Kalpte delik, kalbin iç duvarlarında doğuştan veya sonradan oluşan bir açıklıktır. Kalp deliği belirtileri büyüklüğüne ve yerine göre değişir; nefes darlığı, hızlı yorulma ve sık enfeksiyonlar olabilir. Çoğunlukla genetik faktörler ve annenin hamilelik sırasında maruz kaldığı bazı durumlar nedeniyle meydana gelir.
Kalpte Delik Nedir?
Kalpte delik, kalbin septumunda (kalbin sağ ve sol tarafını ayıran duvar) doğuştan veya sonradan meydana gelen bir açıklık anlamına gelir. Bu durum, kanın kalp odacıkları arasında normalden farklı bir şekilde akmasına neden olur, bu da çeşitli sağlık sorunlarına yol açabilir.
Kalp Deliği Çeşitleri Nelerdir?
Kalp deliği çeşitleri, yerlerine göre iki ana kategoriye ayrılır:
- Atriyal Septal Defekt (ASD): Kalbin üst odacıkları olan atriyumlar arasındaki septumda bir açıklıktır.
- Ventrüküler Septal Defekt (VSD): Kalbin alt odacıkları olan ventriküller arasındaki septumda bir açıklıktır.
Bu iki ana kategori dışında, daha nadir görülen diğer türler şunlardır:
- Patent Ductus Arteriosus (PDA): Doğumdan sonra kapanması gereken, ancak açık kalan bir kan damarı olan ductus arteriosus'un açık kalması durumudur.
- Atrioventriküler Septal Defekt (AVSD): Hem atriyal hem de ventriküler seviyelerde deliklerin bulunduğu ve kalp kapaklarında da problemlerin olduğu kompleks bir durumdur.
Kalp Deliği Neden Olur?
Kalp deliklerinin çoğu doğuştandır, yani bebek doğumdan önce gelişim sürecinde meydana gelir. Bununla birlikte, bazı kalp delikleri yaşamın ilerleyen dönemlerinde kalp ameliyatları veya kalp hastalıkları sonucu oluşabilir. Genetik faktörler, çevresel etmenler ve annenin hamilelik sırasında maruz kaldığı bazı durumlar (örneğin, bazı ilaçlar veya hastalıklar) risk faktörleri arasında sayılabilir.
Kalp Deliği Belirtileri Nelerdir?
Kalp deliği belirtileri deliğin tipine, büyüklüğüne ve yerine bağlı olarak değişir. Küçük deliklerde belirti gözlemlenmeyebilirken, büyük delikler ciddi semptomlara yol açabilir:
- Hızlı Nefes Alıp Verme: Kalbi zorlayan büyük delikler, bebeklerde ve küçük çocuklarda hızlı nefes alıp vermeye neden olabilir.
- Gelişimde Gerilik: Büyük kalp delikleri, çocukların büyüme ve kilo alma hızını olumsuz etkileyebilir.
- Yüksek Kan Basıncı: Kalpte büyük bir delik bulunması, kan basıncında artışa sebep olabilir.
- Siyanoz: Oksijenli ve oksijensiz kanın karışması sonucu ciltte mavi veya gri renk değişiklikleri görülebilir.
- Kalp Üfürümü: Hafif deliklerde genellikle tek belirgin bulgu kalp üfürümü olabilir.
- Nefes Darlığı: Yetişkinlerde büyük delikler nefes darlığına yol açabilir.
Ayrıca, patent foramen ovale (PFO) gibi bazı durumlar genellikle belirti vermezken, nadiren şiddetli migren, geçici iskemik atak veya inme gibi ciddi sorunlara neden olabilir.
Kalp Deliği Teşhisi Nasıl Konulur?
Kalp deliği teşhisi, genellikle ekokardiyogram (ultrason ile kalbin görüntülenmesi), elektrokardiyogram (EKG), ve kalp kateterizasyonu gibi yöntemlerle konulur. Ayrıca, fiziksel muayene ve hastanın tıbbi geçmişi de teşhis için önemlidir.
Kalp deliği teşhisi, şüphelenilen durumda doktor tarafından çeşitli testlerle konulabilir. Bu testler genellikle şu şekildedir:
- Ekokardiyogram: Göğüs bölgesinden kalbin ultrason ile incelenmesi, kalp odacıkları ve kapaklarının yapısal bir değerlendirmesini sağlar.
- Kardiyak BT (CT): Kalbin ve büyük damarların ayrıntılı görüntülerini sağlar.
- Kardiyak MRI: Kalbin yapısını ve fonksiyonunu detaylı bir şekilde görüntüleyerek değerlendirir.
- Göğüs Röntgeni: Genel kalp ve akciğer durumunu değerlendirmek için kullanılır.
- Egzersiz Stres Testi: Yetişkinlerde kalbin egzersiz sırasında nasıl çalıştığını değerlendirmek için yapılır.
- Transözofageal Ekokardiyogram: Yemek borusu aracılığıyla kalbin daha net görüntülerinin alınmasını sağlar ve özellikle kalp deliklerinin detaylı incelenmesinde kullanılır.
Gebelikte Kalp Deliği Teşhisi Nasıl Konulur?
Doğumdan sonra rutin tarama kapsamında konjenital kalp anomalileri için testler yapılmaktadır. Hamilelik sırasında ise ailede konjenital kalp anomalisi öyküsü olanlar, fetüsü kalp anomalileri için daha yüksek risk altında olan sağlık durumlarına sahip hamileler veya kalp anomalisi riskini artırabilecek ilaçlar kullanan hamileler için fetal ekokardiyogram yapılabilir. Bu test, fetüsün kalbinin incelenmesine olanak tanır ve rutin ultrason sırasında herhangi bir anormallik tespit edilirse uygulanabilir.
Kalp Deliği Tedavisi Var mıdır?
Evet, kalp delikleri tedavi edilebilir. Tedavi yöntemi, deliğin büyüklüğüne, tipine ve neden olduğu semptomlara bağlı olarak değişir. Küçük delikler genellikle herhangi bir tedavi gerektirmezken, büyük delikler ilaç tedavisi, kateter ile müdahale veya cerrahi yöntemlerle kapatılabilir.
Kalp Deliği Ameliyatı Nasıl Yapılır?
Kalp deliği ameliyatı, genellikle açık kalp ameliyatı yoluyla yapılır. Cerrah, kalp durdurulduktan ve hasta kalp-akciğer makinesine bağlandıktan sonra deliği bir yama ile kapatır. Bazı durumlarda, minimal invaziv yöntemler veya kateter kullanılarak müdahale edilebilir.
Kalp Deliği Ameliyatı Riskli midir?
Her cerrahi müdahalede olduğu gibi, kalp deliği ameliyatının da riskleri vardır; ancak modern cerrahi teknikler ve deneyimli cerrahlar sayesinde bu riskler minimize edilmiştir. Olası riskler arasında enfeksiyon, kanama ve anesteziye bağlı komplikasyonlar yer alabilir.
Kalp Deliği Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Tedavi edilmeyen büyük kalp delikleri, kalp yetmezliği, yüksek kan basıncı (pulmoner hipertansiyon) ve diğer ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Bu nedenle, kalp deliklerinin erken teşhisi ve uygun tedavi yöntemlerinin uygulanması hayati önem taşır.
Randevu Alın
E-Sonuç
Sizi Arayalım