Kanat skapula, omuz bölgesindeki kürek kemiğinin anormal bir şekilde dışarıya doğru çıkıntı yapmasıyla kendini gösteren bir durumdur ve omuz işlevselliğinde sorunlara yol açabilir. Bu yazıda, kanat skapula nedir, belirtileri nelerdir ve tedavi yöntemleri nasıl uygulanır gibi soruların yanıtlarını bulabilirsiniz.
Kanat Skapula Nedir?
Kanat skapula, omuz bölgesindeki kürek kemiğinin (skapula) dışarıya doğru çıkıntı yaparak, sırtın arka yüzeyinde kanat benzeri bir görüntü oluşturmasıdır. Bu durum, omuz stabilitesinde zayıflık ve postürde bozulmalara neden olabilir. Genellikle omuz bölgesindeki kas ve sinirlerin zayıflaması veya hasar görmesi sonucunda ortaya çıkar.
Kanat Skapula Neden Olur?
Kanat skapulanın başlıca nedenleri arasında sinir hasarı, kas zayıflığı veya travma bulunur. Özellikle long thoracic sinir hasarları, bu durumu tetikleyen en yaygın nedenlerdendir. Sinirlerin zayıflaması sonucu serratus anterior adı verilen kas yeterince güçlü çalışamaz ve skapula dışa doğru çıkıntı yapar. Bunun yanı sıra, travmalar, cerrahi müdahaleler ve bazı nörolojik rahatsızlıklar da kanat skapulaya yol açabilir.
Kanat Skapula Belirtileri Nelerdir?
Kanat skapula belirtileri, özellikle bir kürek kemiğinin diğerine göre belirgin bir şekilde yerinden çıkmış görünmesi ile kendini gösterir. Kanat skapula durumunda hissedilebilecek belirtiler şu şekildedir:
- Omuz Ağrısı: Etkilenen omuz veya skapula bölgesinde ağrı hissedilebilir.
- Sertlik: Omuzda hareket kısıtlılığına neden olabilecek bir sertlik yaşanabilir.
- Hareket Kısıtlılığı: Özellikle kolu başın üzerine kaldırmak istediğinizde hareket aralığında azalma meydana gelebilir.
- Güçsüzlük: Etkilenen omuz ve skapula bölgesinde zayıflık hissi ortaya çıkabilir.
- Hareket Sırasında Sürtünme veya Tıkırtı: Omuz hareket ettirildiğinde bir sürtünme veya çıtlama sesi duyulabilir ya da hissedilebilir.
- Boyunda Zorlanma: Kolu kaldırırken boynun bir tarafında zorlanma hissi oluşabilir.
Bu belirtiler kanat skapula durumunu işaret edebilir ve tedavi gerektirebilir.
Kanat Skapula Egzersiz İle Düzelir mi?
Kanat skapula durumunun tedavisinde fizyoterapi ve egzersiz büyük bir rol oynar. Özel olarak uygulanan omuz ve sırt kaslarını güçlendirme egzersizleri, sinirleri desteklerken kasların yeniden yapılandırılmasına yardımcı olabilir. Serratus anterior kasını güçlendirmeye yönelik yapılan hareketler, omuz stabilitesini artırarak kanat skapula görünümünü düzeltebilir. Ancak her vakada egzersiz tek başına yeterli olmayabilir, bu nedenle fizyoterapist gözetiminde tedavi planı yapılması önerilir.
Kanat Skapula Kimlerde Görülür?
Kanat skapula, özellikle uzun süre masa başında çalışan bireylerde, sporcularda veya sık sık ağırlık kaldıran kişilerde görülebilir. Ayrıca omuz bölgesinde travma geçirmiş veya cerrahi operasyon geçirmiş kişilerde de bu durum daha sık gözlemlenebilir. Omuz ve sırt kaslarını güçlendirmeyen veya doğru postürü korumayan bireylerde risk daha yüksektir.
Kanat Skapula Teşhisi Nasıl Konur?
Kanat skapula teşhisi genellikle fiziksel muayene ve bazı testler ile konur. Sağlık uzmanı, hastayı doğal duruşunda ayakta dururken sırtını inceleyerek kanat skapula belirtisi olup olmadığını gözlemleyebilir. Özellikle etkilenmeyen diğer kürek kemiği ile karşılaştırıldığında kanat skapula durumu belirgin bir şekilde anlaşılabilir.
- Duvar Şınav Testi: Kanat skapula tanısında en yaygın kullanılan testlerden biridir. Hasta, ellerini duvara dayayarak şınav hareketi yapar. Bu hareket sırasında kanat skapula durumu varsa kürek kemiği dışarıya doğru belirgin bir şekilde çıkıntı yapar.
- Scapular Assistance Test (SAT): Hasta, kolunu başının üzerine kaldırırken uzman, kürek kemiğine hafif bir destek verir. Bu destek ağrıyı azaltıyor veya hareket açıklığını artırıyorsa kanat skapula durumu düşünülebilir.
- Scapular Retraction Test (SRT): Uzman, hastanın omuzunu ve kürek kemiğini doğru pozisyona getirerek omuza baskı uygular ve hastadan kolunu yana doğru uzatmasını ister. Bu durumda ağrı azalıyor veya kol daha güçlü hissediliyorsa, bu kanat skapula ile ilişkili bir sorun olan scapular dyskinesis’i işaret edebilir.
Görüntüleme Yöntemleri Bazı durumlarda, tanıyı doğrulamak veya diğer olası sorunları gözden geçirmek için görüntüleme yöntemlerine de başvurulabilir:
- Omuz röntgeni (X-ray)
- Manyetik rezonans görüntüleme (MRI)
- Elektromiyografi (EMG)
- Sinir iletim çalışması
Bu testler, kanat skapulanın kesin tanısını koymak ve tedavi sürecini planlamak için yardımcı olabilir.
Kanat Skapula Tedavisi
Kanat skapula tedavisi, bu duruma yol açan nedenlere göre farklılık gösterir ve genellikle ağrı yönetimi, fizik tedavi ve cerrahi müdahaleyi içerir.
İlk olarak, ağrıyı ve şişliği azaltmak için sağlık uzmanları ağrı kesici ve iltihap önleyici ilaçlar önerir. Çoğu kişi, reçetesiz satılan NSAID türündeki ağrı kesicileri kullanabilirken, bazı durumlarda kas gevşeticiler gibi reçeteli ilaçlar da gerekebilir.
Fizik tedavi ise, omuz kaslarını güçlendirmek ve esnekliği artırmak amacıyla uygulanır. Fizyoterapistler tarafından verilen egzersizler ve germe hareketleri, sinir hasarını onaramasa da hareket kabiliyetini artırarak diğer semptomların yönetilmesine yardımcı olabilir.
Cerrahi müdahale ise çoğunlukla gerekli değildir; ancak, diğer tedaviler yetersiz kaldığında ve şiddetli ağrı veya hareket kısıtlılığı devam ettiğinde cerrahi bir seçenek olarak değerlendirilir. Özellikle yaralanma veya travma kaynaklı kanat skapula vakalarında cerrahi müdahaleye daha sık ihtiyaç duyulabilir. Bu durumda, kas veya sinir nakli gibi işlemler veya skapular artrodez (eklem füzyonu) gibi prosedürler uygulanabilir. Doktorunuz, hangi cerrahi türünün uygun olduğunu ve bu süreçten neler bekleyebileceğinizi ayrıntılı olarak açıklayacaktır.
Randevu Alın
E-Sonuç
Sizi Arayalım