Anestezinin Yan Etkileri ve Komplikasyonları Nelerdir?

Gerek tıbbi anlamda yaşanan gelişmeler gerekse modern tıp teknolojisindeki ilerlemeler sayesinde cerrahi ve anestezi bilimi eskiye oranla çok daha güvenli bir noktaya ulaşmış durumda. Ancak bu gelişmeler anestezi işlemlerinin risksiz olduğu anlamına gelmemektedir. Tüm anestezi işlemlerinin birçok parametrenin de etkisiyle küçük ya da büyük yan etki ve komplikasyonları vardır

Genel Anestezinin Komplikasyonları Nelerdir?

Hastada bulunan bazı yandaş hastalıklar da anestezi ve cerrahiye ilişkin komplikasyonları ve ameliyatın risklerini artırabilmektedir. Hipertansiyon, kalp yetmezliği, kalp kapağı hastalıkları gibi bazı kalp hastalıkları, inme, bazı nörolojjk bozukluklar, obezite, uyku apnesi, astım, KOAH gibi bazı akciğer hastalıkları, böbrek sorunları, hastanın mevcut alerji hikayesi risklerin artmasına neden olan sorunlardan bazılarını oluşturmaktadır. Ayrıca, sigara, alkol ve madde bağımlılığı riskleri ve komplikasyon olasılığını etkileyebilmektedir.

Herhangi bir cerrahi operasyon ya da işlemden önce hastanın risklerini ortaya koymak ve uygun anestezi koşullarını belirlemek için anestezi uzmanı tarafından ayrıntılı değerlendirmesi yapılır. Bu değerlendirme sırasında, hastanın yaşı, cinsiyeti, var olan hastalıkları, fiziksel fonksiyonları, alışkanlıkları gibi hastanın tıbbı tablosu ortaya konulur. Hastaya anestezi anlamında nasıl bir şekilde yaklaşılacağı ise tüm bu parametrelerle birlikte uygulanacak cerrahi işleme göre karar verilmektedir.

Genel Anestezinin Yan Etkileri Nelerdir?

Genel anesteziye bağlı yan etkilerin çoğu hayati risk taşımaz ve kolaylıkla tedavi edilebilmektedir. Genel anesteziye bağlı en sık görülen yan etki bulantı ve kusmadır. Ameliyatın türü, kullanılan ilaçlar gibi tetikleyici birçok faktöre bağlı olarak ortaya çıkan bu durumun önüne geçmek için ameliyat sırasında bazı ilaçlar kullanılmaktadır.

Bununla birlikte boğaz ağrısı, kas ağrıları, kaşıntı tansiyon düşüklüğü ya da yükselmesi, kalp ritim bozuklukları ve geçici bilinç kaybı da genel anestezi sırasında ve sonrasında gözlenen yan etkiler arasındadır.

Genel anestezi sırasında kullanılan ilaçların solunum sistemini baskılaması nedeniyle en sık etkilenen sistemlerden biri solunum sistemidir. Bu nedenle anestezi sırasında ve sonrasında solunum problemleri de ortaya çıkabilmektedir. Hem anesteziye ilişkin istenmeyen etkileri tedavi etmek hem de olası solunum güçlüğüne zamanında müdahale edebilmek için hastalar anestezi sonrası bir süre derlenme odası denilen uyanma odasında gözlemlenir.

Genel Anestezinin Nadir Görülen Yan Etkileri Nelerdir?

Nadiren de olsa genel anestezi uygulamaları sırasında miyokard enfaktüsü, solunum yetmezliği, böbrek yetmezliği gibi ciddi komplikasyonlar ortaya çıkabilmektedir. Fakat bu durumlar genellikle yandaş hastalığı olan riskli hastalarda ortaya çıkmaktadır. sağlıklı hastalarda ise nadir gözlenmektedir. 

Bazen anestezi başlangıcında anestezi sırasında veya hemen anesteziden sonra hastanın yutma, öksürük gibi koruyucu reflekslerinin ortadan kalkması nedeniyle mide içeriği soluk borusuna kaçabilmekte ve sonuçta akciğerler zarar görebilmektedir. Aspirasyon olarak tanımlanan bu durumu önlemek için genel anestezi alacak olan tüm hastaların ameliyat öncesi belli bir süre herhangi bir şey yiyip içmeme yasağına riayet etmeleri çok büyük önem arz etmektedir.

Bölgesel ve Lokal Anestezideki Riskler Nelerdir?

Uygulanacak cerrahi işlemin kapsadığı alana göre vücudun sadece bir bölgesinin uyuşturulması bölgesel anestezi olarak adlandırılır. Spinal ve Epidural anestezi en yaygın kullanılan iki bölgesel anestezi yöntemidir. Ameliyatın yerine göre diğer periferik sinir blokları da uygulanabilir. Lokal anestezide sadece girişimin yapılacağı cilt bölgesi uyuşturulur. 

Bu uygulamalarda da nadir de olsa bazı yan etkiler gözlemlenebilir. Yüksek dozda ilaca bağlı sistemik ve toksik etkiler, uzun süren kuvvet kaybı, baş ağrısı, idrar yapmada geçici güçlük, damar yaralanmaları vb. görülebilir.

Anestezinin Yan Etkileri Önlemlerle Engellenebilir Mi?

Tüm bu bilgiler ışığında hastaların bilmesi gereken nokta, gelişmiş merkezler ve uzman kişiler tarafından yapılan anestezi işlemlerinde, bahsettiğimiz tüm yan etkilerin alınacak önlemlerle engellenebildiğidir. Gerek anestezi öncesinde, gerekse anestezi sırasında olası riskler önceden değerlendirilerek riskler minimize edilebilmektedir. 

Bunun için anestezi öncesinde hastanın ayrıntılı olarak değerlendirilmesi ve bu doğrultuda gerekli tedavilerin düzenlenip doğru anestezi yönteminin belirlenmesiyle anesteziye bağlı oluşabilecek yan etkilerin görülme ihtimalini en aza indirmek mümkündür.