Kas ve Sinir Sistemi Hastalıkları Nelerdir?

Kas ve sinir sistemi hastalıkları, kasların veya sinir sisteminin işlev bozukluklarına veya hasarlarına bağlı olarak ortaya çıkan çeşitli rahatsızlıkları ifade eder. Bu yazı ile sinir hastalıkları ve kas hastalıklarının neler olduğunu ve çeşitlerini, belirtilerin nasıl başladığını, tedavi seçeneklerinin neler olduğunu öğrenebilirsiniz.

Sinir Sistemi Hastalıkları Nelerdir? 

Sinir sistemi temel olarak hücre doku ve organlar arası koordinasyonu ile organizmanın dış dünya ile bağlantısını sağlar. Ayrıca konuşma, refleks, hareket, şuur, zeka gibi yetenekleri de yönetir. Vücudun kontrol mekanizması olarak tanımlanmaktadır. Sinir sistemi, santral sinir sistemi ve periferik sinir sistemi olmak üzere ikiye ayrılmaktadır. Dolayısıyla bu hastalıklar, bu iki başlık altında değerlendirebir.

Periferik Sinir Sistemi Hastalıkları

Periferik sinir sistemi hastalıkları, periferik sinirlerin zarar gördüğü çeşitli sağlık sorunları olarak tanımlanır. Bu hastalıklar, sinirlerin hasara uğraması ya da işlevlerini yitirmesi sonucu ortaya çıkabilir. Periferik sinir sistemi hastalıklarına bazı örnekler şu şekilde sıralanabilir:

Periferik Nöropati: Sinirlerin zarar görmesiyle ortaya çıkan bir problemdir. Nedenleri arasında; alkolizm, romatoid artrit, diyabet ve böbrek rahatsızlıkları sayılabilir.

Guillian-Barré Sendromu: Bağışıklık sistemi periferik sinirleri hedef alıp hasara neden olabilmektedir. Belirtiler arasında; karıncalanma, solunum güçlüğü, kas güçsüzlüğü ve yorgunluk yer alır. Bu sendrom oldukça hızlı ilerleyerek hayati tehlike oluşturabilir.

Charcot-Marie-Tooth Hastalığı: Genetik bir hastalıktır. Periferik sinirlerin zaman içerisinde zayıflamasına neden olur. Semptomlar; ayak düşmesi, yürüme zorluğu, kas güçsüzlüğü ve ellerde işlev kaybı bulunur.

Tarsal Tünel Sendromu: Ayak bileklerinde oluşan sıkışma ile ortaya çıkar. Belirtiler şu şekildedir; uyuşma, karıncalanma, ağrı ve ayakta güçsüzlük.

Karpal Tünel Sendromu: Sinir sıkışmasının el bileklerinde olması sonucu ortaya çıkar. Semptomlar; elde uyuşukluk, ağrı, güçsüzlük ve karıncalanma bulunur.

Periferik sinir sistemi hastalıklarının tedavisi, asıl olarak altta yatan sebebi tedavi etmeyi ve belirtileri hafifletmeyi kapsar. Tedaviler arasında ilaçlar, fizik tedavi, cerrahi müdahale ve destekleyici tedaviler yer alabilir. Tedavi şeması, hastalığın türüne, belirtilerin şiddetine ve kişinin genel sağlık durumuna bağlıdır.

Santral Sinir Sistemi Hastalıkları

Santral sinir sistemi hastalıkları, sinir sisteminin yapısal ya da işlevsel bozukluklarından kaynaklanan sağlık problemleri arasındadır. Bu hastalıklar birçok sebeple ortaya çıkabilir ve çeşitli semptomlara sahip olabilirler. Yaygın sinir sistemi hastalıkları şu şekilde sıralanabilir:

Parkinson Hastalığı: Parkinson hastalığı beyindeki dopamin üretiminde yaşanan bozukluk nedeniyle ortaya çıkan nörolojik bir bozukluk olarak tanımlanmaktadır. Belirtiler arasında titreme, hareketlerde yavaşlama, kas sertliği ve denge problemleri yer alır.

Multipl Skleroz (MS): Kişinin bağışıklık sisteminin kendi sinir hücrelerine saldırması sonucunda ortaya çıkmaktadır. Miyelin kılıf sinir hücrelerini koruyan bir yapıdır, bu saldırı sonucunda miyelin kılıf hasar alır. Belirtiler arasında; denge problemleri, kas zayıflığı, yorgunluk ve çeşitli koordinasyon bozuklukları yer almaktadır.

Epilepsi: Beyinde ortaya çıkan anormal elektriksel aktiviteye sebep olan nörolojik bir hastalıktır. Belirtiler arasında; bilinç kaybı, duygu bozuklukları, kas seğirmeleri ve tekrarlayan nöbetler sayılabilir.

Alzheimer Hastalığı: Beyinde yer alan sinir hücreleri zaman içerisinde hasar alır ve ölür. Bu durum nörodejeneratif bir hastalık olan alzheimer hastalığına neden olur. Belirtiler; Düşünme bozuklukları, kişilik ve davranış değişiklikleri, hafıza kaybı olabilir.

İnme (Felç): Beyinde kan damarları tıkanabilir veya yırtılabilir bunun sonucunda felç oluşabilir. Belirtiler arasında; vücutta oluşan tek taraflı güçsüzlük veya felç, görme kaybı, baş dönmeleri, konuşma bozuklukları görülebilir.

Migren: Şiddetli baş ağrılarına neden olan nörolojik bozukluktur. Belirtiler; tekrarlayan ve şiddetli baş ağrıları, bulantı ve kusma, ışık ve sese duyarlılık şeklindedir.

Tourette Sendromu: İstemsiz tikler, tekrarlayan hareketler ve sözlerle kendini belli eden nörolojik bir rahatsızlıktır.

Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS): Motor sinir hücreleri hasara uğrarsa ortaya çıkabilen nörolojik bir rahatsızlıktır. Belirtiler arasında; kramplar, konuşma ve yutma zorlukları, kas güçlüğü sayılabilir.

Bu hastalıkları teşhis ve tedavisi için mutlaka uzman bir doktor ile görüşmeniz tavsiye edilir.
 

Sinir Sistemi Hastalıkları Belirtileri

• Baş ağrıları,
• Baş dönmesi ve denge kayıpları,
• Kas güçsüzlüğü ve kontrol kaybı yaşanması,
• Uyuşukluk ve karıncalanma hissi,
• Koordinasyon ve hareket bozuklukları,
• Konuşma ve iletişim bozuklukları,
• Hafıza ve bilişsel problemler,
• Göz sorunları.

Bu belirtiler, sinir sistemi hastalıklarının genel belirtileridir fakat her hastalığın kendine özgü belirtileri de olabilir. Bu sebeple , bir uzmana danışmak ve doğru teşhis ve tedavi için gerekli testleri yaptırmak oldukça önemlidir.

Kas Hastalıkları Nelerdir?

Kas hastalıkları, kasların zayıflamasına, kaslarda kramplara, kas seğirmelerine ve kas kontrolünün kaybedilmesine neden olan bir takım hastalık grubudur. Kas hastalığı çeşitleri şu şekilde sıralanabilir:

Miyozit: Kasların iltihaplanması sonucu ortaya çıkmaktadır. Polimiyozit ve dermatomiyozit en yaygın rastlananlardır. Belirtiler arasında; kas ağrısı, yorgunluk, kas güçsüzlüğü ve deri döküntüleri yer alır.

Distrofi: Kasların genetik olarak zayıflaması sonucu ortaya çıkan bir hastalıktır.. Duchenne kas distrofisi en sık rastlanandır. Belirtileri arasında ilerleyici kas zayıflığı, kalp sorunları ve hareket kısıtlamaları yer alır.

Miyotonik distrofi: Kasların yavaşça kasılmasına ve gevşemesine neden olan genetik bir hastalıktır. Semptomları arasında kas sertliği, kas güçsüzlüğü, kas kasılmaları ve konuşma zorluğu yer alır.

Polimiyalji romatika: Kaslarda ağrı, sertlik ve zayıflığa neden olan bir rahatsızlıktır. Genellikle kalça ve omuz kaslarını etkiler. Semptomları arasında kas ağrısı, sabah sertliği, yorgunluk ve halsizlik yer alır.

Miyastenia gravis: Kasların yorgunluk, zayıflık ve kontrol kaybı yaşadığı otoimmün bir hastalıktır. Belirtiler arasında kas güçsüzlüğü, çift görme, yutma güçlüğü ve konuşma bozukluğu yer alır.

Kas hastalıklarının tedavisi, semptomların kontrol altına alınması, kas gücünün artırılması ve yaşam kalitesinin iyileştirilmesi şeklindedir. Tedavi şeması, hastalığın türüne, semptomların şiddetine ve hastanın genel sağlık durumuna bağlı olarak belirlenir.

Kas Hastalığı Belirtileri

Tüm kas hastalıklarının belirtilerinde biri ya da birkaçı aynı anda olsa da genel olarak şu belirtiler görülmektedir:

Kas güçsüzlüğü: Kas hastalıklarında en yaygın belirti kas güçsüzlüğüdür. Kaslar oldukça zayıflar ve günlük aktiviteleri yapmakta zorluk yaşanmasına sebep olur.

Kas ağrısı: Kas hastalıklarında kas ağrısı sık rastlanan bir belirtidir. Ağrı genellikle kasların kullanımıyla artar ve dinlenmeyle azalma gösterir.

Kas seğirmeleri: Bazı kas hastalıklarında kaslarda seğirme veya kasılmalar görülebilir. Bu durum genellikle istemsizdir ve kişide rahatsızlık hissi oluşturur.

Kas krampları: Kas hastalıklarında kas krampları da sık görülen bir semptomdur. Kaslar birden kasılır ve şiddetli ağrıya neden olabilir.

Hareket kısıtlamaları: Kas hastalıkları, kasların zayıflaması veya kas kontrolünü kaybedilmesi sebebiyle hareket kısıtlamalarına neden olabilir. Örneğin, merdiven çıkmak, eğilmek ve kalkmak, yürümek veya kolları kaldırmak gibi basit hareketlerde zorluk yaşanabilir.

Yorgunluk ve halsizlik: Kas hastalıkları, kasların zayıflaması ve etkili çalışmaması nedeniyle yorgunluk ve halsizlik hissiyle ilişkilendirilebilir.

Solunum problemleri: Bazı kas hastalıkları, solunum kaslarını etkileyebilir ve çeşitli solunum güçlüklerine neden olabilir.

Postür bozuklukları: Kas hastalıkları, kasların zayıflaması veya kontrolünün kaybedilmesi nedeniyle duruş bozukluklarına yol açabilir. Örneğin, omuzların düşmesi veya sırtın kambur hale gelmesi gibi.

Bu belirtiler, kas hastalıklarının genel belirtileri arasında sayılmaktadır. Ancak her hastalıkta olduğu gibi kas hastalıklarının da kendine özgü semptomları olabilir. Bu sebeple, bir uzmana danışmak, doğru teşhis ve tedavi prosedürünün uygulanması için gerekli testleri yaptırmak son derece önemlidir.

Çeşitli kas ve sinir sistemi hastalıkları, kişinin yaşam kalitesini etkilemekle birlikte hayati risklere de sebep olabilmektedir. Bu sebeple, semptomlar gözlendiği takdirde mutlaka bir hekim kontrolüne başvurmanız ve rutin sağlık taramalarını ihmal etmemeniz önerilmektedir.