Endometriozis (Çikolata Kisti) Nedir? Nasıl Tedavi Edilir?

Endometriozis üreme çağındaki kadınlarda görülen bir hastalıktır. Hastalık adını rahimin iç tabakasını döşeyen ve her ay adet döneminde kalınlaşıp dökülen ''endometrium'' dokusundan almaktadır.

Çikolata Kisti Neden Olur?

Endometriozis üreme çağındaki kadınlarda görülen bir hastalıktır. Hastalık adını rahimin iç tabakasını döşeyen ve her ay adet döneminde kalınlaşıp dökülen ''endometrium'' dokusundan almaktadır. Endometriozis'te normal olarak rahim iç tabakasında bulunması gereken endometrium dokusu rahim dışında vücudun diğer bölgelerinde de bulunmaktadır.

Rahim dışındaki bu endometriozis odakları ağrı, kısırlık ve diğer bazı sorunlara neden olabilir. Endometriozisin en sık görülme yerleri, karın boşluğunda özellikle yumurtalıklarda, rahime ait tüplerde, rahimi destekleyen bağlarda, vajina adını verdiğimiz döl yatağı ve anal kanal arasındaki alanda, rahim dış yüzeyinde, pelvis denilen karın boşluğunun yüzeyindedir ve adet döngüsünü yöneten hormonlara yanıt vermektedirler.

Adet döneminde rahim içerisinde olduğu gibi bu alanlarda kalınlaşma, yıkılma ve kanama olmaktadır. Buna rağmen rahimi döşeyen tabakanın aksine rahim dışındaki endometriumun adet kanı şeklinde vücudu terk etme olanağı bulunmamaktadır. Bu nedenle kendi içine kanama ve bu odaklardan dökülen dokunun ve kanın çevre dokuları hasara uğratması, çevre dokularda iltihabi gelişme ve bağ dokusu oluşumuyla sonuçlanmaktadır.

Böylelikle odakların yerleşim yerine göre beklenmedik hasarlar oluştururlar. Endometriozis yumurtalık üstünde yerleşir ve kist halini alır ise buna endometrioma (çikolata kisti) denir.

• Sürekli kasık ağrısı
• Adet döneminde ağrı,
• Cinsel ilişki sırasında kasık ağrısı,
• Gebe kalamama,
• Adet öncesi lekelenme tarzı kanama
• Kabızlık - ishal,
• Büyük abdest yaparken ağrı,
• Yan ağrısı, sırt ağrısı,
• Sık idrara çıkma ve idrarda kan görülmesi endometriozis belirtileri arasında sayılabilir.

Endometriozis Tedavisi Nasıl Yapılır?

Endometriozis tedavisi ilaç ve cerrahi tedavi olarak iki şekilde yapılır:

İlaç tedavisi: Erken evre hastalıkta adet dönemlerindeki ağrıları önlemek, adetleri düzene sokmak ve endometriotik odakları baskılamak amacı ile kullanılan başlıca ilaç grupları; doğum kontrol hapları, progestinler, danazol ve GnRH analoglarıdır.

Cerrahi tedavi: Endometrioziste ağrıyı azaltmak ve fertilite (üreme) potansiyelini arttırmak için cerrahi de yapılabilinir. Ameliyat ile endometriyotik dokular çıkartılır ve o bölgede gelişmiş olan yapışıklıklar serbestleştirilir. Amaç normal anatominin tekrar sağlanmasıdır. 

Cerrahi sonrası birçok kadında ağrı şikayeti geçmesine rağmen %40-80 vakada 2 yıl içinde ağrı tekrar ortaya çıkabilir.

Çocuk isteyen kadınlarda doğurganlığı koruyucu (konservatif) cerrahi yapılamıyorsa veya yeterli değilse, yardımcı üreme teknikleri (Tüp bebek veya IVF) ile gebelik sağlanmaya çalışılır. 
 

Çikolata Kist Patlaması Nedir? Nasıl Anlaşılır?

Çok aşırı büyüyen endometrioma kistlerinde aşırı gerilme veya çekilmeye bağlı ani patlama (rüptür) gelişebilir. Çikolata kistleri çevre dokulara yapışkan oldukları için yapıştıkları organ veya dokuların hareketleri de bu kistlerin gerilmesine ve/veya çekilmesine neden olur. 

• Ayrıca dışarıdan karın bölgesine gelen darbe veya travmalar da çikolata kistlerinin patlamasına yol açabilir.
• En önemli belirtisi ani başlayan ve çok şiddetli karın ağrısıdır. Klinik tabloya akut batın görüntüsü hakimdir. Kesin tanı batın ultrasonunda karın içinde birikmiş sıvı tespit edilir.
• Patlamış çikolata kisti Kadın-Doğum Hastalıklarında acil cerrahi gerektiren bir durumdur. Bu nedenle küçük boyutlu kistlerin hekimin önerdiği sıklıkta düzenli takibi önemlidir. Bu sayede doğurganlığın korunması için daha erken önlem alınabilir.