Covid Geçirdikten Sonra Nelere Dikkat Etmeliyiz?

Covid 19 enfeksiyonu farklı varyantları ile tüm dünyada yayılımını sürdürürken, hastalığı geçirmiş kişilerde ortaya çıkan çeşitli sağlık sorunları ve bu sorunların çözümü gibi bazı konular salgın yönetiminin önemli basamaklarından biri haline gelmiştir. Salgının bütüncül olarak ele alınması bulaş yolları, aşı seçenekleri, enfeksiyon kontrolü gibi konuların yanı sıra Covid sonrası sağlık takibinin eksiksiz olarak yapılması ile mümkündür. Bu nedenle hastalığı geçirmiş kişilerin sorularını bütünüyle cevaplamak ve hastalık sonrası beslenmeden aşıya kadar tüm konularda rehber olmak oldukça önemlidir.

Covid Sonrasında Nasıl Beslenmeliyim?

Covid 19 enfeksiyonu başta solunum olmak üzere vücudun tüm sistemlerini etkileyen ve özellikle bağışıklık sistemi üzerinde yıpratıcı etkilere yol açan enfeksiyonlardan biridir. Özellikle aşısız kişilerin virüs ile teması durumunda kişinin bağışıklık sistemi virüs karşısında etkisiz kalır ve hastalık tablosu ortaya çıkar. Bu nedenle covid sonrasında bağışıklık sistemini toparlamaya yönelik birtakım tedavi ve besin takviyeleri gerekebilir. Bu süreçte doktor tavsiyeleri doğrultusunda normal bağışıklık sistemini güçlendirmeye katkıda bulunacak kefir, ayran, turşu gibi probiyotik gıdalar tercih edilmeli, rafine şeker tüketiminden kaçınılmalı, mümkün olduğunca organik mevsim meyve-sebzeleri tüketilmelidir. Bu nedenle covid sonrası beslenme sürecinde şeker tüketiminden kaçınmak son derece önemlidir.

Covidden Sonra Kaç Gün Takviye Gıda Kullanmalıyım?

Yapılan pek çok çalışma sonucunda D vitamini takviyesinin hem hastalık sürecinde hem de hastalıktan sonraki evrede bağışıklık sistemini desteklediğini söylemek mümkündür. Covid nedeniyle ağır pnömoni geçiren yoğun bakım hastalarına düzenli D vitamini takviyesi sağlanmış ve bunun sonucunda hastalığa bağlı gelişen hasarların hafiflediği, yoğun bakım ihtiyacının hızla ortadan kalktığı görülmüştür. Dolayısıyla covid sırasında ve sonrasında doktor kontrolleri altında D vitamini gibi çeşitli gıda takviyelerinin kullanımına ihtiyaç olabilir ve hastalığa bağlı semptomlar tamamen ortadan kalkana kadar bağışıklık sistemi bu takviyelerle desteklenmelidir.

Covidden Sonra Ne Zaman Aşı Olabilirim?

Covid geçirmiş kişilerin bağışıklık sistemi virüsle doğrudan tanışmış ve bu virüse karşı savunma hücrelerini direkt olarak geliştirmiş durumdadır. Antikor olarak adlandırılan bu savunma hücreleri virüsü tanır ve tekrar karşılaşma durumunda onu etkisiz hale getirir. Ancak doğrudan kazanılmış olan bu bağışıklık zamanla zayıflar ve virüs vücuda tekrar girdiğinde hastalık ortaya çıkar. Virüsle doğrudan temas sonucunda üretilen antikorlar kişiyi tahmini olarak 6 ay kadar korur ancak daha sonraki süreçte antikor devamlılığını sağlayabilmek için aşı gereklidir. Ancak korona geçirmiş kişilerin sağlık durumunu etkileyen herhangi bir sağlık problemi yoksa 1 ay sonra aşılanması önerilir.

Covid Geçirdikten Sonra Bulaş Riskim Var Mı?

Covid geçirildikten sonra hastalığa karşı geliştirilen antikorlar yaklaşık 6 ay kadar koruyuculuk sağlar ancak bu süreçte de bulaş riski mevcuttur. Kişi covid geçirdiğinde veya Biontech, Sinovac gibi koruyuculuğu kanıtlanmış aşılarla aşılandığında virüse karşı etkili olan antikorlar doğrudan veya dolaylı şekilde kazanılmış olur. Bu durumda kişi virüsle karşılaştığında vücut antikorla yanıt verir ve virüs kontrol altına alınır. Ancak kişi virüs ile temas etmiş durumdadır ve bu nedenle hem kendisi hastalığa karşı risk altında olur hem de çevresindeki kişilere bulaştırma riski bulunur. Dolayısıyla covid geçirdikten sonra da sosyal mesafe kurallarına özenle uyulması gerekir.

Covid Sonrasında Hangi Sporları Yapabilirim?

Covid 19, başlıca solunum sistemini etkileyen ve kişide ağır pnömoniye yol açabilen bir virüs olduğu için hastalık sonrasında nefes darlığı, göğüs ağrısı, hareketle artan sıkışıklık ve çarpıntı hissi gibi birtakım problemler ortaya çıkabilir. Bu süreçte ağır egzersizler kişinin akciğer hasarını ve kalbin çalışma yükünü artıracağı için önerilmez. Başlangıçta doktor kontrolleri altında nefes egzersizleri ile akciğer dokusunu desteklemek, daha sonraki süreçte ise basit fiziksel egzersizlere başlamak gerekir. Hafif tempolu yürüyüşler bu süreç için en ideal egzersiz seçeneğidir. Haftanın 5 günü 20-30 dakika süre ile hafif tempolu yürüyüş yapabilir, bu yürüyüşler sırasında kontrollü solunum, yavaş tempolu solunum gibi bazı tekniklerle akciğer dokusunu destekleyebilirsiniz. Tüm bu egzersizlerin doktor kontrolleri altında ve tavsiyeleri doğrultusunda yapılması gerektiğini unutmamak gerekir.

Covid’den Sonra Sağlığım İçin Mutlaka Yapmam Gerekenler Neler?

Covid 19, solunumdan ruh sağlığına kadar tüm vücut sistemleri üzerinde çeşitli problemlere yol açabilen ve sağlık bütünlüğünü her yönden etkileyen virüslerden biridir. Virüs ile bulaş sonrasında kişide solunum sıkıntısı, akciğer hasarı, kalp ve dolaşım sistemi ile ilgili çeşitli problemler, ruh sağlığını olumsuz etkiler ve daha pek çok sağlık problemine neden olur. Tüm bunlar hekim kontrolünde tedavi gerektiren ciddi problemlerdir. Ancak tedavi esnasında ve taburcu olduktan sonra fiziksel ve ruhsal sağlığını destekleyici girişimlerde bulunmak gerekir. Covid geçirmiş kişilerin özellikle taburcu olduktan sonraki ilk dönemlerde sağlıklı beslenmeye özen göstermesi, düzenli egzersizlerle hem kas sistemini hem de bağışıklık sistemini doğru şekilde desteklemesi, hekim tarafından önerilen vitamin gibi takviyeleri eksiksiz şekilde tüketmesi ve covid sonrası sağlık kontrollerine mutlaka devam etmesi oldukça önemlidir.

Covid Geçirdikten Sonra Doktor Kontrolüne Ne Zaman Gitmeliyim?

Tüm vücut sistemlerinin işleyişini etkileyen covid hastalığı sonrasında kişinin yakın takip edilmesi ve detaylı muayenelerin yapılması son derece önemlidir. Kişide hastalığa bağlı bazı kalıcı hasarlar meydana gelebileceği gibi tedavi sürecinde kullanılan ilaçların yan etkileri de görülebilir. Hastalık sonrasında akciğer hasarını belirlemek için yapılan solunum testleri, varsa karaciğer hasarını saptamak için uygulanan karaciğer fonksiyon testleri ve kalp-damar sistemlerinin işleyişini değerlendirmek için yapılan bazı kardiyoloji testleri gerekli olabilir. Hastalığın geçirilmesinden sonraki ilk bir haftalık süreçte nefes darlığı, oturma-kalkma gibi basit hareketler sırasında çabuk yorulma hali, göğüs ağrısı ve çarpıntı hissi gibi bulgular devam edebilir. Ancak bu şikayetlerin yaklaşık 10 gün içerisinde gerilemesi beklenir. Eğer mevcut şikayetleriniz gerilemiyor veya artış gösteriyorsa doğrudan hekim muayenesine başvurabilirsiniz. Şikayetleriniz kendiliğinden geriliyor ve ciddi rahatsızlıklara yol açmıyorsa taburcu olduktan sonraki bir ay içerisinde rutin doktor kontrollerine başlamanız önerilir.

Covid Geçirdikten Sonraki İlk Sağlık Kontrolünü Hangi Branşa Olmalıyım?

Covid 19, ağırlıklı olarak solunum sistemini etkileyen bir hastalık olduğu için hastalığın öncelikli takibi genellikle göğüs hastalıkları biriminde yapılır. Tedavi sonrasında da olası akciğer hasarını erken saptamak adına ilk fizik muayenenin bu alanda yapılması ve solunum sistemini değerlendirmeye yönelik birtakım testlerin uygulanması gerekebilir. Bu nedenle covid geçirdikten sonraki ilk sağlık kontrolü göğüs hastalıkları gidilemiyorsa iç hastalıkları branşında yapılmalıdır.

Covid Diğer Hastalıkları Tetikler Mi?

Kişinin fiziksel ve ruhsal sağlığını bütünüyle etkileyen covid 19 enfeksiyonu özellikle riskli yaş gruplarında kronik hastalıkları tetikleyebilir. Örneğin akciğerde meydana gelen yaygın pnömoni tablosu sonucunda solunumla ilgili bazı hastalıklar ortaya çıkabilir; hastalık döneminde artan kalp yükü nedeniyle hafif kalp yetmezliği bulguları gelişebilir; özellikle virüsün aktif olduğu dönemde ruh sağlığını etkileyen çeşitli duygudurum bozuklukları yaşanabilir.

Covid Geçirenler Kendisini Ne Kadar Süre Boyunca Takip Etmeli?

Covid sonrası normal yaşam alışkanlıklarına dönmek biraz zaman alabilir. Bu süreçte özellikle hastalık sonrasında ilk bir hafta dinlenmeye özen gösterilmesi, sağlıklı besinler tüketilmesi ve hafif düzeyde egzersizlerle bağışıklığın desteklenmesi gerekir. Daha sonra hastalığa bağlı ortaya çıkan nefes darlığı, göğüs ağrısı, çarpıntı hissi, çabuk yorulma, halsizlik hali gibi şikayetler gerilemeye başladığında egzersizlerin şiddeti bir miktar artırılır ve efor gerektirmeyen aktivitelere başlanabilir. Covid geçiren kişilerin hastalıktan sonra kendisini tam anlamıyla sağlıklı hissedene dek yakın izlemesi, ortaya çıkabilecek her türlü sağlık problemini erken dönemde fark etmesi önemlidir.

Varyantlar Covid Sonrasında Sağlığı Nasıl Etkiler?

Covid 19 pandemisi ile ortaya çıkan delta, beta, omicron gibi virüs varyantları temelde aynı virüs olmakla birlikte bazı varyantlar kişilerde farklı sağlık sorunlarına yol açabilir. Bazı türlerin bağışıklık direncini diğerlerine oranla daha fazla düşürdüğü, bazılarının ise normalden daha hızlı şekilde yayılım gösterdiği söylenebilir. Ancak Dünya Sağlık Örgütü’nün açıklamaları doğrultusunda, Biontech aşısının tüm varyantlara karşı belli oranda koruma sağladığını söylemek mümkündür. Bu nedenle covid sonrası sağlık takibi tüm varyantlar için aynı şekilde uygulanır. Ancak omicron varyantı nedeniyle hastalık geçirenlerin kısa süre sonra tekrar yakalanma riskinin olduğu tahmin edildiği için maske ve mesafe kurallarına muhakkak özen göstermesi önem kazanmıştır.

Covid geçirdikten sonra hastalığa bağlı kalıcı hasar gelişmemesi için vücut sistemlerinin sağlıklı besinler ve takviyelerle desteklenmesi, hafif düzeyde egzersizlerle bağışıklık sisteminin güçlendirilmesi ve ilerleyen süreçte gerekli sağlık taramalarının eksiksiz şekilde yapılması son derece önemlidir.