Beyin cerrahisi tıp dünyasının en zorlu ve karmaşık alanlarından bir tanesidir. Operasyon sırasında yapılabilecek en ufak hata hastanın ömür boyu sakat kalmasına veya yaşamını kaybetmesine sebep olabilir. Beyin tümörü bulunan hastalarda önceleri açık ameliyat yöntemi kullanılarak tümörlü doku çıkarılırken günümüzde radyasyon tedavisinin bir türü olan stereotaktik radyocerrahi yöntemi ile tümörlü dokunun yok edilmesi veya büyümesinin durdurulması mümkündür. Günümüzde stereotaktik radyocerrahi yöntemlerinden birisi olan Gamma Knife radyocerrahi tedavisi, beyin ameliyatlarında tercih edilen yöntemlerdendir. Gamma Knife teknolojisi ile ilgili merak edilenler için yazının devamını inceleyebilirsiniz.
Gamma Knife Nedir?
Radyasyon, yayılan her türlü enerjiye verilen isimdir. Son dönemlerde yaşanan teknolojik gelişmeler sayesinde radyasyon onkolojisinde kullanılan tedavi yöntemlerinde de yenilikler görülür. Stereotaktik radyoterapi de radyasyon onkolojisinin son dönemlerde en çok kullandığı tedavi yöntemlerinden bir tanesidir. Stereotaktik tedavi yöntemlerinden bir tanesi olan Gamma Knife teknolojisi, ismini gama ışınlarından ve ingilizcede bıçak anlamına gelen “knife” kelimesinden alır. Burada açık ameliyatlarda kullanılan gerçek bir bıçaktan bahsedilmez ve bu yöntemde kafa bölgesinde herhangi bir kesi açılmaz. Gamma Knife, odaklanmış ışınların hedef dokuya tek bir seferde verilmesi esasına dayanır. Gamma Knife teknolojisi 1960’lı yıllardan bu yana kullanılan bir ışın tedavisi metodudur. Normal ışın tedavisinden farkı ise tek atışta yüksek doz enerjili ışının tümöre aktarılmasının mümkün olmasıdır. Gamma Knife teknolojisinin en önemli avantajı, hedeflenen tümörlü dokuya maksimum enerji gönderilirken çevre dokulara zarar vermemesidir. Özellikle erken dönemde tespit edilen küçük boyutlu tümörlerde başarı oranı oldukça yüksektir. Gamma Knife ameliyatı sırasında hastaya zarar vermeden tümörlü dokununu yok edilmesi amaçlanır.
Gamma Knife Nasıl Yapılır?
İşlem öncesinde öncelikle hastaya gerekli tetkikler yapılarak hastanın Gamma Knife yöntemine uygun olup olmadığı değerlendirilir. Hasta, Gamma Knife yöntemine uygun bulunursa işlemin aşamalarına geçilir. Tedavi, lokal anestezi altında gerçekleştirildiğinden aksi belirtilmedikçe işlem günü hastanın aç olmasına da gerek yoktur. Operasyona başlamadan önce hastanın başına bir çerçeve takılır, ölçü alınır ve hastaya lokal anestezi uygulanır. Sonrasında takılan çerçeve hastanın başına sabitlenir ve MR çekilir. MR çekiminden elde edilen görüntüler üzerinde hesaplama yapılır. Hesaplama yapılırken hedeflenen tümörlü dokunun maksimum doz ışın almasına çevresindeki dokuların da bu ışından minimum düzeyde etkilenmesine dikkat edilir. Gerekli hesaplamalar yapıldıktan sonra hasta, makineye yerleştirilir. Tek seferde ışın verilerek işlem tamamlanır. Gamma Knife operasyonu öncesinde hazırlık süreci 1,5-2 saat sürebilir.. Hastanın makinede kalma süresi ise lezyonun büyüklüğüne göre değişmekle birlikte ortalama 1,5-2 saattir. İşlemden sonra hastaya serum takılır, ağrı kesici ilaç verilir. Operasyon sonrasında hastalar genellikle aynı gün içerisinde taburcu edilir. Gelişen teknoloji sayesinde çerçeve yerine maske kullanılarak da tedavi gerçekleştirilebilir. Tedavide maske kullanımının en büyük avantajı, görme sinirine bası yapan tümörlere de ulaşım kolaylığı sağlamasıdır.
Gamma Knife Hangi Hastalıklarda Kullanılır?
Gamma Knife, farklı sağlık problemlerinde yaygın kullanım alanına sahiptir. En çok kullanıldığı hastalıkların başında beyin metastazları gelir. Buna ek olarak Gamma Knife ışın teknolojisi, meningiomların tedavisinde de tercih edilen bir tedavi metodudur. Meningiom, beynin kendisinden değil; beyin zarından kaynaklanan, zamanla büyüyen ve çoğu zaman beyin dokusuna zarar verebilen iyi huylu tümörlerdir. Meningiomların tedavisinde de Gamma Knife yöntemi uzun yıllardan bu yana kullanılmaktadır. Gamma Knife teknolojisinin kullanıldığı hastalıklardan bir diğeri çok şiddetli yüz ağrılarına sebep olan trigeminal nevralji hastalığıdır. Bunlara ek olarak, işitme ve denge kaybına neden olabilen akustik nörinom hastalığında da Gamma Knife tedavi yönteminden faydalanılır. Beyinde bulunan işitme ve denge sinirinden kaynaklanan ve genellikle iyi huylu olan tümörler, akustik nörinom olarak adlandırılır. Özellikle 3,5 cm’nin altında olan lezyonlar, Gamma Knife yöntemi için oldukça uygundur. Gamma Knife ışın tedavisinin kullanıldığı diğer bir hastalık türü, hipofiz adenomları olarak bilinen tümörlerdir. Hipofiz adenomlarında öncelikle açık ameliyat tercih edilir ancak çoğu zaman tümörün tekrarlama ihtimalini azaltmak için cerrahiyi tamamlayıcı olarak Gamma Knife teknolojisinden de faydalanılır.
Kullanım Alanları- Metastatik beyin tümörleri
- Akustik Schwannoma
- Hipofiz tümörü
- Trigeminal nevralji
- Artriovenöz malformasyon
- Kranyal sinir schwannnomları
- Astrositom
- Nazofarinks karsinomu
- Glioblastom
- Hemanjioperisitom
- Hemangioblastom
- Kordoma
- Trigeminal schwannoma
- Pineal bölge tümörleri
- Kafa kemik tümörleri
- Juvenil anjiofibrom
- Kraniofaringiom
- Uveal Melanom
- Parkison hastalığı
- Esansiyel tremor
- Epilepsi
- Kronik agrı
- Kavernomlar
- Diger iyi huylu beyin tümörleri
- Diger fonksiyonel hastalıklar
Randevu Alın
E-Sonuç
Sizi Arayalım