Kıl Dönmesi Nedir? Kıl Dönmesi Tedavisi

Erkek veya kadın fark etmeksizin tüm insanlarda görülebilen kıl dönmesi, vücudun her yerinde görülebilen bir hastalıktır. Saçların veya vücuttaki diğer kılların bir noktada toplanmasıyla veya derinin altından çıkamamasıyla oluşur. Erkeklerde tıraş edilen bölgelerde sıklıkla görülürken, kadınlarda da aynı şekilde tıraş edilen ve ağdalanan ciltte sıklıkla kıl dönmesi oluşabilir. Normalde çıkması gereken yerden çıkamayan kıllar tekrardan vücuda döner ve o bölgenin iltihaplanmasına neden olur.

Kıl Dönmesi Nedir?

Erkeklerde kıl dönmesinin sık rastlandığı bölgelerden birisi yüzdür. Özellikle sık sakal tıraşı olan erkeklerin yüzlerinde kıl dönmesine sıkça rastlanır. Sakalları gür olan erkeklerde görülme olasılığı daha yüksektir. Kadınlarda ise bacaklarda ve genital bölgede kıl dönmelerine rastlanır. Ancak erkeklere oranla kadınlarda daha az görülür. Bu da vücutta bulunan kıl miktarıyla doğru orantılıdır. 

Tıraş edilen veya ağda yapılan bölgede daima kıl dönmesi oluşma riski vardır. Bu eylemlerden kaçınmak kıl dönmesi riskini azaltabilir ancak iş hayatı ve günlük rutinler dolayısıyla bu pek mümkün değildir. 

Kıl dönmesi, tıbbi olarak ölü bir derinin gözenekleri tıkaması dolayısıyla kılın vücudun içine doğru uzamasına denir. Bunun haricinde doğal olarak kıvırcık olan kıllar veya saçlar kısa kesildikleri takdirde geri dönüp deride delik açarak yine vücudun içine doğru uzayabilir. Bu nedenlerin tümü kıl dönmesine yol açar. 

Erkeklerde ve kadınlarda bacaklarda sıklıkla kıl dönmesi görülür. Kadınların bacaklarına ağda yapması bu durumu tetikler. Erkeklerde ise yoğun kıl, giyilen kıyafetlerden dolayı geri dönüp vücudun içine doğru uzayabilir. Yine genital bölgede de tıraşlamalardan dolayı kıl dönmesi riski yüksektir. 

Erkeklerde yoğun olmakla birlikte kuyruk sokumunda, kalçanın üst kısmındaki yarıkta kıl dönmesi görülebilir. Erkeklerde bu bölgenin yoğun kıllı olması, kafadan dökülen saçlar, kir ve kalıntılar buna yol açar. 

Kadınlarda ise yine kafadan dökülen saçlar kuyruk sokumu kıl dönmesi riskini arttırır. Özellikle genç yaşlarda, derinin daha yumuşak olduğu 30'lu yaşların altındaki bireylerde görülme olasılığı daha yüksektir.

Kıl Dönmesi Belirtileri Nelerdir?

Jiletle tıraş olan erkeklerin yüzlerinde, boyunlarında ve yanaklarda, kafasını jiletle tıraş edenlerin kafa derilerinde kıl dönmesi riski görülme olasılığı yüksektir. Kadınlarda da genel olarak koltuk altı, kasık bölgesi ve bacaklarda kıl dönmesine rastlanır. Hastalığın belirtileri oldukça karakteristiktir ve bütün hastalarda hemen hemen aynı belirtileri gösterir. Bunların başlıcaları;

• Küçük, sert ve yuvarlak yumrular (papüller),
• Yine küçük, irin dolu, kabarcık benzeri lezyonlar (püstüller),
• Kıl dönmesi olan bölgenin koyulaşması,
• Oluşan iltihabın artması nedeniyle meydana gelen ağrı, 
• Kabarcıkların olduğu bölgelerde kızarıklık ve kaşıntıdır.

Kıl Dönmesi Neden Olur?

İnsanların genetik yapıları gereği kıllı olmaları olağan bir durumdur. Bu durum başlı başına kıl dönmesi neden olur sorusunun cevabını içerir. Çok kıvırcık veya sert kıllara sahip insanlarda görülme olasılığı diğerlerine göre daha fazladır. Çünkü kıvırcık ve sert olan kılların tıraşlandıktan sonra geri dönerek vücut içinde uzaması daha olasıdır. Testosteron hormonu yüksek olan bireylerde kıl oranı ve tıraştan sonra kılların uzama hızı daha fazla olduğundan bu bireylerde kıl dönmesi sıklıkla görülür. 

Kalın veya kıvırcık saçları olan birçok insan, psödofolikülit adı verilen bir tür batık kıllara sahip olur. Ayrıca çok fazla terleyen insanlarda vücuttaki gözeneklerin tıkanması ihtimali daha yüksektir. Tıkanan gözenekler de kılların vücut dışına çıkmasını engellediğinden kıl dönmesini meydana getirir. Şoförler veya gün içinde çok fazla oturarak çalışan bireylerde kuyruk sokumu kıl dönmesi riski oluşması görülebilir. 

Sürekli aynı bölgede oluşan sürtünme ve baskı kılların deriden tekrar içeri girmesine neden olur. Vücut, derinin dışından tekrar giren bu kılları yabancı bir cisim olarak algılar ve bağışıklık sistemi buna bir tepki verir. Derinin içerisine tekrardan giren kılların etrafında kist oluşur ve bu bölge iltihaplanır. Böylece pilonidal sinüs denilen kıl dönmesi oluşur.

Kıl Dönmesi Nasıl Anlaşılır?

Kıl dönmesi nasıl anlaşılır dendiğinde her bireyin bir cevabı genel olarak vardır. Bunun nedeni herkeste sıklıkla kıl dönmesi görülebilmesidir. Bu hastalığın tanısının koyulabilmesi bireysel olarak çoğunlukla mümkündür. Tıraştan veya ağdadan sonra bu bölgede oluşan şişlikler, sertlikler ve devam eden süreçte meydana gelen iltihap kıl dönmesi tanısının koyulmasını kolaylaştırır. Çoğunlukla fiziki muayene ile oldukça kolay teşhis edilebilir. Tanı için herhangi bir test gerekmez. 

Kuyruk sokumunda meydana gelen kıl dönmelerinde biraz daha ayrıntılı bir muayene gerekebilir. Bu muayenenin ayrıntılı olmasının nedeni ise kıl dönmesinin ilerleme durumunu anlayabilmektir. Çünkü kıl dönmesinin bu bölgede olması tedavi yöntemini değiştirebilir. Diğer bölgelerde meydana gelen kıl dönmeleri daha kolay iken bu bölgede meydana gelen kıl dönmeleri cerrahi müdahaleyi gerektirebilir. Ancak her durumda da yapılacak olan muayeneler fiziki muayeneyi geçmeyecektir.

Kıl Dönmesi Tedavi Yöntemleri Nelerdir? Kıl Dönmesi Nasıl Geçer?

Kıl dönmesinin iyileşmesi çoğunlukla kendiliğinden olur. Herhangi bir cerrahi müdahale veya ilaç kullanılmasına gerek duyulmaz. Ancak bazı durumlarda doktorlar ölü deri hücrelerinin atılmasına yardımcı olması açısından birtakım ilaçlar önerebilirler. Bunun yanında kıl dönmesi apsesi yoğun ise iltihabı azaltmak için steroid kremler tavsiye edilir. 

Kuyruk sokumu kıl dönmelerinin tedavileri ise antibiyotik kullanımı ile olur. Ancak antibiyotiklerin kullanılma amacı yalnızca bu bölgedeki apsenin yok edilmesidir. Apse yok olduktan sonra cerrahi müdahale gerekmektedir. Çünkü bu bölgede oluşan kıl dönmeleri çok yoğun olur ve kendiliğinden iyileşmesi mümkün olmaz. Bazı hastalarda kıl dönmesi başlangıcında sadece antibiyotik tedavisi yeterli olabilir. Aksi takdirde birkaç farklı cerrahi yöntem ile tedavisi yapılır. 

Kıl dönmesi ameliyatlarından biri, kesi ve drenaj ile bölgenin temizlenmesidir. Bu uygulamanın yapılabilmesi için lokal veya genel anestezi yapılması gerekir. Bunun yanında geniş eksizyon ve açık iyileşme yöntemi de çok ilerlemiş kıl dönmeleri için uygulanan bir cerrahi yöntemdir. Bölge kesilerek içerisi boşaltılır ve bir kısım doku da dönen kıllar ile birlikte alınır. Herhangi bir dikiş söz konusu değildir. Her gün pansuman yapılarak 6-12 hafta gibi bir süreçte yaranın kendiliğinden kapanması beklenir. 

Bunun yanında günümüzde mikro sinüsektomi, kristalize fenol tedavisi gibi hastayı daha az iş gücünden alıkoyan tedaviler mevcuttur. Doktor hastalığın ilerleme durumuna göre uygun tedaviyi hastalar için seçecektir.