Ayrık Diş Tedavisi

Ayrık diş problemi hastalar açısından estetik kaygı oluşturan zaman zaman konuşma problemleri oluşturan bir rahatsızlıktır. Günümüzde donanımlı hastanelerde uzman doktorlar tarafından hızlı ve kalıcı yöntemlerle tedavi edilmektedir.

Ayrık Diş Nedir?

Ayrık dişler ağız içerisinde herhangi iki diş arasında istenmeyen bir boşluğun oluşması anlamına gelir. Ayrık diş, doğuştan gelen bir sorun olabileceği gibi sonradan da meydana gelebilir. Bu boşluklar, ağzın içindeki dişlerin herhangi ikisi arasında görülebilir, ancak ön dişlerde oluştuğunda çok daha fazla rahatsızlık verebilir. Ayrık diş problemi yaş ve cinsiyet fark etmeksizin hem çocuklarda hem de yetişkinlerde oluşabilecek bir sorundur. Çocuklarda görülen ayrık diş problemi çoğunlukla süt dişlerinin dökülmesi evresinde meydana gelmektedir. Ayrık diş rahatsızlığı yaşayan kişilerin problem görülen dişlerindeki boşluk 0,5 milimetre den büyüktür.

Ayrık Diş Neden Olur?

Ayrık diş yetişkinlerde ve çocuklarda yaygın olan bir rahatsızlık olup aşağıdaki sebeplerden kaynaklanabilir:

Çene Kemiğine Göre Dişlerin Büyüklüğü: Kişinin dişlerinin yapısı ve boyutu çene kemiğinin büyüklüğüne göre çok küçük kalmış ise bu durum dişler arasında boşluklar oluşturabilir. Çene kemiği ve diş boyutu arasındaki oransal fark genetik olabilir.

Eksik veya Küçük Dişler: Kişinin dişlerinden bir kısmının eksik olması veya boyutlarının birbirinden farklı olması durumunda ayrık diş gelişebilir. Bu durum genellikle üst yan kesici dişlerde görülür. Üst yan kesici dişlerin eksik birbirine oranla küçük olmaları durumunda ön iki diş arasında boşluk oluşabilir.

Büyük Boy Labial Frenum: Labial frenum üst dudağın iç kısmından başlayıp üst ön dişlerin üzerindeki diş etine kadar uzanan dokudur. Bu dokunun anormal şekilde büyük olması diş dokularına ve dişlere baskı yapması sonucu dişlerin arasında boşluk oluşmasına neden olabilir.

Diş Eti Hastalıkları: Ayrık diş rahatsızlığının oluşabileceği bir diğer durum ise diş eti hastalıklarıdır. Özellikle diş etlerinde meydana gelen iltihaplanma ve şişkinlik, sadece diş etlerine değil, dişlere destekleyen diş eti dokusuna ve diş kemiğine zarar verir. Bu durumda dişleri kaplayan diş dokularında gevşemeye neden olur ve boşluklar oluşabilir.

Yanlış Yutma Refleksi: Kişilerin yutma refleksini doğal bir şekilde gerçekleştiremediği durumlarda dil damak dokusuna baskı yapmaya başlar. Damağa baskı yapması kişileri rahatsız hissettirdiğinde kişiler yutkunurken dillerini ön dişlerine doğru itebilir. Yutkunmadaki bu bozukluk zamanla ön dişlere tekrarlayan bir baskı yapıp ve onları öne doğru iterek dişler arasında boşluk oluşmasına neden olur.

Alışkanlıklar: Çoğunlukla küçük çocuklarda görülen yanlış alışkanlıkların da ayrık dişe yol açabilmektedir. Parmak ve dudak emme, dil ile dişleri itme gibi alışkanlıklar ön iki dişe fazlasıyla baskı oluşturmasına ve dişler arasında açıklık oluşmasına sebebiyet verebilmektedir.

Süt Dişlerinin Kaybı: Çocuklarda süt dişlerinde veya süt dişleri düştüğünde alttan gelen kalıcı dişlerin büyümesi sırasında geçici ayrılıklar görülebilir. Kalıcı veya yetişkin dişlerin çıkması tamamlandığında çoğunlukla bu boşluklar kapanır.

Ayrık diş oluşumunun erken yaşlarda ortaya çıkması çoğunlukla genetik unsurların etkili olduğunu gösterir. Sonradan oluşan ayrıklıklarda diş eti sorunları en yaygın nedenlerin başında gelmektedir.

Ayrık Diş Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

Dişlerdeki boşluklar her birey için çok rahatsızlık verici bir durum olabilir. Konuşma açısından da dişlerdeki ayrılık çeşitli sorunlar yaşatabilir. Konuşurken dişlerdeki ayrık bölgelerden ses gelmesi en yaygın karşılaşılan sorundur. Ayrıca dilin dişler arasındaki boşluklara girmesi yine en sık karşılaşılan problemler arasında yer almaktadır. Dişler arasındaki boşluğa dilin sürekli baskı yapması zamanla bu açıklığın daha da artmasının neden olabilir. Ayrıca kişilerde ayrık diş tedavinden önce diş eti rahatsızlığının incelenmesi gerekir. Dişler arasında ayrıklık diş eti hastalığından kaynaklanıyorsa, doktor kontrolünde tedavinin planlanması gerekir. Tedavinin estetik kaygıları gidermesi ve tekrarlanmaması için yeterli donanıma sahip hastanelerde uzman doktorlar kontrolünde yapılması önemlidir. Ayrık diş tedavisinde çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Bu yöntemler şu şekildedir:

Kompozit Vener: Kompozit vener diş aralarını kapatmak için kullanılan bir yöntemdir. Son derece hızlı ve kola bir şekilde uygulanabiliyor olması dişteki ayrık görünümünün giderilmesi için bu işlemin çok sık tercih edilmesine neden olmaktadır. Eğer diş aralarındaki boşlukların genişliği çok aşırı bir seviyede değilse bu tedavi rahatlıkla ve kısa zamanda uygulanabilir. Diş arasındaki boşlukların kompozit dolgu kullanarak kapatılması ile rahatsızlık giderilir. Sadece tek bir seansta hızlı ve güvenilir bir şekilde yapılması bu işlemin hasta açısından çok avantajlı olmasını sağlamaktadır. Ayrıca işlem sonrasında ağız ve diş temizliğine çok önem verilmelidir.Bu uygulamanın diş dokularını aşındırmadan yapılıyor olması nedeni ile işlem öncesinde anestezi yapılmasına gerek duyulmamaktadır. Diğer dişler ile aynı renge sahip olduğundan, doğal bir görünüm elde edilebilir. Estetik kaygıları olan hastalar için uygun bir tedavi yöntemidir.

Porselen Lamina: Porsenal lamina kişiye özel olarak üretilen ince diş kaplamalardır. Toplum arasında diş lensi olarakta anılmaktadır. Diğer bir adıda yaprak porselen olan porselen lamina uygulaması, diş minesinde aşındırma yapılmadan sadece ölçü alınıp yapılan bir uygulamadır. Ancak bazı hastalarda uygulama için çok hafif bir aşındırma işleminin yapılması gerekebilir. Uygulamada sırasında hazırlanıp kullanılan materyal cam seramiktir olup özellikle kozmetik açıdan hastaların beklentilerini karşılamaktadır. Estetik değerinin çok yüksek olduğundan beraberinde de yoğun bir ilgi getirmektedir. İşlem öncesinde iyi bir analiz ile dişlerin konumu, genişliği ve pozisyonu mutlaka incelenir. Bu nedeni ise yapılan işlemin hassas bir işlem olmasıdır. Hazırlanan yaprak porselenlerin kalınlığı 0.2 mm kadar olabilmektedir. Diş yapısına göre hazırlanan bu ince yaprak kaplamalar özel bir yapıştırıcı ile dişe yapıştırırlar. Bağlayıcılığı çok yüksek olan adezivler kullanılarak yapıştırılan kaplamalar uzun yıllar herhangi bir sorun olmadan kullanılabilirler. Porselen lamina yöntemi yalnızca ayrık diş probleminde tercih edilen bir işlem değildir. Ayrıca kişilerin dişlerinde görülen renk farklılıklarının giderilmesinde de uygulanabilir.

Ortodontik Tedavi: Bu tedavide temel amaç diğer uygulamalardan farklı olarak ayrık diş görüntüsünü tamamen kalıcı olarak düzeltmektir. Diş teli kullanılarak yapılan yöntemde hastanın sabırlı olması ve bir süre beklemesi önemlidir. Tedavi sürecinde ara ara kontrollere doktor kontrollerine gidilmelidir. Uzun yıllardır tercih edilen klasik diş tellerine yerine günümüzde kullanılan estetik diş telleri de tercih edilerek uygulanabilir. Estetik diş telleri görünmeyen ve şeffaf bir yapıda olduklarından kişiler tarafından estetik görünüm kaygısı yaşamadan rahatlıkla kullanılabilir. Bu tedavinin en önemli unsuru süredir. Tedavinin süresi her hastanın dişindeki açıklığa ve diş yapısına bağlı olarak değişebilir. Ancak bu tedavi yönteminde tedavi süresi diğer yöntemlere göre uzun zaman almaktadır. Diş telleri ile tedavi esnasında hastanın diş yapısının detaylı bir analiz çalışmasına ihtiyaç duyulur. Diş aralarındaki açıklıkların kapatılma yönteminin ve bitim konumlarının iyi planlaması önemlidir.