Magnezyum Eksikliği Belirtileri Nelerdir?

İnsan vücudu; fonksiyonlarının gerçekleşmesi, metabolik reaksiyonların oluşması, hormonal düzenin korunması, vücut homeostazisi, hücresel yapım ve onarımlar için birçok minerale ihtiyaç duyar. Magnezyum da insan vücudunda bulunan önemli bir mineraldir. Sadece kas sisteminde görevli olduğu bilinmese de birçok farklı ve önemli göreve sahip magnezyumun yeterli ve dengeli alınması gerekir. Magnezyum eksikliğinde ya da fazlalığında vücutta bazı sorunlar oluşabilir.
 

Magnezyum Nedir, Nelerde Bulunur?

Kimyasal simgesi Mg olan magnezyum İngiliz kimyager Joseph black tarafından 1755 yılında keşfedilmiştir. Bu keşiften sonra yapılan araştırmalarla magnezyumun fonksiyonları ve insan vücudu için önemi kanıtlanmıştır. Vücudumuzda magnezyum miktarı yaklaşık 20-30 gramdır. Magnezyumun %60-70’i kemik ve dişlerde, %30-40’ı yumuşak dokuda ve %1-2’si kanda bulunur. Organlar arasında ise en yoğun olarak kalp ve beyinde görülür.
 

Magnezyum Ne İşe Yarar?

Kas sistemindeki etkin rolü dışında magnezyum, metabolik reaksiyonların oluşması, hormonal düzenin korunması, vücut homeostazisi, hücresel yapım ve onarımlar için gerekli bir mineraldir.
 

Vücudun Günlük Magnezyum İhtiyacı Ne Kadardır?

Günlük alınması gereken magnezyum miktarı kadın ve erkeklerde yaş gruplarına göre farklılık gösterir.

• Yetişkin erkeklerde günlük magnezyum gereksinimi 400-420 mg,
• Yetişkin kadınlarda ise 300-360 mg’dır.
   

Hamilelikte Magnezyum

Hamilelik döneminde kadınlarda tüm minerallere olan ihtiyaç arttığı gibi magnezyum ihtiyacı da artar. Günlük magnezyum gereksinimi 360-450 mg’a kadar çıkar. Bu dönemde bulantı, halsizlik, iştahsızlık, yorgunluk ve kas spazmları sıkça görülebilir. Doktor kontrolünde magnezyum takviyesi alarak magnezyum eksikliğinin belirtileri yok edilebilir.
 

Magnezyumun Faydaları Nelerdir?

Magnezyum metabolizmaya birçok fayda sağlar. Magnezyumun temel görevlerinden bazıları şunlardır:

• Kas kasılması / gevşemesinde, kasların güçlenmesinde önemli görev alır.
• Karbonhidrat metabolizmasında olumlu etkiye sahiptir. İnsülin salınımı sağlayarak kanda glikoz seviyesini dengeler.
• Kemik erimesi için oldukça önemli bir mineral olan kalsiyumun etkin kullanılabilmesini sağlar.
• Kemik kırılganlığını önler.
• Cildi güzelleştirir.
• Saçın sağlıklı olmasını sağlar.
• Sinir iletiminde görevli nörotransmitter (dopamin, katekolamin, serotonin, GABA) maddelerin kontrolünde görev yapar.
• Amino asitlerden protein sentezlenmesine yardımcı olur.
• Enzim sisteminin düzenler.
• Hücre büyüme ve rejenerasyonu sağlar.
• DNA ve RNA sentezi / onarımında görev yapar.
• Kan basıncının düzenleyerek, hipertansiyonun kontrol altına alınmasını sağlar.
• Bellek ve konsantrasyon gibi zihinsel fonksiyonları destekler.
• Elektrolit dengesini sağlar.
• Hücre içi enerji üretimi sağlar.
• Erken doğumun önlenmesine yardımcı olur.
• Antienflamatuar özelliğe sahiptir.
• Fibroblastların yaşlanmasını düzenleyerek daha sağlıklı yaşlanmaya yardımcı olur.
• Depresyona neden olduğu bilinen NMDA reseptörünü bloke ederek depresyonu hafifletebilir.
• Kalsiyum ile karşılıklı çalışarak solunum yollarında kalsiyum birikmemesini sağlayarak nefes darlığını ve astımı engeller.
• Uyumaya ve rahatlamaya yardımcı olur.
   

Magnezyum Eksikliği (Hipomagnezemi) Nedir?

Son yıllarda yapılan araştırmalar magnezyum alımının oldukça azaldığını gösterir. Dengesiz beslenme alışkanlıkları, çevresel faktörlerin neden olduğu ekosistemde var olan magnezyum miktarındaki azalma, besinlerde bulunan mineralleri en aza indirgeyen yanlış tarımsal uygulamalar, magnezyum eksikliğinin temel sebepleri arasında gösterilebilir. Magnezyum eksikliği, hipomagnezemi olarak adlandırılır. Değerlendirilen klinik bulgular doğrultusunda yapılacak kan testi veya idrar testi ile magnezyum değeri belirlenip hipomagnezemi tanısı konulur.
 

Magnezyum Eksikliği Nedenleri Nelerdir?

Hipomagnezemi farklı nedenlerden meydana gelebilir:

• Kortizol tabletleri, idrar söktürücü, doğum kontrol ilaçlarının yan etkileri, yanlış ilaç ve antibiyotik kullanımı,
• Kemoterapötik ilaçların neden olabileceği kusma,
• Magnezyum içeren besinlerin yeterli tüketilmemesi,
• Crohn hastalığı, ülseratif kolit, çölyak hastalığı, Whipple hastalığı ve kısa bağırsak sendromu gibi gastrointestinal rahatsızlıklar,
• Çay, kahve gibi kafein içeren içeceklerin aşırı tüketimi,
• Aşırı stres,
• Tip 1, Tip 2 diyabet,
• Sigara, alkol ve uyuşturucu bağımlılığı,
• Hipokalsemi (kandaki kalsiyum eksikliği) ve hipokalemi (kandaki potasyum eksikliği) görülen kişilerde,
• Hamam, sauna, aşırı egzersiz ile oluşan ter kaybı,
• İşlenmiş gıdaların beyaz un, rafine şeker tüketimi,
• Diare (ishal),
• Menopoz.
   

• Huzursuz bacak sendromu,
• Saç dökülmesi
• Halsizlik, kronik yorgunluk ve isteksizlik
• İştahsızlık
• Kabızlık
• Migren atakları, baş dönmesi, nefes darlığı, göğüs ağrısı ya da bayılma
• Kalpte çarpıntı ve ritim bozukluğu
• Uykuya dalmada güçlük,
• Tırnakların uzamaması ve kırılması,
• Unutkanlık,
• Tansiyonda ani değişimler,
• Aşırı tuzlu gıdalar tüketme isteği,
• Mide bulantısı,
• Depresyon,
• Sinirlilik, gerginlik,
• El ayaklarda uyuşma,
• Kolesterol değerinde artış,
• Kalsiyum eksikliği,
• Böbrek taşı, idrar yollarında kum,
• Adet döneminde şiddetli ağrı ve kramplar.

Birçok insan magnezyum eksikliğinin belirtilerini oldukça az hissederken, bazılarında ciddi sorunlara yol açabilir. Magnezyum eksikliğinin neden olduğu belirtilerin bir ya da birkaçını taşıyorsanız en yakın sağlık kuruluşuna başvurup magnezyum seviyenizi kontrol ettirebilirsiniz.
 

• Kalp hastalıkları
• Astım
• Psikolojik rahatsızlıklar
• Alzheimer
   

Magnezyum İçeren Besinler Nelerdir?

Vücudumuz magnezyum üretemez. Kemik, kas, yumuşak doku ve az miktarı da kanda gerekli fonksiyonlarda kullanılmak üzere depolanır. Sağlıklı bir vücut ve kaliteli bir hayat için dengeli ve yeterli beslenme ile günlük magnezyum ihtiyacının karşılanması gerekir.

• Bitter çikolatanın 28 gramında 64 gram magnezyum bulunur.
• Tofunun 10 gramında %15 mg vardır.
• Avokado, günlük magnezyum ihtiyacının %10-15’ini karşılar.
• Tahıllar, buğday, yulaf, arpa, kinoa günlük magnezyum ihtiyacının %17-18’ini karşılar.
• Yeşillikler, bitkilere yeşil rengini veren klorofilin ana maddesi olan magnezyum   ıspanak, brokoli, roka, pazı, lahana da bol miktarda bulunur. Günlük magnezyum ihtiyacının %30-40’ını karşılar.
• Kuruyemişler, badem, susam, kaju fıstık günlük magnezyum ihtiyacının %20’sini Kabak çekirdeği günlük magnezyum ihtiyacının %35 ini karşılar.
• Baklagiller, mercimek, barbunya, nohut, soya fasulyesi, bezelye önemli miktarda magnezyum içerir.
• Keten ve chia tohumları, magnezyum bakımından zengindir.
• Muz: Potasyum bakımından zengin olan muz, bol miktarda magnezyumda içerir. Ortalama bir muz günlük magnezyum ihtiyacının %10’unu karşılar.
• Deniz ürünleri, somon, uskumru, karides magnezyum bakımından zengindir.
• Baharatlar ve otlar: Kimyon, karanfil, agar yosunu, kişniş, dereotu, kereviz tohumu, adaçayı, kurutulmuş hardal, fesleğen, kakao tozu, rezene tohumu, kekik, kimyon tohumu, tarhun, mercanköşk, haşhaş tohumu bol miktarda magnezyum içerir.
   

Doğru magnezyum takviyesi seçin

Magnezyum gereksinimin en doğru karşılanma yöntemi doğal besinlerden yararlanmaktır. Fakat özel durumlarda doktorunuz kontrolünde magnezyum takviyelerinde faydalanabilirsiniz. Doğru magnezyum takviyesi seçimi de oldukça önemlidir.
 

• magnezyum sitrat,
• magnezyum aspartat,
• magnezyum oksit,
• magnezyum laktat,
• magnezyum hidroksit,
• magnezyum klorür,
• magnezyum sülfat
• magnezyum şelat

Magnezyumun yaklaşık %50’si sindirim sisteminde önemli bir kısmı ise duodenum tarafından emilir.
Çeşitli magnezyum formaları arasında en iyi emilebilen magnezyum şelattır. Magnezyum şelat amino asit bağlanan bir magnezyum formu olduğundan vücut magnezyumu bir mineral gibi değil amino asit gibi görür. Bu sayede emilimi kolaylaşırken, biyoyararlığından da üst seviyede faydalanılır.

Magnezyum klorür böbrek fonksiyonlarına yardımcı olan ve kolay emilebilen bir magnezyum formudur.
Öte yandan magnezyum laktat sindirim sorunlarını çözmede etkinken böbrek rahatsızlıkları bulanan kişilere önerilir.

Son yıllarda yapılan araştırmalarda magnezyum yağı da oldukça dikkat çeker. Aslında gerçek bir yağ formu olmayan magnezyum yağı, magnezyum klorürün suda erimesi ile yağsı bir doku oluşturması nedeniyle bu adı alır. İçerisine farklı miktarlarda mineraller eklenerek satılan magnezyum yağları buhar banyosunda, saunalarda kullanılır. Cildi beslediği, stresi ve migreni azalttığı bilinir.
 

Magnezyum Fazlalığı (Hipermagnezemi) Nedir?

Kanda aşırı magnezyum artışı hipermagnezemi olarak adlandırılır. Besinlerle alınan magnezyum fazlası vücuttan atılabileceği için bir risk oluşturmaz. Fakat doktor kontrolü dışında bilinçsizce kullanılan magnezyum takviyeleri ciddi sorunlara sebebiyet verebilir. Magnezyum seviyesi 1,7 ile 2,3 mg/dL olmalıdır. Yaklaşık 7 mg/dL’ye kadar ciddi bir belirti gözlenmeyebilir. Fakat 7-12 mg/dL arasında kalp ve akciğer sorunları, 12 mg/dL ve üzerinde ise koma hali görülebilir.
 

• Böbrek yetmezliği
• Magnezyum takviyelerinin aşırı kullanımı
• Magnezyum içeren ilaç kullanımı
• Lityum tedavisi
• Hipotiroidizm (tiroid bezinin yeteri kadar çalışmaması)
• Addison hastalığı
• Trafik kazası, enkaz altında kalma gibi travmalarda meydana gelebilecek aşırı doku kaybı
• Diyabet
• Aşırı deniz suyu yutulması
• Kalsiyum eksikliği
   

• Mide bulantısı, kusma, ishal
• Baş dönmesi, bayılma
• Nefes darlığı
• Düzensiz ya da yavaşlayan kalp atışları
• Kaslarda oluşan spazmlar
• Hipotansiyon
• Kalp durması
• Baş ağrısı

Magnezyum eksikliği ile ilgili merak ettiğiniz konuları Grup Florence Nightingale Hastaneleri’nin uzman ekibine sorabilir, sorunuzla ilgili öneriler isteyebilirsiniz. Bize ulaşmak için web sitemizde yer alan iletişim formunu kullanabilirsiniz.