İdrar Yolu Enfeksiyonu Nedir? Belirtileri ve Tedavisi

İdrar yolu enfeksiyonu idrar yolunun herhangi bir bölümünü etkileyen bir enfeksiyondur. Mikroorganizma idrarın içinde çoğalırsa idrar yolu enfeksiyonu meydana gelir.

İdrar Yolu Enfeksiyonu Bulguları Nelerdir?

• İdrar yaparken yanma ve ağrı,
• Sık idrara gitme isteği,
• Karın alt bölgesinde ağrı,
• Bulanık ve kötü kokulu idrar şeklinde özetlenebilir. Bazen hiç yakınma olmayabilir.

• Ateş-titreme,
• Bulantı-kusma,
• Bel-böğür boşluğunda ağrı,
• Halsizlik ve genel durum bozukluğu gibi yakınmalar da eklenir.

Sistit Nedir?

İdrar yolu enfeksiyonların en yaygını sistit olarak da ifade edilen mesane enfeksiyonudur.

Sistitin en Önemli Bulgusu Nedir?

Sistitin en önemli bulguları idrar yaparken yanma, sık idrara çıkma ve idrara sıkışmadır. Hastalar idrara sıkışmayı "çok fazla idrarım geldiğini hissederek tuvalete koşuyorum ama damla damla az bir idrar yapabiliyorum" şeklinde ifade ederler.

Böbrek Enfeksiyonu (Piyelonefrit) Nedir?

İdrar yolu enfeksiyonlarından böbrek enfeksiyonu (piyelonefrit) olarak isimlendirilir. Pyelonefrit sistitten daha ciddi bir durumdur, en önemli bulguları ateş, üşüme, titreme ve yan ağrısıdır. Bu tabloya sistitteki bulgular da eşlik edebilir. Sistit erken dönemde tedavi edilmez ise pyelonefrite ilerleyebilir. Genel olarak, idrar yolu enfeksiyonları gecikmeden müdahale edilirse kolayca ve hızla tedavi edilebilir

Kadınlarda Görülebilen Tekrarlayan Sistit Atakları Engellenebilir Mi?

Özellikle kadınlarda görülen tekrarlayan sistit atakları hastaları mutsuz edebilmektedir. Uygun tanı ve önleyici tedaviler ile bu ataklar engellenebilmekte ve gereksiz antibiyotik kullanımı ve sağlık harcamaları azaltılabilmektedir.

Erkeklerde İdrar Yolu Enfeksiyonu

Erkeklerde idrar yolu enfeksiyonu olması normalde beklenen bir durum değildir. Bu kişiler mutlaka prostat, idrar yollarında taş vb altta yatan hastalıklar açısından incelenmelidir. Bu kişilerin gerekli incelemer yapılmadan sadece antibiyotik ile tedavi edilmeleri doğru değildir.

Gebelikte İdrar Yolu Enfeksiyonu

Gebelerde idrar akımında bozulma, kısmen idrar yolu tıkanıklığı oluşur. Bu durum en belirgin olarak 5.-7. aylarda görülür.

Sıklıkla iki nedene bağlıdır. Hormonların etkisiyle üreter (idrar yolu) hareketleri yavaşlar ve uterus basısı nedeniyle idrar yolunda kısmen tıkanıklık oluşur. Gebelikte idrar yolu enfeksiyonu erken doğuma yol açabilir, dikkatle tedavi edilmelidir.

Menopoz Döneminde İdrar Yolu Enfeksiyonu

Estrojen hormonunun idrar yolu üzerinde koruyucu etkileri vardır. Menopozda estrojen seviyesi hızla düşer. Düşük estrojen nedeniyle vagina ve üretrada bakteri yaşaması kolaylaşır. Menopozun üzerinden uzun yıllar geçince vaginal kuruluk başlar, idrar yolları da esnekliğini-elastikliğini kaybeder ve yüzeyden salınan koruyucu salgılar azalır. Bu durumlarda bazen kısa süreli lokal estrojen tedavisi gerekebilir.

Çocuklarda İdrar Yolu Enfeksiyonu Nasıl Olur?

• Nedeni açıklanamayan ateş,
• İdrarda değişik koku,
• İştahsızlık-kusma,
• Huzursuzluk-mızmızlanma akla idrar yolu enfeksiyonunu getirmelidir.

İlk 10 yaşta çocukların yaklaşık %1 ila 3’ü idrar yolu enfeksiyonu geçirir. Kız çocuklarında bu olasılık erkeklere göre 3 kat fazladır.

İdrarını uzun süre tutarak bekleten çocuklarda enfeksiyon riski artar.

Bazı çocuklarda görülen doğuştan yapısal bozukluklar, tıkanıklık veya reflü gibi nedenlerle idrar yolu enfeksiyonu olasılığı artar. Bu çocuklarda erken tanı ve doğru tedavi zamanında yapılmazsa, ilerde böbrek yetmezliğine yol açabilir.

Yaşlılar - Bakım Hastaları ve İdrar Yolu Enfeksiyonları

Bazen yaşlılarda klasik yakınmalar olmayabilir. Ajitasyon, deliryum, davranış değişiklikleri gibi sıradışı davranışlar yegane bulgu olabilir.

Geç farkedildiğinde hızla sepsis ve hayati tehlike gelişebilir.

İdrar Yolu Enfeksiyonlarından Korunmak İçin Ne Yapmalı?

• Bol sıvı içmek ve düzenli idrar yapmak
• Banyo, deniz, havuz sonrası idrar yapmak
• Cinsel birliktelik öncesi ve sonrası idrar yapmak
• Vajina ağzı temizliğini önden arkaya yapmak
• Kadın hijyen spreylerinden kaçınmak
• Banyo yerine duşu tercih etmek (kadınlar için)
• İdrarı 4-6 saatten fazla bekletmemek gibi tedbirler sayılabilir.

Yabanmersini (cranberry) idrar yolu enfeksiyonlarından korunmada faydalı olabilir, ancak tedavi edemez. E.Coli isimli bakterinin mesane duvarına yapışmasını önlemeye yardımcıdır. Genç-orta yaş kadınlarda daha etkilidir. Deniz-havuz aktivitelerinin yoğun olduğu yaz günlerinde sık görülen idrar yolu enfeksiyonlarından korunma tedbirleri alınarak daha konforlu yaşam sağlanabilir.