Günlük hayatta sıkça yaşanan halsizlik ve bitkin olma hissi, insanların en önemli hastaneye başvuru nedenlerinden birisidir. Halsizlik bazı durumlarda geçici ve dinlenme ile azalabilen bir belirti olsa da bazı durumlarda akut ya da kronik gelişen rahatsızlıklara işaret edebilir. Halsizlik nedenlerinden bahsetmeden önce, halsizliğin tanımının ne olduğundan, hangi belirtilerin halsizliğe işaret ettiğine ve halsizlikle birlikte görülebilen semptomlardan kısaca bahsetmekte fayda vardır.
Halsizlik Nedir ?
Halsizlik, çeşitli nedenlerden dolayı bitkin olma hissidir. Halsizlik durumuna her zaman bariz bir hastalık eşlik etmeyebilir. Kısa süreli halsizlikler; aşırı çalışma temposu, stres veya yetersiz uyku nedeniyle oluşabilir. Soğuk algınlığı ya da grip gibi bir hastalığın iyileşme sürecinde de halsizlik hissedilebilir. Orta veya şiddetli fiziksel aktiviteden sonra da yorgunluk oluşabilir.
Halsizlik durumu, tüm vücudunuzda ya da kollarınız,bacaklarınız gibi vücudun belirli bir bölgesinde oluşabilir. Hatta, bacağınızdaki baldır kası gibi tek bir kasta da lokalize olabilir. Halsizlik, aynı zamanda depresyon gibi psikolojik bir rahatsızlıktan da kaynaklanabilir. Depresyon, kişinin kendisini kötü hissetmesi durumu olarak tanımlanabilir. Günlük hayatta ara sıra yaşanan üzüntü ve düşkünlük dönemleri normal olarak kabul edilse de kronik depresyon adı verilen uzun süreli depresyon, ciddi duygusal ya da psikolojik sorunlara işaret edebilir. Multiple skleroz veya hipotiroidi gibi uzun süreli (kronik) hastalıklar da halsizliğe neden olabilir.
Uzun zamandır geçmeyen, özellikle de 2 haftadan uzun süren halsizlik durumunda sağlık kuruluşlarına başvurulması ve altta yatan nedenin araştırılması önerilir.
Halsizlik Neyin Belirtisidir ?
Halsizliğe altta yatan hastalığa bağlı olarak farklı belirtiler eşlik edebilir. Farklı rahatsızlıklara bağlı olarak gelişen halsizlik, duygusal veya psikolojik bir duruma bağlı halsizlikten farklı olabilir. Ayrıca aniden oluşan bir halsizlik, acil müdahale gerektiren hastalıkların ilk habercilerinden biri olabilir. bu durumların bir kısmı şu şekilde sıralanabilir:
- Vücudun ya dayüzün bir tarafında ani başlangıçlı güçsüzlük,
- Halsizliğe ek olarak nefes darlığı veya çarpıntı varlığı,
- Bilinç kaybı, şiddetli göğüs ağrısı, sırt ağrısı ya dakarın ağrısı gibi semptomlarla birlikte hissedilen halsizlik.
- Karın ağrısı veya kramplar
- Kanlı ya dapembe renkli idrar (Hematüri)
- Genel vücut ağrıları
- Bulanık görünümlü ve kötü kokulu idrar
- İshal
- İdrara çıkmada zorlanma, ağrı veya idrar yaparken yanma (Dizüri)
- Ateş ve titreme atakları
- Grip benzeri semptomlar (Yorgunluk, ateş, boğaz ağrısı, baş ağrısı, öksürük, ağrı ve sızılar)
- Genel hastalık hissi
- İştah kaybı
- Adet dönemlerinin düzenli olmaması
- Susuzluk
- Anksiyete
- Ruh hali, kişilik ya dadavranışlardaki anormal değişiklikler
- Depresyon
- Hatırlamada zorlanma
- Düşünme, konuşma, anlama, yazma veya okuma güçlüğü
- Sinirlilik ya da ruh hali değişiklikleri
- Enerji eksikliği
- Halsizlik veya uyuşukluk
- Şiddetli yorgunluk
- Uyku bozuklukları
Halsizlik Neden Olur ?
Vücutta meydana gelen ani başlangıçlı (akut) ya da uzun süreli (kronik) enfeksiyonlar da kişinin bedenen halsiz kalmasına neden olabilir. Zayıflığın diğer olası nedenleri, botulizm, böcek ilaçları gibi kimyasal maddelere direk veya indirek maruziyet ya dabesin zehirlenmeleri de olabilir. Ayrıca aşağıda sıralanan bazı rahatsızlıklar da halsizliğe yol açabilir:
- Amyotrofik Lateral Skleroz (ALS; kas zayıflığına ve sakatlığa neden olan ciddi bir nöromüsküler hastalıktır.)
- Anemi
- Kanser tedavileri
- Şeker hastalığı
- Toksik maddelere veya zehirlere maruz kalma
- Fibromiyalji (Vücutta ağrı, sertlik ve hassasiyete neden olan kronik ağrı durumları)
- Hipotiroidizm
- Enfeksiyonlar (Lyme, hepatit, HIV/AIDS gibi)
- Yetersiz beslenme
- Multipl skleroz (Beyni ve omuriliği etkileyen, halsizliğe ve başka sorunlara neden olan rahatsızlık)
- Kas yıkımı (Rabdomiyoliz)
- Kas distrofileri (Kas dokusunun ilerleyici kaybına ve kas güçsüzlüğüne neden olan kalıtsal bir bozukluktur.)
- Myastenia gravis (Kas dokusunun ilerleyici kaybına ve kas güçsüzlüğüne neden olan otoimmün bir bozukluktur.)
- Vitamin eksiklikleri (Demir, B12, folik asit vb.)
- Polimiyozit (Yaygın iltihaplanma ve kasların zayıflığı)
- Solunum yetmezliği durumları (Astım, KOAH, akciğer ödemi gibi)
- Aritmiler (Düzensiz kalp atışları)
- Konjestif kalp yetmezliği
- Dehidrasyon (Şiddetli ve tedavi edilmediğinde yaşamı tehdit edebilen vücut sıvı ve elektrolitlerin kaybı)
- Böbrek yetmezliği
Karın ağrısı, genel vücut krampları, ateş, titreme veya genel bir hastalık hissi gibi diğer semptomlarla birlikte halsizlik varsa, en yakın sağlık kuruluşuna başvurulması gerekir.
Durumunuzu teşhis etmek için doktorunuz, aşağıdakiler dahil olmak üzere halsizliğiniz ile alakalı birkaç soru sorabilir:- Kendinizi ne zamandan beri zayıf hissediyorsunuz?
- Hissettiğiniz zayıflık, vücudun her yerinde mi yoksa bir bölgesine mi?
- Alkol veya uyuşturucu kullanıyor musunuz?
- Herhangi bir fiziksel acı ya da rahatsızlık hissediyor musunuz?
- Hangi ilaçları alıyorsunuz?
- Yorgunluk veya depresyon duygularını ilk ne zaman fark ettiniz?
- Herhangi bir psikolog ya da psikiyatri uzmanına başvurdunuz mu?
Halsizliğin Meydana Getirebileceği Komplikasyonlar
Halsizlik ciddi hastalıklara bağlı olarak da gelişebileceğinden, tedavi edilmemesi ciddi komplikasyonlara neden olabilir. Altta yatan hastalık nedeni teşhis edildikten sonra aşağıdakiler dahil olmak üzere olabilecek komplikasyon riskini azaltmak için hekiminizin planladığı tedavi şeklini izlemeniz önemlidir. Halsizliğe bağlı görülebilecek komplikasyonların bir kısmı şu şekildedir:
- Günlük rutin işleri yerine getirmede zorluk,
- Uyuma güçlüğü,
- Çalışamama veya okula gidememe,
- Hareketlilik kaybı,
- Semptomların ilerlemesi,
- Var olan enfeksiyonun ilerlemesi,
- Anksiyete ya da depresyonun derinleşmesi.
Halsizliğe Ne İyi Gelir ?
Gün içinde yorgun düşen vücut, halsizlik durumuyla karşılaşabilir. Günlük hayatta yaşanılan zorlukların meydana getirdiği halsizlik ve yorgunluğun yanında, yukarıda da bahsedildiği üzere birtakım hastalıklar da halsizliğe neden olabilir. Özellikle genç kişilerde görülen yorgunluk ve halsizliğin en temel sebebi vitamin ve mineral eksikliğidir. Anemi de genellikle yorgunluk ve halsizliğe neden olabilir. Bununla birlikte tiroit hormonlarındaki bozukluklar, kullanılan ilaçlar, depresyon ve dönemsel duygu değişiklikleri de kronik yorgunluk sebeplerindendir. Halsizlik hissi ile baş etmek için gerekli vitamin ve mineralleri düzenli olarak takviye etmek, dengeli beslenmek ve düzenli spor yapmak en temel yöntemlerdir. Yorgunluğunuz her gün aynı derecede devam ediyorsa ve / veya 2 haftadır devam ediyorsa mutlaka en yakın sağlık kuruluşuna başvurmak da fayda vardır.
Halsizlik Nasıl Geçer ?
Kişinin tedavi şekli, halsizliğe yol açan altta yatan nedene bağlı olarak farklılık gösterebilir:
- Akut hastalıklar: Bazen halsizlik, akut bir hastalığın tedavisinden sonra azalabilir veya kaybolabilir. Örneğin, bir kişi antibiyotik tedavisini bitirdikten sonra, bakteriyel bir enfeksiyondan gelişen halsizlik azalabilir.
- Kronik tıbbi durumlar: Bazen halsizlik, daha kronik bir tıbbi durumdan kaynaklanabilir. Bu tip vakalar uzun süreli tedavi gerektirir.
- İlaç yan etkileri: Bazı insanlar, belirli bir ilacın yan etkisi olarak yorgunluk ya da halsizlik yaşayabilir. Doktor, ilacın dozunu azaltmayı veya başka bir alternatif ilaca geçmeyi önerebilir.
Halsizlik pek çok farklı durumdan oluşabilir. Çoğunlukla istirahat ile geçen halsizlik şikayeti bazı durumlarda farklı rahatsızlıklardan kaynaklanabilir. Bu nedenle istirahat ile iyileşme göstermeyen vakalarda uzman hekime başvurulmalı ve gerekli tetkiklerin yaptırılması önerilir. Eğer sizde ya da bir yakınınızda halsizlik şikayeti varsa en yakın sağlık kuruluşuna başvurabilirsiniz.