp ritmi
- Bacaklara takılan elektrotlarla bacak hareketlerinin kaydıdır.
Pozisyon algılayıcısı ile hastanın hangi pozisyonda nefes durmasında artışın olduğu saptanır. Tüm bu veriler gece boyunca hastayı sürekli takip eden uyku teknisyeni tarafından çekim odasında bulunan bilgisayara video eşliğinde kaydedilir.
Ertesi gün sorumlu doktor tarafından tüm gece çekimi tekrar seyredilip hastanın:
- Uyku evreleri ve uyanma reaksiyonları
- Anormal solunum olayları
- Uykuda olan bacak hareketleri
- Vücut pozisyonu ve daha birçok parametre tek tek işaretlenir.
Skorlama adı verilen bu işlem bittikten sonra hastanın varsa uyku apne indeksi ya da başka anormal solunum olayları, uykuda bacak hareketleri ve uykuda saptanan diğer hastalıkları da içeren ayrıntılı rapor doktor tarafından hazırlanır.
Gündüz Uyku Testi/Çoklu Uyku Latans Testi (ÇULT) Nedir?
Gündüz aşırı uyku hali olan hastaların bir kısmında gece testinde uykusunu bozacak bir hastalık saptanmayabilir. Bu hastaların bir grubunda aşırı uykululuk yapan Narkolepsi hastalığı veya idyopatik hipersomni denen hastalığı araştırmak için gündüz uyku testi yapılmaktadır.
Bu testte gece uyku testi için yatırılan hasta sabah uyandırıldıktan sonra gece testi doktor tarafından değerlendirilir ve gündüz aşırı uyku hali yapacak bir bozukluk saptanmadıysa yukarıda bahsedilen hastalıkları araştırmak için gündüz uyku testine yatırılır.
Çoklu uyku latans testi (ÇULT) adı verilen bu testte, hasta 2 saatte bir toplam 5 kez uyuması için yatırılır ve uykuya dalma süresi, uykuya daldıysa bu süre içinde REM evresine girip girmediği takip edilerek tanıya ulaşılır.
Uyku Testleri Kime, Ne Zaman ve Nasıl Yapılmalıdır?
- Gece uyku süresi yeterli olmasına rağmen sabahları yorgun uyanıyor, uykunuzu almamış hissediyorsanız
- Gün içinde uykunuz geliyorsa
- Geceleri nefes alamama hissi ile uyanıyorsanız
- Eşiniz geceleri horladığınızı ve düzensiz soluk alıp verdiğinizi söylüyorsa
- Geceleri boyun ve ensede terlemeniz oluyor ve çok sık uyanıp tuvalete gidiyorsanız
- Eşiniz sizin uykudayken konuştuğunuzu, bağırdığınızı, kol ve/veya bacaklarınızı oynattığınızı söylüyorsa
- Çok fazla kabus görüyorsanız
- Gece yeterli uyuyor sabah dinlenmiş uyanıyor, ancak gündüz engelleyemediğiniz uyku ataklarınız oluyorsa ve o sırada rüya görüyorsanız, uyku çalışması yaptırmanız gerekebilir.
Doktorunuz tarafından gerekli klinik değerlendirme sonrasında size hangi tip uyku testinin yapılacağına karar verilmektedir.
Uyku testleri ile ilgili merak ettiğiniz konuları Grup Florence Nightingale Hastaneleri’nin uzman ekibine sorabilir, sorunuzla ilgili öneriler isteyebilirsiniz. Bize ulaşmak için web sitemizde yer alan iletişim formunu kullanabilir ya da 444 0436 numaralı telefonu arayabilirsiniz.
Sayfa içeriği sadece bilgilendirme amaçlıdır. Tanı ve tedavi için mutlaka doktorunuza başvurunuz.