Horlama, günlük hayatta çok sık karşılaşılan sağlık sorunlarından biridir. Yetişkinlerin % 45' inde zaman zaman % 25' inde sürekli olarak horlama gözlemlenmektedir. Ciddi sağlık problemlerinin habercisi olarak değerlendirilmesi gereken horlama, yaşla birlikte sıklığı artış gösteren bir durum olarak karşımıza çıkmaktadır. Horlama sadece sesten ibaret olmayabilir. Farklı bir deyişle horlama, kişinin kendi ve aynı ortamda uyuyan diğer insanların sağlığını etkileyebilir. Uykusuzluktan halsizliğe, baş dönmesinden odaklanamamaya kadar birçok sorunu beraberinde getirebilir.
Horlama Nedir?
Horlama, solunum yolundan geçen havanın boğaz kısmındaki daralmalara bağlı olarak oluşturduğu ses'e denir. Hava yolu kısmen tıkandığında dokuların birbirine sürtünmesi sonucu oluşan titreşimlerin çıkardığı ses olarak da tanımlanabilir. Horlama ve horlama sesi birçok insan için günlük hayatın bir parçası haline gelmiştir. Horlama, erkeklerde kadınlara oranla daha fazla görülür. Yaş ve kilo gibi bazı nedenlerden dolayı horlamanın görülme sıklığı artabilir. Uyurken dikkat çeken bu boğuk ses, uyku verimini ciddi oranda düşürebilir. Horlamanın meydana gelmesinde en sık rol oynayan nedenler, çocukta geniz eti büyümesi, erişkinde uzun damak, burun eti büyümesi, burun eğriliği (deviasyon) gibi hava yolunu daraltan patolojilerdir. Fazla kilo ve alkol tüketimi gibi nedenler dolayı kaslarda oluşan zayıflık durumu ağırlaştırır.
Bireyler kendi hayatlarında horlama olduğunun farkında bile olmayabilirler. Bu sebeple horlama, siz farkında olmasanız dahi çevrenizdeki bireyler için rahatsız edici olabilir. Horlama sorununa, gece uyku kesilmesi ve/veya geçici solunumun durması yani uyku apnesi gibi problemler eşlik etmiyorsa bu durum basit horlama olarak adlandırılır. Basit horlamanın şiddeti, uyku pozisyonuna ve kiloya bağlı olarak değişebilir. Basit horlama, bireye kendini fark ettirmeyebilir. Ancak horlayan kişi ile aynı evde yaşadığı bireylerin uykularından uyanmasına ve uyku hijyenlerinin sağlanamamasına sebep olabilir. Horlama şiddeti yatış pozisyonuyla birlikte değişmesine rağmen sigara, alkol ve bazı ilaçların kullanımı da horlamanın şiddetine etki edebilir. Horlama sonucunda yeterli ve gerekli oksijeni alamayan bireyler, halsizlik, yorgunluk, baş ağrısı ve dikkat dağınıklığı gibi günlük yaşamı olumsuz etkileyen problemlerle karşılaşabilir.
Horladığımızı Nasıl Anlarız?
Eğer tek başınıza yaşıyorsanız horlayıp horlamadığınızı anlamanız daha zor olabilir. Günümüzde horlama olup olmadığını anlamak için çeşitli telefon uygulamaları geliştirilmiş durumdadır. Horlama çoğu zaman göğüs ağrısı, huzursuzluk hissi, uyku hali, halsizlik, yorgunluk, tansiyon yüksekliği, baş ve boğaz ağrısı, gündelik işlere odaklanamamak, bitkin uyanmak gibi belirtilerle karakterizedir. Bunun dışında kişide, uyurken kısa süreli solunumun durması, geceleri nefes alıp vermede zorluk ve boğulma hissi gibi belirtiler varsa bu durum basit horlama değil uyku apnesi olabilir. Yukarıda yer alan tüm nedenler aynı zamanda ciddi sağlık sorunlarına yol açan tıkayıcı uyku apne sendromu belirtilerine örnek olarak da verilebilir. Bu sorunlar günlük hayatta ciddi sağlık sorunlarına neden olabileceği ve bireyin yaşantısını büyük anlamda olumsuz etkileyebileceği için tedavi edilmesi önemlidir.
Horlamayı Önlemek Mümkün Müdür?
Horlamayı önlemek için bazı önleyici yöntemler mevcuttur. Bunları günlük yaşamınızda uygulayarak horlama şiddeti azalabilir ya da tamamen ortadan kalkabilir. Horlamanın önlenmesi için öncelikle sigara ve alkol tüketimi sınırlandırılmalı ya da bırakılmalıdır. Vücudunuzun beden kitle indeksini ölçerek ideal kilonuzu hesaplayabilirsiniz. Fazla kilolar daha fazla yağlanmaya sebep olabileceği için horlama şiddeti de artacaktır. Sporu hayatın bir parçası haline getirerek ve ideal kilonuzu koruyarak horlamanın önüne geçebilirsiniz. Uyumadan birkaç saat öncesinde yemek yemeyi bırakabilirsiniz. Bu sayede hem horlama şiddeti hem de uykunuzdaki bölünmeler azalır. Eğer size uyurken iyi gelmeyen, rahatsız eden pozisyonları biliyorsanız farklı pozisyonlarda uyumayı deneyebilirsiniz. Ayrıca uyurken kafa seviyenizden biraz daha yüksek olacak şekilde yastık kullanırsanız daha rahat edebilirsiniz.
Horlamayı Yastık, Aparat veya Alternatif Çözümler Önler Mi?
Uyku esnasında solunum apnesi yaşamayan bireyler yani basit horlama şikayeti olanlar, uygun uyku pozisyonun sağlanması ve/veya daha yüksek yastık tercihi gibi önlemler aldığında, horlama şiddeti azalabilir. Birçok yerde bulabileceğiniz kekik, nane, sedir ağacı gibi bazı bitkilerin yağları da fazla oluşan mukus tabakasını ve balgamı önleyerek solunum yollarındaki hava akışının rahatlamasına yardımcı olabilir. Horlama ile birlikte tıkayıcı uyku apne sendromu görülmesi ciddi sorunlar yaratabilir. Her horlama görülen bireyde tıkayıcı uyku apne sendromu görülmeyebilir. Basit horlamada ve tıkayıcı uyku apne sendromun da hava yolunu rahatlatacak operasyonlar uygulanır. Bu yöntemlerden uvuloplasti, burun eti küçültme, septum deviasyon, bademcik ve geniz eti ameliyatı şeklinde sıralanabilir. Uyku apnesini önlemenin alternatif bir yöntemi ‘’CPAP’’ aletinin kullanılmasıdır. Bu aleti doktorunuzun belirleyeceği aralıklarla kullanmanız gerekir. Taşıması da kolay olan bu cihaz, kompresör, hortum ve burna takılan maske şeklindeki üç aparattan oluşur. Bu alet dokuları gevşeterek hava yolunun daralmasını engeller. Bu sayede bireyler rahat bir şekilde nefes alıp verebilirler.
Geniz Eti Ameliyatı Sonrasında Horlama Önlenir Mi?
Tıbbi adı adenoid olan geniz eti, burun boşluğunun arkasında bulunan dokudur. Bu doku, alınan nefesi temizleyerek kişiyi enfeksiyonlara karşı korur. Geniz eti olması gereken boyuttan daha fazla büyürse burun tıkanıklığı oluşur ve solunum olumsuz etkilenebilir. Burun tıkanıklığı sonucunda ise horlama ve uyku apnesi gibi birçok sağlık problemi ortaya çıkabilir. Günlük yaşantınızı engelleyen, uykunuzu bölen, nefes alıp vermenizi zorlaştıran ve konuşma bozukluğuna neden olan durumlarda ilaç tedavisine başvurulabilir. İlaç tedavisinin yanıt vermediği durumlarda ise geniz eti, ameliyat yardımıyla alınabilir. Geniz eti ameliyatı genel anestezi ile yapılır ve operasyon yaklaşık 20 dakika kadar sürer. Geniz eti operasyonu ile problemin ana kaynağı yok edildiği için horlama problemi de ortadan kalkar.
Horlama İçin Hangi Branşa Başvurulmalıdır?
Horlama için gidilecek branş bilgisi çeşitlilik göstermektedir. Öncelikle horlama seviyeniz hafif ise KBB, yani kulak, burun, boğaz uzmanına başvurabilirsiniz. Horlamanın nedeni uyku apne sendromu ise veya horlamaya ek olarak yüksek tansiyon, kalpte sıkışma, halsizlik gibi semptomlar da yaşıyorsanız nöroloji ve göğüs hastalıkları bölümlerine başvurabilirsiniz. Doktorunuz tanı için gerekli olan testleri yaptıktan sonra sizi gerekli gördüğü bölümlere yönlendirebilir. Yapılan tetkiklerin sonucunda horlamaya yol açan odak hastalığın tanısı koyulur.
Horlama Nasıl Tedavi Edilir?
Basit horlama, uyku düzenine dikkat ederek, sigara ve alkol kullanımını kısıtlayarak, yüksek yastık kullanarak, kilonuzu ideal seviyede tutarak ve doğru pozisyonda yatarak da tedavi edilebilir. Doktora gittiğinizde yapılacak tanı testleriyle şikayetlerinizin kaynağının basit horlama mı yoksa uyku apnesi gibi daha ciddi sebeplerle mi bağlantılı olduğu anlaşılır. Uyku apnesinin tanısında ve uyku bozukluklarının değerlendirilmesinde, çok parametrik bir test olan polisomnografi kullanılır. Bu testin sonucuna göre doktorunuz şikayetinizin neden kaynaklandığını kesinleştirir. Horlama tedavisi, alınan tanıya ve kişinin genel sağlık durumuna göre farklı şekillerde planlanır.
Eğer sizin ya da bir yakınınızın horlama problemi varsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurarak kontrollerinizi yaptırabilirsiniz. Sağlıklı günler dileriz.
Randevu Alın
E-Sonuç
Sizi Arayalım