Faranjit Nedir? Faranjit Nedenleri ve Tedavisi

Faranjit; farenksin (yani yutağın) enfeksiyonuna verilen isimdir. Yutak ağız ve burun boşluğunun arkasında yer almaktadır.
 

Faranjit Nedir?

Faranjit, ağız ve burun boşluğunun arkasında yer alan ve farenks adı verilen bölümün iltihaplanmasından kaynaklanır. Çoğunlukla grip ve soğuk algınlığı gibi viral veya bakteriyel enfeksiyonlar ile birlikte ortaya çıkar. Bunun yanında viral bir enfeksiyon olan mononükleoz ile de ortaya çıkma olasılığı vardır. Bazen saman nezlesi veya alerjik rinit gibi alerjilerden dolayı faranjit görülebilir. Özellikle kış aylarında veya mevsim geçişlerinde kuru iç mekan havası ve kronik ağız solunumu sebebiyle sabahları tekrarlayan boğaz ağrıları ortaya çıkabilir. Ses tellerinin fazla yorulmasından kaynaklı olarak da faranjit benzeri durumlar yaşanabilir. Bu iltihap rahatsızlığı kuruluk ve yutma güçlüğünü ortaya çıkarır. Çok yaygın görülen faranjit, nadir durumlarda ciddi sonuçlara yol açar. Viral faranjitlerin çoğu zaman bir hafta içerisinde kendiliğinden iyileşmesi beklenir. Bakterilerin neden olduğu faranjit ise antibiyotik tedavisi ile ortadan kaldırılabilir. Hastalık süresince yutkunma güçlüğü yaşanacağından sıvı ve ılık gıdalara yönelmek doğru bir yaklaşımdır. Aksi takdirde boğaz daha fazla tahriş olabilir. Bu da ağrının daha şiddetli bir hale gelmesi demektir. İyileşme sürecinin uzamaması açısından böyle durumlardan kaçınmak gerekir.
 

Faranjit Neden Olur?

Faranjitin diğer nedenleri şöyle sıralanabilir:

• Hava kirliliği
• Kuru, tozlu hava
• Reflü
• Burun yapısındaki deformasyonlar nedeniyle gözlenen burun tıkanıklığı
• Alerji
• Sigara kullanımı
• Alkol
• Çok sıcak ya da çok soğuk içecekler tüketilmesi
   

Faranjit Bulaşıcı mıdır?

Faranjit, bakteriyel ve viral olarak iki farklı türde kendini gösterir. Bakteri ve virüsler, kendilerine boğazda veya burunda yaşama alanı bulur. Burun ve boğaza yerleşerek burada çoğalır. Diğer bakteriyel ve viral hastalıklarda olduğu gibi faranjit hastalığında da bulaşıcı özellik bulunur. Ancak hastaların ve yakınlarının bilinçli olması, hastalığın yayılmasını önleyebilir. Hasta birey öksürdüğü veya hapşırdığı zaman etrafa minik damlacıklar yayılır. Bu minik damlacıklar içerisinde hastalığa sebep olan bakteriler veya virüsler de bulunur. Havada bir süre kalan bu bakteri ve virüsleri soluyan kişinin de hastalanması söz konusudur. Bu durumun önüne geçmek amacıyla hastanın bulunduğu ortamın sık sık havalandırılması gerekir. Aynı zamanda hastalar öksürdüğü veya hapşırdığı zaman ağızlarını elleriyle kapatabilirler. Böylece hastalığa neden olan bakteri veya virüsler hastanın eline bulaşır. Hastanın da temiz olmayan bu eliyle bir nesneye dokunması nesnenin üzerine de bakteri ve virüslerin yayılmasına neden olur. Sağlıklı bir bireyin bu nesneye dokunması ve ellerini ağzına, burnuna ya da gözüne götürmesi halinde faranjitin bulaşması söz konusu olabilir. Ayrıca kontamine yani hastalığa yol açan mikroorganizmaların bulaştığı yiyecek ve içeceklerin tüketilmesi de hastalığın yayılmasına etki edebilir. Bulaşmanın önüne geçmek amacıyla da hastanın yanında sürekli temiz bir mendil bulundurması önerilir. Böylece hapşırma veya öksürme durumlarında ağzını mendil ile kapatabilir. Ayrıca ellerin sık sık su ve sabun ile yıkanması önemlidir.
 

Faranjit Belirtileri Nelerdir?

Akut (ani başlangıçlı) ve kronik (uzun süreli, tekrar eden) faranjitin sık rastlanan belirtileri şöyledir:

Akut faranjit için;

• Boğaz ağrısı
• Boğazda kızarıklık
• Ses kısılması
• Öksürük
• Yüksek ateş
• Yutkunma zorluğu
• Geniz akıntısı
• Baş ağrısı
• Eklem, kas ağrıları
• Halsizlik
• Lenf bezlerinin şişmesi
• Kulak ağrısı

Kronik faranjitte ise akut faranjitteki gibi ateş, halsizlik gibi şikâyetler pek görülmez. Boğaz ile ilgili şikâyetler daha hafiftir ancak ya hiç kaybolmaz ya da çok kolay ortaya çıkar. Boğazda kuruluk hissi, gıcık, yanma, kuruluk, yabancı cisim hissi, takılma, hafif yutkunma zorluğu en çok yakınılan durumlar arasındadır.
 

Faranjit Hastalarının Yememesi Gereken Besinler Nelerdir?

Faranjit hastalarının çok sıcak veya çok soğuk gıda tüketiminden kaçınmaları gerekir. Çünkü bu tür gıdalar boğazın tahriş olmasına neden olur. Ayrıca asitli içecekler ve yiyecekler tüketilmesi de önerilen bir durum değildir. Asitli içecekler gibi asitli gıdalar da boğaz tahrişine neden olur. Bu da bakterilerin daha çabuk çoğalmasını, hastalığın daha geç iyileşmesini tetikler. Sürekli sıcak, soğuk ya da asitli gıdalar tüketmek hastalığın iyileşme süresini uzatır. Boğazın daha az tahriş olması ve hastanın boğaz ağrısını daha az hissetmesi açısından öğünlerde ılık ve yağsız çorbalar tüketilmesi önerilebilir. Baharatlı ürünler de genel anlamda boğazın tahriş olmasına neden olur. Bunun önüne geçilebilmesi için baharatlı gıdalardan ve baharatlardan kaçınmak gerekir. Ekşi gıdalar boğazı tahriş edebilir. Bu nedenle ekşi gıdaların tüketimine de ara vermek önemlidir. Ayrıca sıcak tüketilen kahve ve çay gibi sıvıların hastalık süresince tüketilmemesi gerekir. Bu tür içecekler de boğazda zamanla rahatsızlık hissini artabilir.
 

Çocuklarda Faranjit

Faranjit hastalığı herhangi bir yaşta görülebilir. Ancak özellikle kış mevsiminde çocuklarda görülme olasılığı daha yüksektir. Aynı yetişkinlerde olduğu gibi çocuklar arasında da oldukça bulaşıcı bir hastalıktır. Bu nedenle okul çağındaki çocukların hastalık süresince okula gönderilmemesi, hastalığın yayılmasının önüne geçilmesi için önemlidir. Yapılan araştırmalar çocuklarda faranjitin en sık 2 ila 12 yaş aralığında görüldüğünü gösterir. Yetişkinlerde ortaya çıkan belirtilerin hemen hemen hepsi çocuklarda da ortaya çıkabilir. Ancak çocuklarda mide bulantısı, karın ağrısı veya kusma daha sık görülebilir. Ayrıca çocukların boğazları yetişkinlere göre daha hassastır. Bu nedenle sigara dumanına maruz kalan çocuklarda faranjit görülebilir. Bunu önlemek ve çocukların genel sağlığını korumak amacıyla yetişkinlerin, çocuklarının yanında tütün ürünleri kullanmaması veya tütün ürünleri kullanılan alanlardan çocuklarını uzak tutması gerekir.
 

Faranjit Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Faranjitin tanısı için bir KBB uzmanının fiziki muayenesi yeterlidir. Hekim, gerekli durumlarda laboratuvar testleri ve/veya radyolojik görüntüleme testleri yapılmasını talep edebilir. Bakteriyel kaynaklı faranjit vakalarında uygun antibiyotik tedavisine başlanır. Viral kaynaklı faranjitte ise semptomların hafiflemesine yardımcı ilaçlar reçete edilebilir. İlaçlı tedavi yöntemlerine ek olarak hastaların bol bol istirahat etmesi önerilir. Hastaların ılık su tüketmesi iyileşme sürecini kısaltan bir etkendir. Sıvılar boğazı nemli tutar ve dehidrasyonu önler. Hastanın bulunduğu odanın sürekli nemli olması önerilir. Çünkü nemli hava nefes alıp verirken boğazın kurumasını önler. 6 yaşından büyük çocuklar ve yetişkinler için ılık su ile gargara yapmak boğazda rahatlatıcı etki gösterir. Bir bardak ılık su ile bir çay kaşığı yemek tuzunun karıştırılması uygun bir gargara sıvısı olacaktır. 4 yaşından daha büyük çocuklar, hekim kontrolünde boğazı rahatlatıcı ve nemlendirici pastiller kullanılabilir. Sigara dumanından kaçınmak tahrişi önleyeceği için iyileşme sürecini hızlandırır. Faranjit bulaşıcı bir hastalık olduğundan hastalık süresince evde kalmak oldukça önemlidir.