İsilik Nedir? Nasıl Geçer?

Tıbbi adı “miliaria” olan isilik, özellikle yaz aylarında sıcak ve nemli havaların etkisiyle görülme sıklığı önemli ölçüde artan bir cilt problemidir.

İsilik Nedir?

Bebeklerde isilik çok daha yaygın olarak görülse de her yaştan bireyi etkileyebilen isiliğin oluşum nedeni, ter kanallarının tıkanmasıdır. Küçük boyutlu, kırmızı veya pembe renkte ve içi sıvı dolu kabarcıklar isiliğin en önemli belirtisidir. Yetişkinlerde isilik yaz aylarındaki sıcak havaya veya yoğun fiziksel aktiviteye bağlı olarak sürekli nemli kalan koltuk altı, göğüs arası, kasık gibi bölgelerde sıklıkla görülür. Bebeklerde ise ter bezlerinin ve kanallarının henüz tam olarak gelişmemiş olması nedeniyle isiliğe yetişkinlerden çok daha sık  rastlanır.

İsilik genellikle yüksek sıcaklık ve nemliliğe bağlı olarak oluşan bir cilt sorunudur. Ter bezlerinde üretilen ter, derideki epidermis ve dermis tabakalarına ulaşır ve ardından dışarı atılır. İsilik, bu iletimi sağlayan ter kanallarının herhangi bir bölümündeki tıkanıklıktan kaynaklanır. Bebeklerde isilik ter kanallarının ve ter bezlerinin geç olgunlaşması nedeniyle çok daha yaygın olarak görülür. Henüz olgunlaşmamış olan ter kanallarında tıkanıklık çok sık gözlenir. Bu nedenle yaz aylarında daha sık olmakla birlikte bebeklerde her mevsimde isilik sorunuyla karşılaşabilmek mümkündür. Özellikle açık tenli bebekler isiliğe çok daha yatkındır. Yetişkinlerde ise isilik, çoğunlukla dış etkenlere bağlı olarak gelişir. Yaygın olarak karşılaşılan bir sağlık sorunu olan isilik normal şartlarda serin ortamda kalmak ve cildin hava almasını sağlamak gibi önlemler yardımıyla kısa sürede iyileşir. İsilik tedavisi herhangi bir medikal tedavi gerektirmez. Fakat iltihaplı isilikler gibi bazı isilik türlerinde ise ilaç tedavisi gerekebilir.

İsilik Belirtileri Nelerdir?

İsiliğin tipik özelliği ve aynı zamanda en yaygın belirtisi cilt yüzeyinde oluşan küçük boyutlu, kırmızı veya pembe renkli yara veya içi su dolu kabarcıklardır. Bu kabartılar isiliğin türüne göre de değişmekle birlikte ağrılı veya ağrısız, içi su veya irin dolu olabilir. İsilikler genel olarak yetişkinlerde cildin kıvrımlı bölgeleri olan koltuk altı, diz arkası, dirsek içleri, kuyruk sokumu, kasıklar ve kadınlarda göğüs arasında görülür. Buna ek olarak giysilerden dolayı sürekli olarak sürtünmeye maruz kalan bölgelerde de isilik gelişebilir. Bebeklerde isilik en yaygın olarak boyun, yüz, omuzlar ve göğüste görülür. İsiliğin türüne göre kabartılara eşlik edebilecek belirtiler arasında şunlar yer alır:

• Kaşıntı
• Ağrı ve batma hissi
• Uyuşma ve karıncalanma
• Şişlik ve yumrular

İsilik çok nadir olarak ciddi bir sağlık sorununa dönüşür. Genellikle hafif seyreder ve birkaç gün içerisinde kendiliğinden iyileşir. Fakat iltihaplanma, ateş, titreme, şiddetli ağrı gibi komplikasyonların gelişmesi halinde derhal sağlık kuruluşlarına başvurulmalıdır. Bu gibi ciddi komplikasyonlar olmasa da hem yetişkinlerde hem de bebek ve çocuklarda birkaç gün içerisinde hafiflemeyen isilikler için hekim kontrolü gerekir.

İsilik Neden Olur?

İsilik neden olur sorusu hem bu sorunu yaşayan yetişkinler hem de bebeğinde isilik oluşan ebeveynler tarafından sıklıkla sorulan sorular arasındadır. Sağlıklı bireylerde vücuttaki fazla ısı, ter bezlerinden salgılanan terin kanallardan dışarı atılması ile vücuttan uzaklaştırılır. Ter salgısının buharlaşması ile birlikte fazla vücut ısısı düşürülerek dengelenir. Aşırı şekilde terleme, ter bezlerinin herhangi bir nedenle tıkanması, ter bezlerinde kistlerin oluşması gibi çeşitli nedenlere bağlı olarak tıkanıklıklar oluştuğunda ter dışarı atılamaz.

Bu durumda deri altında biriken ter, kızarıklık ve su kabarcıkları şeklindeki lezyonları oluşturur. Özellikle bebeklerde görülen isiliklerde bebeğin çok kalın giydirilmesi rol oynayabilir. Yetişkinler için fazla kilolu olmak, yoğun şekilde spor yapmak, ağır bedensel işlerde çalışmak veya yalnızca sıcak ve nemli havadan kaynaklı olarak da isilik sorunu gelişebilir. Bazı durumlarda ise hem yetişkinlerde hem de çocuklarda ateşli hastalıklar geçirmek, uzun süre yatağa bağlı kalmak, dar ve sentetik yapılı kıyafetler tercih etmek gibi nedenler de isilik sorununa yol açabilir.

İsilik Türleri Nelerdir?

İsilik, gelişim nedenine veya yol açtığı belirtilere göre üç farklı alt türe ayrılır. Bunlar şu şekildedir:

Miliaria Kristallina
İsiliğin en yaygın görülen ve en hafif seyreden türü olan Miliaria Kristallina, cilt yüzeyinde oluşan küçük, berrak veya beyaz renge sahip baloncuklar şeklindedir. Bunlar genellikle kısa bir süre içerisinde patlar ve ardından iyileşir. Kaşıntı, ağrı gibi olumsuzluklara genellikle yol açmayan bu isilik türü, bebeklerde yetişkinlere oranla çok daha yaygın olarak görülür.

Miliaria Rubra
Yetişkinlerde bebek ve çocuklara oranla çok daha sık şekilde karşılaşılan Miliaria Rubra, dikenli isilik olarak da adlandırılır. Miliaria Kristallina’ya oranla daha fazla rahatsızlığa yol açar. Bunun nedeni ise cildin daha derin tabakalarını etkilemesidir. Sıcak ve nemli ortamlarda yaşayanları etkileyen bu isilik türünde kaşıntı, diken batması hissi, ciltte kırmızı renkli kabarcıklar, terlemenin azalması, iltihaplanma ve ağrı gibi olumsuzluklara yol açabilir.

Miliaria Pustulosa
Miliaria Rubra türündeki isilik türünde görülen şişliklerin şiddetlenmesi ve iltihap dolu daha büyük boyutlu yumrulara dönüşmesi halinde bu isilikler, Miliaria Pustulosa olarak adlandırılır.

Miliaria Profunda
İsiliğin en nadir karşılaşılan türü olan Miliaria Profunda, kronikleyerek sürekli olarak tekrarlayabilir ve uzun süre boyunca vücutta kalabilir. Cildin daha derin bir tabakası olan dermisi etkilemesi nedeniyle yol açtığı şikayetler daha şiddetli olabilir. Genellikle yoğun geçen fiziksel aktivite dönemlerinin ardından oluşmakla birlikte daha büyük boyutlu, ten renginde ve sert yumrular oluşturur.

İsilik Teşhisi Nasıl Konulur?

İsilik, oldukça belirgin semptomları ve kendine has görüntüsü olan bir sağlık sorunudur. Bu nedenle isilik tanısının konulabilmesi için herhangi bir tarama testi veya örnek alma işlemi gerekmez. Hekim tarafından yapılacak bir fiziksel muayene ile isilik teşhisi rahatlıkla konulabilir. Tedavi sürecinin planlanmasında en etkili olan faktörler arasında hastanın yaşadığı şikayetler, isiliğin türü, şiddeti ve etkilediği alan gibi birçok durum göz önünde bulundurulmalıdır. Tüm bu detaylar hekim tarafından tespit edildikten sonra tedavi süreci ve yapılması gerekenler hakkında hekim tarafından detaylı olarak bilgilendirme yapılır.

İsilik Tedavisi Nasıl Yapılır?

Yetişkinlerin yanı sıra bebekleri de çok fazla etkilemesi nedeniyle özellikle ebeveynler tarafından isilik nasıl geçer, bebeklerde isilik nasıl geçer, isilik nedir gibi soruların yanıtları merak konusudur. Yaz aylarında veya yoğun egzersizlerin ardından yetişkinlerde, yılın herhangi bir döneminde ise bebeklerde isilik görülmesi oldukça normaldir. Hafif belirtilerle seyretmesi ve kişide rahatsızlığa yol açmaması halinde hem yetişkinlerde hem de bebekte isilik herhangi bir tedavi gerektirmeksizin birkaç gün içerisinde kendiliğinden iyileşir. Bu süreçte cildi serin ve kuru tutmak, kozmetik ürünlerden ve kimyasalların kullanımından kaçınmak, terlemeyi önleyen ince ve pamuklu giysiler tercih etmek gibi önlemler iyileşmenin hızlandırılması açısından oldukça etkilidir. Ayrıca isiliğin etkilediği bölge temiz ve serin tutulmalıdır. İsiliğin uzun süre boyunca iyileşmemesi, şiddetlenmesi, enfeksiyona dönüşmesi, iltihaplanması ve şiddetli ağrı, ateş, titreme gibi belirtilerin eşliğinde görülmesi halinde ise medikal tedavi gerekir. İsilik tedavisi için enfeksiyon durumunda hekim tarafından antibiyotik kullanımı önerilebilir. Bunun yanı sıra isilik kremi olarak bilinen bazı merhemler de tedavide oldukça etkilidir.

 Uygun tedavi yöntemleri ve hastanın alacağı önlemler yardımıyla isilik kolaylıkla iyileştirilebilir. Tekrarlamaması açısından cildin nefes almasını sağlayacak giysi ve iç çamaşırlarını tercih etmek, cildin kuru veya terli kalmasını önlemek gibi önlemlere dikkat edilmesinde fayda vardır.

İsilik ile ilgili merak ettiğiniz konuları Grup Florence Nightingale Hastaneleri’nin uzman ekibine sorabilir, sorunuzla ilgili öneriler isteyebilirsiniz. Bize ulaşmak için web sitemizde yer alan iletişim formunu kullanabilirsiniz.