Spor yaralanmaları, düşmeler, kazalar ya da zorlama gibi durumlar, ayak-ayak bileği kemiklerinde kırık oluşumuna sebep olabilecek olaylar arasındadır. Kırık varlığı sağlık kuruluşlarına başvurarak hekimlerden destek alınması gereken bir durumdur. Bu durum hakkında merak ettiğiniz diğer konular için yazının devamını takip edebilirsiniz.
Ayak Kırığı Nedir?
Kaza veya düşme gibi nedenlerle ayak-ayak bileği kemiklerinde kırık tespit edilmesi, fraktür olarak isimlendirilir. Sık görülen durumlar arasında yer alan kırıklar, erken dönemde müdahale edilmesi gereken bir problemdir. Kırığının ciddiyeti; kırığın şekli, meydana geldiği bölge ya da travmanın şiddetine göre değişkenlik gösterebilir. Ağrı, morarma, hassasiyet, ödem, yürüme problemi veya yapısal anormallik şeklinde kendisini gösterebilen ayak, ayak bileği kırığı varlığında sağlık kuruluşlarına başvurarak destek alınması oldukça önemlidir.
Ayak Tarak Kemiği Kırığı Nedir?
Kırık, bu ekstremitenin herhangi bir kemiğinde meydana gelebilir. Ayağın orta kısmındaki kemiklerde kırık meydana gelmesi, ayak tarak kemiği kırığı olarak tanımlanır. Metatarsal kemikler olarak isimlendirilen bu yapılardaki kırıklar genellikle direkt ya da torsiyonel travmalar sonrasında gelişir.
Ayak Bileği Kırığı Nedir?
Ayağın bilek bölgesindeki kemiklerde travma sonucu fraktür gelişmesi ayak bilek kırığı olarak isimlendirilir. Ayak bileği eklemini oluşturan 3 adet kemik bulunur. Alt bacak bölgesinin büyük kemiği tibia, daha küçük olan fibula ve talus, bu 3 kemiği oluşturur. Bu kemiklerden herhangi birinde kırık meydana gelmesi oldukça ağrılı bir seyir izleyen ayak bileği kırığı ile sonuçlanır.
Ayak Kırığı Belirtileri Nelerdir?
Ayak, ayak bileği kırığı birçok farklı şekilde meydana gelebilen bir durumdur. Ufak çatlaklardan önemli derecedeki kırıklara kadar değişebilen kırığın, şiddetli seyreden olgularında kırılan kemik parçası deriyi geçerek vücut dışına doğru yer değiştirebilir. Görünürde herhangi bir kemik parçası ya da yara dokusu olmayan kişilerde de ayak, ayak bileği kırığı bulunabileceği için çeşitli belirtilere dikkat edilmesi önerilir. Bu belirtilerin bir kısmı şu şekilde özetlenebilir:
- Travmanın meydana geldiği sırada ayak bölgesinde kopma hissinin oluşması ya da ses duyulması
- Ayağın hareketi sırasında ağrı ve hareket güçlüğü
- Ağırlığın üzerine verildiği ayakta yürürken hassasiyet gelişmesi
- Travma bölgesinin dokunmaya karşı hassas olması
- Travma sonrası baş dönmesi, sersemlik veya mide bulantısı şikayetlerinin gelişmesi
Bazı kırık olgularında bireyler travmanın meydana geldiği anda kırılma sesini duyabilirler. Bu şikayet dışında oluşabilecek diğer ayak, ayak bileği kırığı belirtileri ise şu şekildedir:
- Aşırı ağrı
- Ödem
- Hassasiyet
- Morarma
- Yürümede güçlük
- Ayağın dış görünümünün bozulması
- Ağrıya bağlı sersemlik
-
Kanama
Ayak, Ayak Bileği Kırığına Ne İyi Gelir?
Ayak-ayak bileği kırığına ne iyi gelir sorusunun cevabı kırığın şekline, oluş mekanizmasına, etkilediği eklem bölgesine ve hastanın kişisel özelliklerine göre değişkenlik gösterebilir. Ayak kırıklarının iyileşmesi sırasında dikkat edilmesi gereken en önemli durum, kırık kemiğin orijinal pozisyonunda iyileşmeye başlamasıdır. Ayak-ayak bileği kırığı tedavisinde kullanılan birçok yöntem mevcuttur. Bazı kırıklar alçıya alınarak iyileştirilebilirken bazı kırıklarda ise cerrahi uygulamalar ile kırık kemiğin düzeltilmesi sağlanabilir. Metal vida, titanyum plak veya çubukların kullanıldığı bu operasyonlar, genel olarak açık redüksiyon ve internal fiksasyon ameliyatı olarak tanımlanır.
Ayak Bileği Kırığı Kaç Günde İyileşir?
Genel olarak ayak bileği kırıklarının iyileşme süresi 6-12 hafta arasında değişkenlik gösterir. Opere edilmeden alçı ya da atel ile tedavisi gerçekleştirilen kırıkların iyileşme süresi genellikle 6 haftalık bir zaman dilimini kapsar. Bu süre zarfı boyunca düzenli kontrolleriniz sırasında x ray grafilerle iyileşme sürecinin değerlendirilmesi gerçekleştirilir. Ağır olgularda ise iyileşme süresi 12 haftanın üzerine çıkabilir. Bu sürenin kişinin yaşına, genel sağlık durumuna ve yaralanmanın tipine göre değişkenlik gösterebileceği unutulmamalıdır.
Ayak bileği kırığı iyileşirken hekimlerinizin bilgisi ve önerisi dahilinde yapabileceğiniz çeşitli uygulamalar ve sakınmanız gereken bazı hatalı davranışlar mevcuttur. Bu durumlar genel itibari ile şu şekilde özetlenebilir:
- Travmaya uğrayan bölgeye iyileşmeden yük verilmemesi
- Yeterli istirahatin sağlanması
- Fizik tedavi uygulamalarına başlanması
- Sağlıklı ve dengeli bir beslenme programına uyulması
- İyileşme sürecini yavaşlatabilmesi nedeniyle tütün kullanımından sakınılması
- Takip amaçlı doktor kontrollerinin aksatılmaması
Genel olarak ayak bileğindeki küçük kırıklar bireylerin yürümesi üzerinde herhangi bir olumsuz etki meydana getirmez. Bazı olgularda ise kişiler ayak bileğini kırdıktan sonra yürümeye devam edebilir. Ancak bu durumun tüm ayak bileği kırığı vakaları için geçerli olmadığı unutulmamalıdır. Ciddi kırığı olan kişilerde ayağın üzerine yük verilmesi birkaç aylık bir süreyi bulabilir. Düzenli kontroller sırasında ayak bileğinin iyileştiği belirtilen bireyler günlük aktivitelerine yavaş ve dikkatli bir şekilde dönebilirler.
Ayak Kırığı Kaç Günde İyileşir?
Ayak kırığı varlığında hekimleriniz tedavi sonrasında iyileşme sürecinin ne kadarlık bir süre zarfını kapsayacağı konusunda sizi bilgilendirir. Bu süre genellikle 6-8 hafta arasındadır. İyileşme süresinin uzunluğu, kırığın tipi ve meydana geldiği bölgeye göre değişkenlik gösterebilir. Cerrahi müdahalenin ardından hasta ilk olarak servise alınır. Cerrahi serviste sağlık personeli tarafından hastanın kan basıncı, solunum hızı, kalp hızı ve vücut sıcaklığı gibi vital bulguları düzenli olarak ölçülür. Serviste kalış süresi gerçekleştirilen operasyon türü ve hastanın iyileşme durumu göz önünde bulundurularak belirlenir.
Ameliyat sonrasında hastaların bir miktar ağrı ve ödem şikayetinin bulunması gayet doğaldır. Soğuk uygulama, yüksekte tutma ve dinlendirme gibi uygulamalar, kırık bölgesinde meydana gelen inflamasyonun (iltihabi yanıtın) azaltılmasında etkili olabilecek yöntemler arasındadır. Hekimler aynı zamanda hastalarına ameliyat sonrası dönemde kullanabileceği çeşitli ağrı kesici ilaçların reçetelendirilmesini de gerçekleştirir. Operasyon bölgesinin temizliği ve bakımı konusunda hekimlerinizden bilgi almayı unutmamanız önerilir. Genel olarak operasyon bölgesinin temiz ve kuru tutulması önerilir.
Ayak Tarak Kemiği Kırığı İyileşme Belirtileri Nelerdir?
Bazı kemik kırıklarında hastalar sanki uzun bir süre boyunca normal aktivitelerine geri dönemeyecek gibi hissedebilirler. Ancak kırık gelişiminden yaklaşık 1 hafta sonrasında vücut hali hazırda onarıma başlamış ve kallus adı verilen iyileşme dokusunu oluşturmuş olur. Kallus dokusunda kemik üretiminden sorumlu hücrelerin birikimi ile bu bölgede yeni kemik yapımı başlar ve ardından kallus dokusu yerine yeni kemik dokusu oluşmuş olur. Genel olarak ayak tarak kemiği kırığı iyileşme belirtileri, ağrıda azalma, hareket kabiliyetinde artış, ödemin azalması ve morluk veya kızarıklıkların gerilemesi şeklindedir.
Ayak kırıkları bu bölgedeki birçok kemik yapıda meydana gelebilen ve sık karşılaşılan bir durumdur. Bu problemin gelişiminde özellikle kazalar, düşmeler, uygun istirahat yapılmadan gerçekleştirilen zorlayıcı koşma ve zıplama gibi eylemler etkilidir. Kırık ayağın tıbbi müdahale sonrasında zorlanmaması, iyileşme sürecinin tam olarak gerçekleştirilebilmesi açısından oldukça önemlidir. Ayakta kalma ya da yürüme gibi kırık ayak üzerindeki stresi artırıcı eylemler iyileşme sürecini geciktirici veya direkt olarak durdurucu etki yapabileceği için dikkatli olunması önerilir. Bu nedenle nekahat dönemi boyunca hekimlerinizin yapılması ya da uzak durulması gereken uygulamalar konusundaki direktiflerine uymak oldukça önemlidir. Sağlıklı günler dileriz.
Randevu Alın
E-Sonuç
Sizi Arayalım