Arama

Üzgünüz, Aradığınız Sonuç Bulunamadı

Aramanızla eşleşen herhangi bir sonuç bulunamadı, lütfen arama terimlerinizi değiştirerek tekrar deneyiniz.

Ayak Üşümesi Nedenleri ve Belirtileri

image

Birçok insan hayatlarının en azından bir döneminde bile olsa ayak üşümesi problemi ile karşılaşır. Hava sıcaklıklarındaki ani değişiklikler, tercih edilen beslenme rutini ve yaşam tarzı seçimleri, ayak üşümesi yapan en yaygın nedenlerinden bazılarıdır. Bu etkenlerin ortadan kaldırılması, genellikle semptomların hafiflemesine yardımcı olur. Bu tür durumlar geçici ve zararsız olsa da bazı durumlarda daha ciddi sağlık problemleri de ayak üşümesi ya da farklı bir deyişle ayak soğukluğu yapabilir.

Ayak Üşümesi Neden Olur?

Ayak üşümesi nedenleri oldukça geniş bir yelpazede yer alsa da bazı metabolik ve dolaşım bozukluğu hastalıklarının erken tespit edilmesi açısından ayak üşümesi nedenlerinin akılda tutulmasında fayda vardır. ‘’Ayaklar neden üşür?’’ sorusunun birçok farklı yanıtı olabilir. Kış mevsiminde sıcaklıkların düşmesinden, dolaşım ve sinir bozukluklarına kadar ayak üşümesinin çeşitli nedenleri vardır. Sık karşılaşılan ayak üşümesi sebeplerinin bir kısmı şu şekilde sıralanabilir:

Hava Sıcaklıklarının Düşmesi
Ayakların soğuk olması, vücudun daha soğuk sıcaklıklara verdiği normal tepkilerden biridir. Vücut daha soğuk bir sıcaklığa maruz kaldığında, eller ve ayaklar gibi uzak ekstremitelerdeki kan damarları daralır. Böylece bu bölgelere kan akışını azalır ve bu durum da ayakların soğuk olması ve üşümesine neden olur. Ekstremiteler, hayati işlevlere sahip organlarına en uzakta olan kısımlardır. Dolayısıyla ekstremitelere giden kan miktarını azaltmak, daha önemli vücut bölgelerindeki ısının ve kan akışının korunmasına yardımcı olur. Zamanla azalan kan akışı, dokulardaki oksijen miktarının da azalmasına neden olabilir. Sonuç olarak dokuların mavimsi bir renk almasına da neden olabilir.

Bu durum genellikle geçicidir ve vücut ısındıkça doku rengi normale döner.

Yüksek Stres ve Anksiyete Durumları
Yüksek stres veya anksiyete (kaygı) durumunda olmak da ayak üşümesine neden olabilir. Vücudun strese verdiği doğal tepkilerden biri de, adrenalin hormon salınımını artırmaktır. Adrenalin, vücuttaki damarlarının daralmasına sebep olarak ekstremitelere olan kan akışının azalmasını sağlar. Bu nedenle ayak üşümesi yaşanabilir. Bu durum, hava sıcaklıklarının düşmesine benzer şekilde ekstremitelere giden kan akışını azaltarak, vücudun daha önemli organlarına giden kan akışının korunmasına yönelik bir adaptasyon mekanizmasıdır.

Ayak Bölgesindeki Kan Dolaşımının Zayıf Olması
Ayaklardaki dolaşım problemleri, sürekli ayak üşümesinin en sık görülen nedenlerin birisidir. Yetersiz kan dolaşımı, vücut sıcaklığındaki kanın düzenli olarak ayaklarınıza ulaşmasını engelleyebilir ve ayaklarınızın vücudun geri kalanından daha soğuk olmasına neden olur. Dolaşım problemlerinin çeşitli nedenleri olabilir. Ayrıca bu tür dolaşım sorunları, kalbin vücuda yeterince hızlı bir şekilde kan pompalamakta zorlandığı kalp rahatsızlığının bir sonucu olarak da ortaya çıkabilir. Yetersiz dolaşım, günlük hayatta hareketsiz bir yaşam tarzının benimsenmesi veya masa başı oturarak yapılan bir meslekte çalışılması sonucu da olabilir.

Sigara ve tütün kullanımı da dolaşım bozukluğunun en sık nedenlerinden birisidir. Bu maddelerin kullanımı, atardamar duvarlarının zaman içinde tahribatına yol açarak kanın vücudun uzak bölgelerine ulaşmasını zorlaştırabilir. Bu nedenle ayak üşümesi ve ayak soğukluğu şikayetleri baş gösterebilir.

Anemi (Kansızlık)
Anemi (Kansızlık) çeşitli nedenlerden dolayı kan dolaşımında kırmızı kan hücre sayısının yetersizliği olarak tanımlanabilir. Anemi nedenleri; demir, B12 vitamini veya folat gibi vitamin ve minerallerin eksikliği veya kronik böbrek hastalığı gibi birçok faktöre bağlı olabilir. Özellikle ciddi düzeydeki anemi durumlarında ayakların çok üşümesi, en temel belirtilerden bir tanesidir. Toplumda en sık görülen anemi nedenlerinden birisi olan demir eksikliği anemisi; gerek yoğun iş temposu, gerekse yetersiz beslenme gibi durumlarda sağlıklı insanlarda bile bir süre sonra görülebilir. Yaşam tarzı değişiklikleri ve doktor kontrolünde kullanılan birtakım vitamin ve mineral takviyeleri ile bu durum kolaylıkla tedavi edilebilir.

Tip 1 ve Tip 2 Diyabet
Uzun süre yüksek seyreden kan şekeri seviyeleri, atardamarların daralmasına ve dokulara kan akışının azalmasına neden olarak sürekli ayak üşümesine neden olabilir. Diyabet sadece ayak üşümesi değil, aynı zamanda vücutta yarattığı sinir hasarları nedeniyle ayaklarda uyuşma ve karıncalanmalara da neden olabilir. Periferik diyabetik nöropati, uzun süre yüksek ve kontrolsüz kan şekeri seviyelerine sahip olan kişilerde görülen bir tür sinir hasarı şeklidir. Karıncalanma hissi, geceleri daha şiddetli olabilir ve gece ayak üşümesinin artmasına neden olabilir.

Diyabet, ayrıca periferik kan dolaşımını da bozmasından dolayı ayaklarda iyileşmesi zor olan yaralar meydana gelmesine neden olabilir.

Hipotiroidizm
Hipotiroidizme bağlı ayak üşümesi, tiroit bezinin yeterince aktif olmaması ve vücutta yeterince tiroit hormonu üretememesinden kaynaklı olarak ortaya çıkar. Tiroit hormonu, insan vücudunun metabolizmasını büyük ölçüde etkileyen bir hormondur. Tiroit bezinin aktivitesinin düşük olmasına ve hipotiroidizme neden olabilecek hemen her şey, ayaklara giden dolaşımın azalmasına ve ayak üşümesine neden olabilir.

Hamilelik Dönemi
Hamilelik esnasında ayak üşümeleri olağan olarak yaşanabilir. Bu durumun birkaç farklı nedeni olabilir. Hamilelik sırasında hormon seviyelerindeki değişiklikler otonom sinir sistemini etkileyebilir ve bu da alt ekstremitelere kan akışını azaltabilir. Ek olarak, hamilelik durumunda metabolizma hızı artar. Bunun sonucunda vücut sıcaklığında hafif yükselmelerin olması, özellikle alt ekstremitelerde üşüme hissinin oluşmasına neden olabilir. Hamilelik döneminde genellikle anemi görülmesi beklenmez, görüldüğü takdirde ise muhakkak kişinin doktor tarafından değerlendirilmesi gerekir. Hamilelik sırasında hormon seviyelerinde değişiklikler görülebilir. Bu durum, tiroit bezinin az çalışmasına, dolayısıyla hipotiroidizme neden olabilir. Tüm bu etkenler ayak üşümesine yol açabilir.
 

Sürekli ayak üşümesinin nadir olarak görülen diğer nedenleri şunlardır:
  • Periferik damarsal hastalıklar, (Atardamarlar içerisinde oluşan plaklar nedeniyle damarlarda daralma problemi),
  • Raynaud fenomeni (Kan damarlarında meydana gelen spazmlar; fizyolojik olabilir veya altta yatan bir romatolojik hastalığın belirtilerinden birisi olabilir.),
  • Ateroskleroz (Atardamar duvarlarında yağlı plakların oluşumu),Vücutta sinir hasarına neden olan birtakım hastalıklar.
     

Ayak Üşütmesi Belirtileri Nelerdir?

Uzun zamandır var olan ve süreklilik gösteren ayak üşümesi ya da ayak soğukluğu problemi, bir uzman doktordan yardım almayı gerektirebilir. Ayak üşümesine eşlik eden aşağıdaki sağlık problemlerinin bir veya birkaç tanesine sahipseniz, mutlaka doktorunuza danışmanız önerilir:

  • Ayak ve ayak parmaklarındaki uzun süre iyileşmeyen yaralar,
  • Halsizlik ve tükenmişlik hissi,
  • Vücut ağırlığındaki ani değişimler,
  • Ateş varlığı,
  • Eklem ağrıları,
  • Ciltte kalınlaşma veya kızarıklıkların oluşmaya başlaması.

Ayrıca, ayak üşümesi yaşadığınızı hissediyorsanız; ancak dokunduğunuzda ayak sıcaklığında bir problem görünmüyorsa, mutlaka uzman doktorunuza danışmanızda fayda vardır. Bu durum, ayaklarda sinir hasarının başlıyor oluşunun bir göstergesi olabilir.

Doktorunuzun yapacağı genel fizik muayene ve periferik uzuvların kan basıncı ölçümleri sonrasında anemi, diyabet veya hipotiroidizm gibi metabolik rahatsızlıkların araştırılabileceği rutin bir kan tahlili bakılması gerekebilir. Olası bir kalp hastalığından veya zayıf kan dolaşımından şüphelenilmesi durumunda, kalbin işleyişinin değerlendirilmesine yardımcı olabilecek bir elektrokardiyografi veya ekokardiyografi yapılabilir. Periferik arter hastalığından şüphelenilmesi durumunda, atardamarlardaki kan akışının değerlendirilmesi amacıyla doppler ultrasonografi gibi görüntüleme tekniklerine de başvurulabilir.

Ayak Üşümesine Ne İyi Gelir?

Ayak üşümesi tedavisi, öncelikle altta yatan hastalığın tespit edilmesi ve tespit edilen hastalığa yönelik tedavilerin başlatılması esasına dayanır. Periferik kan dolaşımının iyileştirilmesi amacıyla egzersiz önerilebilir. Egzersiz yapmak, ayrıca kalp ve akciğer rahatsızlıkları da dahil olmak üzere diğer rahatsızlıkların tedavisine veya bu hastalıkların gelişmesinin önlenmesine yardımcı olabilir.

Hipotiroidizm ve anemi gibi bazı ayak üşümesi nedenleri, doktorunuzun önerebileceği birtakım medikal ilaçlar aracılığıyla tedavi edilebilir. Raynaud hastalığı veya belirli kalp rahatsızlıkları gibi durumlar için kan damarlarının açılmasına yardımcı olabilecek birtakım ilaçlar tedaviye eklenebilir.

Pek çok insanın hayatının bir noktasında ayak üşümesi yaşaması olağan bir durum olabilir. Ancak ayak üşümesinin daha ciddi bir hastalığın belirtisi olabileceğini düşünüyorsanız, doktorunuza başvurmanızda fayda vardır.
 

Bu Makale Size Yardımcı Oldu mu?
Bu Makale Size Yardımcı Oldu mu?
İletişim Formu
Yukarı Kaydır
loading