Kan Şekeri Değerleri / Açlık ve Tokluk Kan Şekerleri Nasıl Olmalı?

Kan şekeri, glukoz olarak da bilinir. Glukoz, kasları ve diğer dokuları oluşturan hücrelerin enerji için kullandığı en temel formdur. Karbonhidratlar vücudun ana glukoz kaynağıdır. Karbonhidratlar en çok ekmek, patates, pirinç, meyve, sebzede bulunur. Ayrıca bütün çikolata çeşitleri, şeker türleri ve kurabiyeler yüksek miktarda karbonhidrat içerir. Karbonhidratların kandaki glukoz düzeyine olan etkisinin ölçüldüğü sisteme glisemik indeks denir. Eğer çok fazla karbonhidrat ağırlıklı beslenirseniz bağırsaklardan emilen şeker miktarı da çok fazla olur ve buna bağlı kan şekeri yükselir. Kan şekeri testleri, kanınızdaki glukoz seviyesini ölçen testlerdir. Kanımızda bulunan glukoz miktarı vücudumuzun sağlığı ile ilgili bilgiler verir. Kan şekeri değerlerinin ölçümü, sağlık kontrollerinde yapılması gereken en önemli ölçümlerden biridir.

Açlık Kan Şekeri Nedir?

Kişilerin 8 ile 12 saat boyunca aç kalmasının ardından damardan alınan kan ile yapılan testtir. Bu test kişilerin hiperglisemi ya da hipoglisemi olup olmadığı hakkında bilgi verir. Fakat açlık kan şekeri testi tek başına yeterli bir değerlendirme değildir.

Açlık Kan Şekeri Değeri Kaç Olmalıdır?

Açlık kan şekeri seviyesi, desilitre başına alt sınır 70 miligram (mg/dL) ile üst sınır 126 miligram (mg/dL) olarak kabul edilmektedir. Açlık kan şekeri seviyesi 70-100 mg/dL arasında bir değerde ise normal (sağlıklı) değerde olduğu bilinmektedir. Hamilelerde açlık kan şekeri değeri ise 95 mg/dL’ nin altında olmalıdır. Açlık kan şekeri testi yaptırdıktan sonra eğer değerler normalin dışında çıktıysa sizde hipoglisemi, prediyabet (gizli şeker) ve diyabet olabileceğini gösterir.

50-70 mg/dL’ ik açlık kan şekeri seviyesi, hipoglisemi oabileceğinizi göstermektedir.

100-125 mg/dL’ ik açlık kan şekeri seviyesi, prediyabet (gizli şeker) olduğunuzu göstermektedir.

126 mg/dL ve daha yüksek bir açlık kan şekeri seviyesi ise diyabet olduğunuzu göstermektedir.

2 adet ölçülen açlık kan şekeri test sonuçlarınız mutlaka doktorunuz tarafından genel bir değerlendirmeye alınmalıdır.

Açlık Kan Şekeri Değeri Nasıl Ölçülür?

Açlık kan şekeri ölçümü 8 ile 12 saatlik açlık sonrası hastadan alınan kan örneği ile yapılmaktadır. Bu süre öncesinde kişiler strese sebep olacak durumlardan uzak durmalıdır. Aynı zamanda alkol, sigara ve kafein gibi ürünler ölçüm sonuçları üzerinde olumsuz etki edecek ürünlerdir. Bu sebeple bu ürünleri tüketmekten kaçınmalıdır.

Açlık Kan Şekeri Değeri İçin Kaç Saat Aç Kalmalı?

Açlık kan şekeri ölçümünün en doğru sonucu vermesi için 8 ile 12 saat arası aç kalmak gerekmektedir. Bu saat aralıkları için en uygun olan gece açlığı tercih edilebilir. Eğer bu tercih edilirse hemen sabah açlık kan şekeri ölçümü yapılmalıdır.

Açlık Kan Şekeri Değeri Kaç Saat Sonra Ölçülür?

Açlık kan şekeri değeri kişinin 8 ile 12 saat arası aç kalması sonucu ölçülür. Kişi 8 ile 12 saat arası aç kaldıktan sonra açlık kan şekeri için kan numunesi verirse ölçüm yapılabilir.

Açlık Kan Şekeri Değeri Neden Yükselir?

Pankreasta üretilen insülin hormonu, besinlerden alınan glukozu dokulardaki hücrelere geçirmektedir. Eğer ki insülin miktarı az olursa glukoz hücreler içine giremez ve kandaki şeker seviyesi yükselir. Bir kişinin 8 ile 12 saat açlık sonrasında yapılan ölçümünden sonra değerin üst sınır olan 126 mg/dL ve üzerinde bir değer çıkması açlık kan şekerinin yüksek olduğunu göstermektedir.

Açlık kan şekeri yüksekliği yaygın bir şekilde görülmektedir. Ancak bazı kişiler daha çok risk altındadır. Ailesinde şeker hastalığı geçmişi olan kişiler ve yaş aralığı 45-50 olan kişiler daha fazla riskli sayılır.

Çok fazla su içme isteğiniz varsa, geceleri sık sık idrara çıkıyorsanız, iştahsız iseniz ya da çok fazla yeme isteğiniz oluyor ise, kısa sürede kendinizi yorgun ve halsiz hissediyorsanız,ağzınızda kuruluk varsa açlık kan şekerinizin yükseldiği anlamına gelebilir. Kişilerde açlık kan şekeri yüksekliği belirtileri varsa ihmal edilmemelidir. Zamanında alınmayan her tedbir koma ile sonuçlanabilir.

• Egzersiz yaparken çalışan kaslarımız glukozu enerji olarak kullanacaktır ve kandaki glukoz seviyesi düşecektir. Buna bağlı olarak tempolu yürüyüş, bisiklete binmek, yüzmek, koşmak gibi basit egzersizler yaparak açlık kan şekerini normal değerlerde tutabilirsiniz.
• Karbonhidrat tüketimine dikkat etmelisiniz. Düşük karbonhidratlı bir diyet programı uzun vadede kan şekeri düşüşlerine yardımcı olacaktır.
• Karbonhidrat ve şeker emilimini yavaşlatan lifli gıdalarla (sebzeler, meyveler, baklagiller, kepekli tahıllar) beslenmeye özen gösterin.
• Yeterince su içmek kan şekeri seviyenizi olması gereken sınırlar içerisinde tutmaya yardımcı olacaktır.
• Stres kandaki şeker miktarını etkileyebilir. Yoga veya gevşeme yöntemleri ile kan şekeri seviyenizi koruyabilirsiniz.
• Kilonuzu korumak kan şekeri seviyenizi destekleyecektir.

Tokluk Kan Şekeri Nedir?

Tokluk kan şekeri, yemek sonrası kanda yükselen ya da azalan şeker varlığının ne kadar olduğunu gösteren bir ölçümdür. Tokluk kan şekeri testi de açlık kan şekeri testi gibi diyabet hastalığının teşhisinde oldukça önemlidir.

Tokluk Kan Şekeri Değeri Kaç Olmalıdır?

Tokluk kan şekeri seviyesi alt sınır olarak 100 mg/dL ve üst sınır olarak 200 mg/dL kabul edilmektedir. Tokluk kan şekeri seviyesi 100-140 mg/dL ‘lik bir değerde ise kişinin normal (sağlıklı) değerlerde olduğunu göstermektedir.140-199 mg/dL’ lik tokluk kan şekeri seviyesi değeri prediyabet (gizli şeker) olduğunuzu göstermektedir. 200 mg/dL ve üzeri bir tokluk kan şekeri seviyesi değeri ise diyabet tanısı koymak için gereken değerdir. Tokluk kan şekeri değeriniz mutlaka bir uzman doktor tarafından detaylı olarak değerlendirilmelidir.

Tokluk Kan Şekeri Değeri Nasıl Ölçülür?

Tokluk kan şekeri 2 yol ile ölçülür. Yemek yedikten 2 saat sonra kişilerin parmağından damla kan alınması(Glukometre ile ölçüm) ya da damardan kan alınması ile ölçülmesi birinci yoldur. Bu ölçümden önce kişi yemek yedikten sonra 2 saat boyunca yiyecek ve içecek tüketiminden uzak durmalıdır. Bu test sonrası o kişideki tokluk kan şekeri seviyesi hakkında değerlendirme yapılır. Çıkan sonuçlar o kişideki hastalıkların ve tedavi süreçlerinin bir ölçütüdür.Tokluk kan şekeri ölçümünün bir diğer yolu ise şeker yükleme testidir. Tokluk kan şekeri ölçümü yapılacak kişi vücuda şeker yüklendikten 2 saat sonra kan verir. Vücuda bir anda yüklenmiş olan bu şeker kanda tokluk kan şekeri ölçümü değerini verecektir. Elde edilen değer 140 mg/dL altında bir değer olmalıdır. Tüm tetkiklerden sonra sonuçlar doktor tarafından detaylı olarak değerlendirilir.

Tokluk Kan Şekeri Değeri Ne Zaman Ölçülmelidir?

Tokluk kan şekeri değeri kişinin yemek yemeye başladıktan 2 saat sonra ölçülen değeridir. Hamilelerde ise yemek başlangıcından 1 saat sonra ölçülmesi gerekmektedir.

Tokluk Kan Şekeri Değeri Neden Yükselir?

Tokluk kan şekerinin yüksek kabul edilebilmesi için değerin üst sınırı olan 200 mg/dL’ nin üzerinde olması gerekir. Stresli olmak, fazla yemek yemek, vücudun ihtiyacı olan insülini karşılayamamak tokluk kan şekerinin değerinin üst sınırı aşmasına neden olmaktadır.Görme sorunlarının yaşanması, gün içinde çok sık idrara çıkmak, yorgunluk hissetmek ve özellikle yemek yedikten sonra geçmeyen ağızda kuruluk hissi tokluk kan şekerinin yüksek olmasının belirtilerindendir. Bu belirtilere önceden gereken önem verilirse bazı hastalıklar önlenebilir. Yüksek tansiyon, kalp damar hastalıkları, iyi kolesterolün düşmesi bu hastalıklardan sayılabilir. Ölçülen sonucun yüksek çıkması altında farklı sebepler de barındırabilir.

• Sağlıklı ve düzenli beslenmeye özen gösterilmelidir.
• Tam tahıllı gıdalarla beslenmek alışkanlık haline getirilmelidir.
• Nişasta, un, şeker gibi karbonhidrat değeri yüksek besinlerden uzak durulmalıdır.
• Gün içerisinde öğünler atlanmamalıdır.
• Her zaman ideal kiloda kalmaya özen gösterilmelidir.
• Düzenli şeker takibi yapılmalı ve kontrol altında tutulmalıdır.
• Stresten uzak durulmalıdır.
• Bol su tüketilmelidir.
• Alkol ve sigara tüketiminden uzak durulmalıdır.
• Uzun süren açlıklardan kaçınılmalı ve öğünler arasına hafif atıştırmalıklar eklenmelidir.
• Uyku düzeni ve kontrolü yapılmalıdır.
• Doktor tarafından verilen ilaçlar düzenli kullanılmalıdır.

Açlık ve tokluk kan şekeri değeri hipoglisemi, hiperglisemi, diyabet ve daha birçok hastalığın teşhisinde oldukça önemlidir. Kan şekeri değerlerinizi referans aralıklarında tutmanız gerekmektedir. Yapmış olduğunuz egzersizler, tükettiğiniz sağlıklı besinler yaşam kalitenizi arttıracaktır. Doktorunuz tarafından uygulanan sağlıklı beslenme ile kan şekerinizi normal standartlarda tutabilirsiniz ve ideal kiloda kalabilirsiniz.

Şeker hastalığı tanısı konulabilmesi için kan ölçümlerinin düzenli aralıklarla yapılması gerekmektedir.Tam olarak tanı konulabilmesi için HbA1c testi yapılmalıdır. Bu test ile hemoglobin proteinlerinin yüzde kaçının glikoz ile kaplı olduğuna bakılır. Kırmızı kan hücrelerinin ortalama ömrü 3 aydır. HbA1c testi ise bu duruma bağlı olarak kandaki şeker seviyesini gösterir. Sonuç olarak HbA1c seviyesi ne kadar yüksek ise şeker hastası olma riski o kadar yüksek olur.