Mide Şişkinliğine Ne İyi Gelir?

Mide şişkinliği, çalışma hayatınızı ve hatta sosyalleşme durumunuzu etkileyebilir. Şişkinlik problemi, hem yetişkinler hem de çocuklar arasında yaygın görülür. Çoğu insan mide şişkinliğini, karın bölgesinde dolgunluk ve gerginlik hissi olarak ifade eder. Mideniz çeşitli nedenlerden dolayı şiş, sert ve ağrılı olabilir.

Mide Şişkinliği Nedir?

Mide şişkinliği, gastrointestinal sistem (ağızdan anüse uzanan sindirim yolu) hava veya gazla dolduğunda meydana çıkan bir durumdur. Şişkinliğe genellikle şu belirtiler eşlik eder:

• Ağrı
• Aşırı gaz
• Sık sık geğirme
• Karın gurultusu

Midede Şişkinlik Neden Olur?

Gaz ve hava
Midede şişkinlik ve gaz sorunu yakın ilişkilidir. Gaz, özellikle yemek yedikten sonra mide şişkinliğinin en yaygın sebebidir. Sindirilmemiş yiyecekler parçalanmaya başladığında veya hava yutulduğunda sindirim sisteminizde gaz birikir. Her insan yerken veya içerken hava yutar. Ancak bazı insanlar, çok hızlı yemekten ya da içmekten, sakız çiğnemekten ve sigara içmekten daha fazla hava yutarlar.
Geğirmek, yutulan havanın vücuttan çıkmasının bir yoludur. Gaz birikimine ek olarak, havanın vücuttan atılamaması da mide şişkinliğine neden olur. Ayrıca gaz, hamilelikte şişkinlik sorununun da yaygın bir sebebidir.

Tıbbi Olarak Şişkinlik Nedenleri

Mide şişkinliğine bazı tıbbi nedenler de sebep olabilir. Bunlar;

• İrritabl bağırsak sendromu (hassas bağırsak sendromu)
• Ülseratif kolit veya Crohn hastalığı gibi iltihabik bağırsak hastalıkları
• Göğüste ağrılı yanma hissi
• Gıda intoleransı (vücudun gıdayı tolere edememesi)
• Fazla kilo
• Hormonal akıntılar (özellikle kadınlar için)
• Bağırsak parazit enfeksiyonu
• Anoreksiya nervoza gibi yeme bozuklukları
• Stres, anksiyete, depresyon ve daha fazlası gibi ruh sağlığı faktörleri
• Bazı ilaçlar

Ciddi Şişkinlik Nedenleri

Mide şişkinliği, bazı ciddi problemlerin işaretçisi olabilir. Bunlar;

• Kanser (ör. yumurtalık kanseri), karaciğer hastalığı, böbrek yetmezliği veya kalp yetmezliği sonucu karın boşluğunda patolojik sıvı birikimi
• Pankreas yetersizliği
• Çölyak hastalığı

Mide Şişkinliği Belirtileri Nelerdir?

Mide şişkinliği, çeşitli belirtilerle kendini gösterebilir. Bu belirtiler genellikle rahatsızlık yaratır ve günlük yaşamı etkileyebilir. Yaygın mide şişkinliği belirtileri şunlardır:

• Karın bölgesinde dolgunluk hissi: Şişkinlik hissi, genellikle mide ve bağırsaklarda gaz birikmesi sonucu oluşur.
• Karın bölgesinde ağrı: Gaz sıkışması veya hazımsızlık kaynaklı ağrılar şişkinlik yaşayan kişilerde sık görülür.
• Karında gerginlik ve sertlik: Karın bölgesinin gerginleşmesi, şişkinlik belirtisi olabilir.
• Geğirme ve gaz çıkarma: Vücut, fazla gazı atma yoluna giderek mide şişkinliğini hafifletmeye çalışır.
• Mide bulantısı: Bazı durumlarda, şişkinlikle birlikte mide bulantısı da görülebilir.
• İştahsızlık: Mide şişkinliği, mide dolgunluğu hissi yaratarak kişinin iştahını azaltabilir.

Mide Şişkinliğine Neden Olan Besinler Nelerdir? 

Mide şişkinliğine neden olan yiyecekler, genellikle gaz yapıcı veya sindirimi zor olan gıdalardır. İşte şişkinliğe sebep olabilecek bazı besinler:

• Baklagiller (fasulye, nohut, mercimek): Yüksek lif içerikleri ve gaz üretimine yol açan şeker türleri nedeniyle şişkinliğe neden olabilir.
• Süt ve süt ürünleri: Laktoz intoleransı olan bireylerde süt, yoğurt, peynir gibi ürünler gaz ve şişkinlik yapabilir.
• Karbonatlı içecekler: Gazlı içeceklerdeki karbondioksit gazı mideyi doldurarak şişkinlik hissi yaratır.
• Lahana, brokoli, karnabahar: Bu sebzeler yüksek miktarda lif ve rafinoz içerir, bu da sindirimi zorlaştırarak gaz yapabilir.
• Yağlı ve kızartılmış yiyecekler: Yağlı yiyeceklerin sindirimi daha uzun sürer, bu da mideyi yorarak şişkinliğe yol açabilir.
• Soğan ve sarımsak: Bu gıdalar mide ve bağırsaklarda gaz birikimine sebep olabilir.
• Elma, armut gibi meyveler: Bu meyveler, fruktoz ve sorbitol içeriği nedeniyle bazı kişilerde şişkinliğe yol açabilir.

Bu belirtilere dikkat ederek, özellikle gaz yapıcı besinleri ölçülü tüketmek ve sindirimi kolaylaştıracak besinler tercih etmek mide şişkinliği sorununu azaltabilir.

Mide Şişkinliğine Ne İyi Gelir?

Vücuttaki şişkinlik nasıl atılır diye baktığımızda, bazı ipuçlarını şu şekilde sıralayabiliriz:

Yaşam tarzı değişiklikleri

• Aşırı kiloluysanız, kilo vermek gibi basit bir yaşam tarzı değişikliği yaparak mide şişkinliğinizin belirtilerini azaltabilirsiniz, hatta şişkinliği önleyebilirsiniz.
• Sakız çiğnemekten kaçının. Sakız çiğnemek fazladan hava yutmanıza neden olabilir ve bu da şişkinliğe yol açabilir.
• Gazlı içecek alımınızı sınırlayın.
• Yavaş yiyin ve pipetle içmeyin.
• Laktozsuz süt ürünleri kullanın (laktoz intoleransınız varsa).
• Probiyotikler, sağlıklı bağırsak bakterilerinin yeniden çoğalmasına yardımcı olur. Yapılan bir çalışma, probiyotiklerin şişkinliği rahatlatmadaki etkisinin önemli olduğunu göstermiştir. Tüketebileceğiniz probiyotik gıdalara kefir ve yoğurt örnek olarak verilebilir.
• Yapay tatlandırıcılar da mide şişkinliğine sebep olabileceği için bu ürünlerden uzak durun.
• Midede gerginliği azaltmak için bol su için.
• Meyveler, sebzeler ve tam tahıllar gibi sindirimi destekleyen, yüksek lif içerikli yiyecekleri öğünlerinize ekleyin.
• Düzenli egzersiz yapın.

Mide Şişkinliği Hangi Hastalıkların Belirtisi Olabilir?

Mide şişkinliği, genellikle sindirim sistemindeki sorunların bir sonucu olarak ortaya çıksa da, bazı ciddi sağlık sorunlarının da habercisi olabilir. Bu hastalıklardan bazıları şunlardır:

• İrritabl Bağırsak Sendromu (IBS): Hassas bağırsak sendromu olarak da bilinen IBS, kronik bir sindirim sistemi rahatsızlığıdır ve sık sık şişkinlik, gaz, karın ağrısı gibi belirtilerle kendini gösterir.
• İnflamatuvar Bağırsak Hastalıkları (Ülseratif Kolit ve Crohn Hastalığı): Bağırsak duvarında iltihaplanmaya yol açan bu hastalıklar, ciddi mide şişkinliği ve karın ağrısına neden olabilir.
• Gastroözofageal Reflü Hastalığı (GERD): Göğüste yanma hissi ve asit reflüye neden olan bu durum, mide şişkinliğine sebep olabilir.
• Gıda İntoleransları: Laktoz veya glüten gibi bazı gıdalara karşı intoleransı olan kişilerde sindirim zorlaşır ve bu durum şişkinlik yapabilir.
• Fazla Kilo: Vücutta fazla yağ birikimi, mide üzerine baskı yaparak şişkinliğe neden olabilir.
• Hormonal Değişimler: Özellikle kadınlarda adet döngüsü ve hormonal değişimlerle birlikte şişkinlik görülebilir.
• Bağırsak Parazit Enfeksiyonları: Bağırsakta parazit varlığı, sindirim sistemi dengesini bozarak şişkinlik gibi belirtilere yol açabilir.
• Yeme Bozuklukları: Anoreksiya nervoza gibi yeme bozuklukları sindirim sisteminde sorunlara yol açarak şişkinliğe neden olabilir.
• Psikolojik Durumlar: Stres, anksiyete ve depresyon gibi ruhsal durumlar sindirim sistemini olumsuz etkileyerek şişkinlik oluşturabilir.

Mide Şişkinliği Nasıl Teşhis Edilir?

Ağrıyı ve şişkinliği teşhis etmek için doktor fiziksel bir muayene yapar ve ardından tıbbi bir durumun mide şişkinliğine veya ağrısına neden olduğundan şüphelenirse çeşitli testler ister. Bu testler, hastanın tıbbi geçmişine ve fiziksel muayene sonuçlarına bağlıdır. Teşhis sürecinde şu adımlar uygulanabilir:

• Tıbbi Geçmişin İncelenmesi: Hekim, hastanın geçmiş tıbbi durumlarını, şikayetlerini ve yaşam tarzını değerlendirerek şişkinliğin olası nedenleri hakkında bilgi toplar.
• Fiziksel Muayene: Karın bölgesinde ağrı veya gerginlik olup olmadığını kontrol etmek için fiziksel muayene yapılır.
• Kan Testleri: İnflamasyon, enfeksiyon veya diğer sağlık sorunlarını belirlemek için kan testleri yapılabilir.
• Dışkı Testleri: Bağırsak parazitleri veya bakteriyel enfeksiyon gibi sorunları tespit etmek amacıyla dışkı testleri uygulanabilir.
• Endoskopi: Yemek borusu, mide ve ince bağırsak iç yüzeyini incelemek için endoskopi yapılabilir. Bu yöntemle ülser veya reflü gibi sorunlar teşhis edilebilir.
• Kolonoskopi: Kalın bağırsakta sorun olup olmadığını belirlemek için kolonoskopi gerekebilir.
• Gıda Tolerans Testleri: Belirli gıdalara karşı intolerans olup olmadığını anlamak için testler yapılabilir (örneğin, laktoz intoleransı testi).

Mide Şişkinliği Tedavisi Nasıl Yapılır? 

Mide şişkinliği tedavisi, altta yatan nedene göre değişiklik gösterir. Genel tedavi yöntemleri şunlardır:

• Beslenme Düzenlemesi: Gıda intoleransına yol açan veya gaz yapan yiyeceklerin tüketimi azaltılarak mide şişkinliği hafifletilebilir. Bu durumda baklagiller, süt ürünleri, karbonatlı içecekler ve gaz yapıcı sebzeler gibi gıdalar azaltılabilir.
• İlaç Tedavisi: Gerekli durumlarda gaz giderici ilaçlar, antiasitler veya probiyotik takviyeler kullanılabilir. Sindirim sistemini rahatlatmaya yönelik reçeteli ilaçlar da gerekebilir.
• Yaşam Tarzı Değişiklikleri: Düzenli egzersiz yapmak, yeterli su tüketmek, hızlı yemekten kaçınmak ve stresi yönetmek mide şişkinliğini önlemeye yardımcı olabilir.
• Psikolojik Destek: Stres, anksiyete veya depresyon mide sorunlarını tetikliyorsa, bir ruh sağlığı uzmanından destek almak etkili olabilir.
• Tıbbi Müdahale: Eğer inflamatuvar bağırsak hastalıkları gibi ciddi durumlar teşhis edilirse, doktor kontrolünde düzenli takip ve tedavi gerekebilir.
• Cerrahi Müdahale: Nadir durumlarda, bağırsak tıkanıklığı veya ciddi reflü sorunları gibi nedenlerle cerrahi müdahale gerekebilir.

Şişkinlik, basit bir beslenme değişikliği veya yaşam tarzı düzenlemesi ile çözülebileceği gibi, bazı durumlarda daha ciddi tedavi yaklaşımlarını da gerektirebilir.

Mide Şişkinliği Nasıl Önlenir?

• Laktoz: Laktoz, sütteki ana karbonhidrattır. Laktoz intoleransı, şişkinlik dahil birçok sindirim problemi ile bağlantılıdır.
• Fruktoz: Fruktoz meyvelerde bulunan doğal bir şekerdir ve fruktoz intoleransı şişkinliğe neden olur.
• Yumurta: Gaz ve midede şişkinlik, yumurta alerjisinin sık görülen belirtileridir.
• Buğday ve gluten: Birçok insan buğdayda bulunan bir protein olan glutene, arpaya ve diğer bazı tahıllara karşı toleranssızdır. Bu durum, şişkinlik de dahil olmak üzere sindirim kanalı üzerinde çeşitli olumsuz etkilere sebep olur. Bir gıda alerjiniz veya intoleransınız olduğundan şüphe duyuyorsanız, mutlaka bir doktora görünmelisiniz.