En sık görülen diyabet tipidir. Tüm diyabetlerin %90'ı Tip 2 diyabettir. Tip 2 diyabet gelişiminde 2 önemli faktör rol oynar; İnsülin salgısının bozukluğu ve İnsülin etkisine vücutta direnç. Çoğu vakada diyabet belirtileri görülmez, tanı genellikle rastlantısal olarak konur. 45 yaş üzeri kilolu kişilerde daha sık gözlenir.
Tip 2 Diyabet Neden Oluşur?
Genetik yatkınlık, obezite ve fiziksel hareketsizlik Tip 2 diyabeti tetikleyen etkenler arasındadır. Hastalığın temelinde genetik olarak yatkın kişilerde yaşam tarzı ile tetiklenen insülin direnci ve zamanla insülin salgısı azalması söz konusudur.
Tip 2 Diyabet Vakalarının Yüzde Kaçını Oluşturur?
Tip 2 Diyabet genetik ve çevresel faktörlerin rol oynadığı heterojen bir hastalıktır.
Tip 2 Diyabetin temelinde insülin direnci ve insülinsekresyon anormalliği bulunmaktadır. Yapılan birçok çalışmada insülin direnci, insülin salgılanma bozulduğundan önce ortaya çıkmaktadır.
Tip 2 Diyabetin nedenleri ve mekanizmaları genetik ve çevresel faktörler diyabet (Tip 2) de belirleyicidir.
Genetik faktörler insülin salgılanım bozukluğu yapmaktadır. Çevresel faktörlerde sedanter hayat (hareketsizlik ve masabaşı yaşantı) obeziteyi tetiklemekte, obezite insülin direncine sebep olmakta, bunun sonucunda diyabet kaçınılmaz bir sonuç olarak karşımıza çıkmaktadır.
Tip 2 Diyabete Yakalanmada Kimler Risk Altındadır?
- Ailede diyabet öyküsü olması (anne-baba-kardeşte Tip 2 DM)
- Obezite
- 45 yaş üstü
- Daha önceden bozulmuş açlık glukozu
- İri bebek doğuranlar (4-5 kg üzeri)
- Gestasyonel diyabeti (gebelik diyabeti) olanlar
- Hipertansiyonu olanlar
- HDL 35 altı, Trigliserit 250 üstü olanlar
- Polikistik overi olanlar
- Irk/etnik köken
Tip 2 Diyabetin Belirtileri Nelerdir?
- Çok miktarda idrara çıkma
- Çok su içme
- Çok yemek yeme, iştahsızlık
- Ağız kuruluğu
- Halsizlik, çabuk yorulma
- Gece idrara çıkma
- Tekrarlanan mantar infeksiyonları
- Bulanık görme
- İnatçı infeksiyonlar
- Kaşıntı
Tip 2 Diyabetin Tanısı Nasıl Konur?
- Herhangi bir zamanda ölçülen kan şekeri 200 mg/dl üzerindeyse,
- Açlık şekeri 126 mg/dl üzerinde ise,
- Oral glukoz tolerans testi (glukoz yüklemesinde 2. saat kan şekeri 200 mg/dl üzeri olması).
Tip 2 Diyabet Hastalarında Organ Hasarı Mümkün Mü?
Yeni ortaya çıkmış diyabet vakalarında organ hasarı mümkün değildir. Fakat geç teşhis edilen veya kan şekerinin yüksekliğinin hasta tarafından önemsenmediği durumlarda önemli hayati organ hasarları ile karşılaşılabilir.
Bunların başlıcaları; göz, böbrekler ve kardiyovasküler sistem dediğimiz kalp damar hastalıklarıdır.
Bunların anlaşılabilmesi için;
- Göz dibi muayenesi,
- Böbrek fonksiyon testleri,
- 24 saatlik idrarda protein miktarı,
- Kalp damar sistemi için EKG, efor testi ve anjiyo başlıca tanı testleri.
- Nöropati (sinir tutulumu için) EEG, mesane fonksiyon testleri ve nörolojik muayene başlıcalarıdır.
Tip 2 Diyabet Tedavisi Nasıl Olur?
- Diyabete yönelik uygun diyet,
- Hastaya özel fizik egzersiz programı,
- Normal antidiyabetik tedavi dediğimiz haplarla tedavi bunlar arasında insülin salgılanmasını arttıranlar, insülin etkisini hedef organlar üzerinde kuvvetlendiren ilaçlar ve bağırsaktan emilimini düzenleyenler başlıcalarıdır.
Tip 2 Diyabet Hangi Sonuçlara Sebep Olabilir?
- Diyabetik komalar (ketotik ve nonketotik hiper osmalar komalar)
- Hayati organların geri dönüşümsüz hasarı bilhassa prediyabet (diyabetin gizli dönemi) ve diyabetin ılımlı yüksek seyrettiği dönemde hastanın yeterli tedavi olamaması ya da ihmali sinsi bir şekilde göz, böbrek ve kalp damar sistemini etkiler. Göz içi damar yapısının bozulmasına bağlı kanamalar kontrol altında tutulmazsa körlüğe kadar gidebilir (retinopati)
- Böbrek fonksiyonlarının tedrici bozulması tedbir alınmazsa son dönemde diyaliz zorunluluğu ortaya çıkarabilir.
Kan şekeri yüksekliğinin uzun süre devamında kalp ve damar sisteminde yapısal değişikliklere sebep olur ve damarlarda tıkanıklık miyokard enfarktüsü, beyin kanamaları, felçler, damar tıkanıklarına bağlı kangrenler son evrede amputasyon (bacak kesilmeleri gibi uzuv kayıpları en kadastrofik komplikasyonlarıdır.
Tip 2 Diyabet Hastalığından Korunmak İçin Neler Yapılmalıdır?
- İlk basamakta hayat tarzı değişiklikleri,
- Fazla kilolardan kurtulmalı diyet programına mutlak uyum sağlanmalı,
- Günlük hastaya özel oluşturulacak fizik egzersiz programlarını uygulamalı,
- Hastaya verilen hap veya insülin tedavisine (ya da bu iki grup ilaç konbine de uygulanmakta) muhakkak disiplinli bir şekilde uygulamalı, ilaç tedavisinin zamanında ve sürekli olmasının sağlanması gerekmektedir.