Ağız Yarasına Ne İyi Gelir? Ağız Yarası Neden Olur?

Ağız yarası, her insanı ömrünün bir kısmında etkileyen yaygın bir hastalık türüdür. Vücudun direncinin düştüğü zamanlarda, hastalıkların ve salgınların yoğun olduğu mevsim geçişlerinde daha çok görülme ihtimali vardır.

Ağız Yarası Nedir?

Ağız çevresi yaraları dudaklarda, yanaklarda, diş etlerinde, dilde, ağız tabanında ve çatısında olmak üzere ağzın yumuşak olan herhangi bir dokusunda görülen yaralardır. Hatta bazı hastalarda mideye giden yemek borusunda bile ağız yaralarının görülmesi mümkündür. 

Uçuklardan farklı olarak dudaklarda meydana gelen ağız yaralarında pamukçuk oluşmaz ve bulaşıcı değildir. Ancak uçuklar gibi ağrılı olabilir ve yemek yemeyi zorlaştırabilirler. Çoğu ağız yarasının birkaç gün içinde kendiliğinden iyileşmesi beklenir. Aksi takdirde doktora veya diş hekimine danışmakta fayda vardır.

Ağız yaraları her zaman bir hastalıktan dolayı ortaya çıkmaz. Besin tüketirken ağzın iç yüzeyine ve damaklara zarar verilmesi bu kısımlarda yaraların oluşmasını tetikler. Küçük çocuklarda ve bebeklerde yetersiz beslenmeden dolayı bağışıklığın zayıf kalması, ağız bakımının henüz yeterince yapılamaması gibi sebeplerden dolayı ağız yaraları görülme ihtimali vardır. 

Yine küçük yaştaki çocuklarda sert besinlerin kontrolsüz bir şekilde tüketilmesi sonucu ağız yaraları ortaya çıkabilir. 2 yaş bebeklerde ağız yarasına ne iyi gelir sorusu, bu sorunu yaşayan tüm ebeveynlerin aklına gelir. Bu yaş bebeklerde ek herhangi bir ilaç veya merhem pek önerilmez. Bunun nedeni bebeklerin istemeden de olsa bu merhemleri yutma ihtimalidir. Böyle durumlarda bebeklerdeki ağız yaralarının kendiliğinden iyileşmesini beklemek gerekir. Ağız yarasının bebeklerde uzun süreler boyunca iyileşmemesi halinde bir uzmana danışmakta fayda vardır. 

• Ağız yarası çoğu durumlarda özellikle yemek yerken ve bir şeyler içerken kızarıklık ile ağrıya neden olur.
• Ayrıca ağrı olan yaranın etrafında yanma veya karıncalanma hissine de yol açabilir.
• Ağız yaralarının ciddiyetine göre yaralar yemek yemeye, içmeye, konuşmaya, yutmaya ve nefes almaya engel olabilir. Bu yaraların etrafında kabarcıkların da meydana gelme durumu söz konusu olabilir.
• Yaralar genellikle küçüktür, kırmızı kenarlı ve oval şekilli olarak ortaya çıkar.
• Pamukçuklu ve derin olan yaraların iyileşme süresi 6 haftayı bulabilir ve iz bırakma ihtimali vardır.
• Yaralar ortaya çıkmadan kısa bir süre önce de yaranın çıkacağı yerde yanma, karıncalanma ve ağrı söz konusu olabilir. 
• Çoğunlukla yaranın olduğu bölgede şişkinlik, hassasiyet ve ağrı meydana gelir.
• Ağız ve diş bakımı sırasında yaraların kanaması, ağrıması hatta acıması da çoğu hastada görülür.
• Yaraların hastalara rahatsızlık vermesinden dolayı iştahsızlık ortaya çıkabilir.
• Boğaza yakın noktalarda çıkan yaralar yutkunmayı zorlaştırır ve boğazın tahriş olmasına neden olur.
• Yaraların iltihaplı bir hal almasından dolayı ateş de yaygın görülen belirtiler arasındadır.
• Yaygın belirtiler dışında görülen bazı belirtiler altta yatan farklı bir hastalıktan kaynaklanabilir.
• Bu nedenle daha ağır belirtiler gösteren hastaların vakit kaybetmeksizin muayene olmaları oldukça önemlidir.

Ağız Yarası Nedenleri Nelerdir?

Her ne kadar ağız yarası neden olur sorusunun kesin bir yanıtı olmasa da günlük yaşamdaki en küçük nedenlerden başlayarak her hastalıktan dolayı ağızda yaraların oluşması gözlenebilir. 

• İnsanların yemek yeme veya konuşma esnasında dillerini, dudaklarını veya yanaklarını ısırmaları,
• Aşırı sıcak gıdaların tüketimi veya çay, kahve gibi sıcak içeceklerin kontrolsüz bir şekilde aniden içilmesi sonucu oluşan ağız yanıkları,
• Ağız bakımı esnasında dişleri çok sert fırçalamak, diş ipi kullanırken diş etlerini tahriş etmek veya sodyum lauril sülfat içeren diş macunları kullanmak,
• Çikolata, kahve, çilek, yumurta, kuruyemiş, peynirli veya baharatlı yiyeceklere karşı gıda duyarlılıkları,
• B12 vitamini, çinko, folat (folik asit) veya demir eksikliğine neden olan beslenme alışkanlıkları,
• Ağız dokusunun bazı bakterilere karşı alerjik reaksiyon göstermesi,
• Günlük yaşamdan kaynaklanan stres ve duygudurum bozuklukları,
• Kadınlar için regl döneminde hormon değişimleri,
• Çoğu tahılda bulunan glütene duyarlılıktan dolayı ortaya çıkan Çölyak hastalığı,
• Crohn hastalığı ve ülseratif kolit gibi iltihaplı bağırsak hastalıkları,
• Ağız dahil tüm vücutta iltihaplanmaya neden olabilen Behçet hastalığı,
• Bağışıklık sistemini baskılayan HIV ve AIDS hastalıkları yer alır.

Her ağız yarası ciddi bir hastalığı işaret edecek diye bir durum söz konusu değildir. Sürekli tekrarlayan ve iyileşmesi çok uzun süren ağız yaraları için bu durum söz konusu olabilir. Bu nedenle her ağız yarasında ciddi bir hastalığın semptomu gibi yaklaşmak doğru değildir. 

Ağız Yarası Tanısı Nasıl Konulur?

Ağız yaraları çeşitleri çoğunlukla tüm hastalarda benzerlik gösterir. Hastalarda kızarıklık ve şişlik yaranın karakteristik özelliği olarak ortaya çıkar. Tanısının konulabilmesinin herhangi bir zorluğu genel olarak yoktur.

Gözle görülebilir yaralar olduğu için hastalar kendi kendilerine teşhis koyabilirler. Yanma, ağrı, acı ve şişlik gibi belirtilerin olması ağız yaralarını işaret eder. Ancak kronik hastalığı olanlar ve kanser hastalarında durum daha farklı gelişebilir. Böyle durumlarda hastaların bir uzmana danışmasında fayda vardır. Doktor veya diş hekimi fiziki muayene ile teşhisi koyabileceği gibi yaralarda iltihap veya pamuklanma gibi durumların görülmesi halinde kan testleri de uygulayabilir.

Uygulanan bu kan testinin amacı vücutta bu yaralara neden olabilecek başka bir hastalığın bulunup bulunmadığının öğrenilmesidir. Ağız yarasının altında yatan bir hastalığın erken tanı ile tespit edilebilmesi daha ciddi hastalıkların önüne geçer. 

Ağız Yarası Tedavi Yöntemleri Nelerdir?

• Ağız yarası tedavisi özellikle ağız yarası acısı nasıl geçer diye araştıran bütün hastalar için merak konusudur. Çoğu ağız yarasının 1-2 hafta aralığında iyileşmesi beklenir.
• Bu sürecin daha rahat ve hızlı atlatılabilmesi şifalı bitkiler ile mümkün olabilir. Özellikle ada çayı en etkili bitkisel tedavilerden biridir. Ada çayının demlendikten sonra ılık bir şekilde tüketilmesi yaraların daha çabuk iyileşmesini sağlar. Hatta ağız içinde çayın biraz bekletilerek içilmesi etkiyi daha da arttırır.
• Bunun yanında ağız yarası sumak ile de tedavi edilebilir. Sumak kaynatıldıktan sonra soğutulup gargara yapıldığında iyileşme süreci hızlanacaktır.
• Ağız yarasına iyi gelen şeyler arasında doktorun önereceği kremler de vardır. Bu kremler ağrıların hafiflemesine ve kızarıklıkların iyileşmesine yardımcı olur.
• Yaraların iltihaplı ise steroid jel kullanımı da önerilebilir.
• Ağız kanserinden kaynaklanan yaraların tedavisi için ise öncelikle biyopsi yapılır. Elde edilen biyopsi sonucuna göre cerrahi müdahale veya kemoterapi uygulanabilir.