Sağlığa uygun olmayan diyetler, uzun süren kilo verme serüvenleri ve fiziksel aktivite yetersizliği gibi birçok durum bireylerde istenmeyen kas kayıplarına yol açarak vücut kompozisyonunun bozulmasına neden olabilir.
Kas Kaybı Nasıl Olur?
Zayıflama diyeti uygulayan veya kendi yöntemleriyle kilo vermek için çabalayan kişilerin hedefi, yağ yakımı olmalıdır. Verilen kiloların ağırlıklı olarak yağ kütlesinden gidebilmesi için sağlıklı bir diyet uygulanmalı, düzenli spor yapılmalı ve protein gereksiniminin karşılanmasına özen gösterilmelidir. Bu önlemlerin alınmaması halinde vücut, diyet sırasında oluşan enerji açığını kas dokularının yıkımı ve enerji eldesinde kullanımı sonucunda karşılama yoluna gider. Bu durum kas kaybına, beraberinde vücutta sarkıklık ve bölgesel yağlanma sorunlarına neden olur. Görsel anlamda oluşan sorunların haricinde kas kaybı aynı zamanda sağlığı da olumsuz etkiler. Vücudun gücü ve dayanıklılığı azalırken fiziksel performans zayıflar, yapı olarak kaslardan oluşan organların fonksiyonlarına ilişkin bozukluklar meydana gelebilir. Tüm bunlardan korunmak adına kilo verirken kas kaybını önlemek veya böyle bir durum geliştiyse kas kaybını geri kazanmak için gerekli çalışmalara başlamak şarttır.
Kilo Verirken Kas Kaybı Belirtileri
Kilo verirken kas kaybı yaşıyor olmak, bazı belirtileri de beraberinde getirir. Bunlara karşı dikkatli olmak, diyet yaparken sağlığı kaybetmemek açısından oldukça önemlidir. Kilo verirken kas kaybı belirtileri arasında şunlardan söz edilebilir:
- Halsizlik, enerji düşüklüğü, sürekli uyku hali veya sabahları yorgun uyanma
- Çabuk yorulma veya güçsüzlük
- Ruh halinde olumsuz yönde değişimler
- Denge sorunları yaşamak
- Yanaklar, kol kasları gibi kasların yoğun olarak yer aldığı bölgelerde oluşan sarkmalar
- Kilo vermeye karşın göbek, basen gibi bölgelerdeki yağlanma sorununun yeterince azalmaması
Kas Kaybı Neden Olur?
Kilo verme süreci, vücudun besinler yoluyla yeterli enerji almamasına bağlı olarak vücut dokularını yıkması ve bunlardan enerji elde etmesi ile gerçekleşir. Vücudun glikojen depoları kısa sürede tükeneceğinden enerji eldesinde vücuttaki yağ dokuları ve proteinden oluşan kas dokuları kullanılır ve böylelikle günden güne kilo kaybı görülür. Her ne kadar vücudun öncelikli tercihi yağ dokusu olsa da çok düşük kalorili diyetler uygulamak, kısa sürede hızlı kilo vermek, az öğün yaparak aç kalmak, yeterli spor yaparak kasları korumamak ve protein gereksinimini karşılayamamak gibi nedenlerle diyette kas kaybı görülebilir. Sağlıklı beslenme ilkelerine uygun olarak yapılan doğru ve sağlıklı bir zayıflama diyeti ile kilo kaybı çok yüksek oranda yağ kütlesinden gerçekleşecektir. Ancak yanlış diyetler ve düzenli bir egzersiz planının olmamasından kaynaklı olarak kilo verme sürecinde kas kaybı ne yazık ki çok yaygın olarak görülmektedir. Kas kaybının nedenleri konusunda bilgi sahibi olarak zayıflama sürecine bilinçli bir şekilde başlamak bu olumsuz durumdan korunmak için elzemdir.
Kas Kaybı Ne Zaman Başlar?
Her zayıflama diyetinde belirli miktarda kas kütlesinden de kayıp gerçekleşmesi doğaldır. Ancak bu oranın yükselmesi zayıflama sürecinde kesinlikle istenmeyen bir durumdur. Kas kaybı ne zaman başlar sorusunun yanıtı oldukça değişkendir. Çok düşük kalorili bir diyet uygulayan ya da protein alımı yeterli olmayan kişilerde bu beslenme düzeninin başlaması ile kilo vermenin ilk günlerinde dahi hızlı bir kas kaybı söz konusu olabilir. Bununla birlikte diyet sürecinde egzersize ara vermek veya ihmal etmek de kas kaybının başlamasına neden olacaktır. Kilo verme hızını artırmak için kalori alımını ciddi şekilde azaltmak ise kas kaybının başlamasına neden olacak bir diğer yanlış davranış olarak belirtilebilir.
Diyet sürecinde veya kilo verdikten sonra bu gibi belirtiler yaşayan kişilerde kas kaybının söz konusu olma ihtimali çok yüksektir. Bu nedenle böyle belirtiler yaşayan kişilerin bir sağlık kuruluşuna başvurarak rutin kan tahlillerini yaptırması ve genel bir muayeneden geçmesinde fayda vardır. Diyetisyen kontrolünde diyet uygulayan kişilerde vücut analiz cihazları yardımıyla vücut kompozisyonu düzenli olarak takip edildiğinden kas kaybının fark edilmesi daha kolay olacaktır. Doktor muayenesi veya diyetisyen kontrolü ile vücut analizinin ardından kas kaybı yaşadığı tespit edilen kişiler ise kas kaybı telafisi için gerekli çalışmalara başlamalıdır.
Kas Kaybı Nasıl Telafi Edilir?
Kilo verirken kas kaybı belirtileri yaşayan kişiler için sağlığı kaybetmeden bu durumu telafi etmeye yönelik önlemler almak oldukça önemlidir. Yanlış uygulamalar ve sağlıksız beslenme nedeniyle kas kaybeden kişilerde bu durumun telafisi mümkündür. Bunun için öncelikle sağlık kontrollerinin yaptırılması gerekir. Kan değerlerine ilişkin herhangi bir sorunun söz konusu olmaması halinde diyetisyene danışarak günlük protein gereksinimi hakkında bilgi alınmalı, bu gereksinimi tam olarak karşılayacak şekilde beslenme planında gerekli değişiklikler yapılmalıdır. Düzenli olarak spor yapmaya başlamak, kas kaybını geri kazanmak için olmazsa olmazlar arasındadır. Kasların güçlendirilmesi, kaybedilen kas dokularının yerine konulması için protein alımı ile düzenli sporun bir arada yürütülmesi şarttır. Bunların yanında kilo verme süreci devam ettirilecek ise beslenme planı yeniden gözden geçirilmeli, doğru kilo verme hızının belirlenmesi için diyetisyen eşliğinde gerekli diyet düzeltmeleri yapılmalıdır. Doğru bir beslenme planına ve düzenli egzersize rağmen kas kaybı yaşamaya devam eden bireylerde bu durumun altında yatan farklı bir sağlık sorunu söz konusu olabilir. Böyle bir durumda hekime danışılarak detaylı bir sağlık kontrolünden geçilmesi önerilir.
Kas Kaybını Önleyen Besinler Nelerdir?
Zayıflarken kas kaybını önlemek veya kas kaybı telafisi yapmak için dikkat edilebilecek konulardan bir tanesi de kas kaybını önleyici besinlerdir. Doğal ve sağlıklı olan, aynı zamanda yüksek oranda protein içeren besinler kas kaybının önlenmesinde ve yeni kas kütlesinin oluşturulmasında oldukça etkilidir. Bu besinler arasında en önemlileri şunlardır:
- Yumurta
- Süt ve peynir, yoğurt, kefir gibi süt ürünleri
- Kuru baklagiller
- Ceviz, fındık, badem gibi kuruyemişler (sınırlı miktarda)
- Balık ve deniz ürünleri
Kas faaliyetlerinin yerine getirilmesinde önemli görevler üstlenen kalsiyum, magnezyum, potasyum gibi minerallerin gereksinimini karşılamak da kas kaybından korunmak için şarttır. Sağlıklı ve dengeli bir beslenme planı uygularken yukarıdaki besin gruplarını yeterli miktarda tüketmeye özen göstermek, bu minerallerin vücuda yeterince alınmasını sağlayacaktır. Tüm bunların yanında kas kaybı yaşamamak için haftada en az üç gün düzenli olarak spor yapmak gerekir. Sporu yaşamın bir parçası haline getirerek diyet sonrası süreçte de sürekli olarak devam ettirmek hem kas kütlesinin korunması hem de sağlıklı yaşam için faydalı olacaktır.Siz de kilo vermek ve aynı zamanda zayıflarken kas kaybını önlemek için gereken önlemleri almak istiyorsanız doktorunuza ve diyetisyeninize danışarak diyete başlamanızda fayda vardır. Yukarıdaki önerilere de dikkat ederek sağlıklı bir şekilde kilo verirken kas kaybından korunabilir, hali hazırda kas erimesi yaşamışsanız bu durumu telafi etmek için gerekli önlemleri almaya başlayabilirsiniz.