Çocuklarda Görülen Krup Hastalığı Tavsiyeleri

Krup hastalığı bir solunum yolu enfeksiyonudur. Özellikle bebeklik ve çocukluk çağında görülür.

Krup Hastalığı Nedir?

Solunum yolu enfeksiyonları toplumda yaygın olarak görülen hastalıklar arasındadır. Bu enfeksiyonlar; özellikle bebekleri, çocukları, ileri yaş grubunu, bağışıklık sistemi zayıf kişileri, solunum sistemiyle ilgili kronik bir rahatsızlığı bulunanları etkiler. Hastalık ergenlikte de görülebilir ancak yetişkinlerde krup oldukça nadir görülen bir durumdur. Krup, tedavisiz kendiliğinden düzelebileceği gibi hastaneye yatışı da gerektirebilir.

Krup hastalığı; gırtlak (larenks), soluk borusu (trakea) ve bronşlarda viral enfeksiyon sonucu oluşur. Enfeksiyon sonucunda gırtlak ve yakınındaki organlarda şişlik oluşur ve bu durum solunum sıkıntısına yol açar. Hastalık ile ilgili sorulan sorulardan biri ‘Krup nedir?’ sorusudur. Krup İngilizcede boğuk bir şekilde ağlama anlamına gelir. 

Krup hastalığında; solunum yollarında meydana gelen darlık ve ses tellerindeki şişlik nedeniyle hastalarda boğuk, havlama benzeri öksürük görülür. Bu nedenle hastalık krup olarak adlandırılmıştır.
Krup hastalığı belirtiler bakımından başlangıçta grip ile benzerlik gösterir.

• Ağlama,
• Öksürük ve huzursuzlukla artan havlama benzeri öksürük
• Ateş
• Boğuk ses, seste kabalaşma,
• Soluk alıp verme sırasında ıslık benzeri ses çıkarma gibi belirtiler görülebilir.

Krup belirtileri genellikle geceleri daha belirgin hale gelir ve  belirtiler 3-5 gün sürer. Çocukların hava yolları yetişkinlere göre daha dardır. Bu nedenle yetişkinlerde krup hastalığı çok ciddi problemlere neden olmazken çocuklarda daha çabuk istenmeyen durumlar gelişebilir.

• Hem soluk alıp hem de verirken gürültülü, tiz bir ses çıkarıyorsa
• Ağlamıyor ya da huzursuz değilken dahi solunum sıkıntısı yaşıyorsa
• Salyalarını toplayamıyor ve yutmada güçlük çekiyorsa
• Huzursuz, ajite ya da ilgisiz ve yorgun görünüyorsa
• Normalden daha hızlı nefes alıp veriyorsa
• Solunumda zorluk yaşıyorsa
• Ağız, burun ve tırnaklarda gri-mavi renk oluşumu gibi siyanoz belirtileri gösteriyorsa, bu durumlar acil tıbbi müdahale gerektiren olaylardır. Bu nedenle, bu durumlardan bir ya da birkaçını gösteren çocuklar ve aileleri en yakın sağlık merkezine başvurmalıdır.

Krup Hastalığı Kimlerde En Sık Görülür?

Krup hastalığı için en riskli grup 6 ay- 3 yaş grubudur. Bu grupta yer alan bebeklerde krup hastalığı daha şiddetli belirtilere neden olabilir. Bebeklerin hava yolu dardır ve enfeksiyona bağlı olarak gırtlak çevresinde meydana gelen şişlik zaten dar olan hava yolunun tıkanmasına yol açabilir.

Krup Hastalığı Neden Olur?

Krup hastalığı; çoğunlukla viral bir enfeksiyon sonucu gelişir. 
Parainfluenza, Adenovirüs, Respiratuar Sinsityal Virüs (RSV), rhinovirüs; krup hastalığının sık görülen nedenleri arasında yer alır. 

Alerjik madde maruziyeti, bakteriyel enfeksiyon gibi etkenler de krup hastalığına yol açabilir ancak bu durumlar oldukça nadir gözlenir.

Hastalık, sıklıkla viral enfeksiyon sonucu geliştiğinden aynı zamanda bulaşıcı bir hastalıktır. Havada, virüsü içerisinde barındıran damlacıkların solunum yoluyla alınması ile virüs vücuda girebilir. Bunun yanı sıra virüsle kontamine olmuş eşyalara, yüzeylere dokunulması ve sonrasında ellerin ağza, burna, göze götürülmesi de virüsün vücuda alınmasına neden olur.

Kruptan Korunmak İçin Ne Yapılabilir?

Krup hastalığından korunmak için yapılabilecek birkaç uygulama mevcuttur.

• Ellerin sık sık sabunlu su ile yıkanması, 
• Hastalığı geçirmekte olan kişi ile mesafenin korunması,
• öksürme ve hapşırma gibi durumlarda ağız bölgesinin dirsek ile kapatılması gibi önlemler krup hastalığının yayılmasını engelleyebilir. 

Çocuklarında krup rahatsızlığı olan ailelerin çocukları en az 3 gün boyunca okula, kreşe göndermemesi de hastalığın yayılmasını önlenmesinde yararlıdır.

Krup Hastalığı Tanısı Nasıl Konur?

Doktora başvuran ailelere; hastadaki belirtilerin ne olduğu, ne kadardır devam ettiği, hangi durumlarda şiddetlenip azaldığı gibi sorular yöneltilebilir. Krup hastalığının tanısında genellikle hasta hikayesi ve fizik muayene yeterli olur. Doktor, hastanın solunum sırasındaki hareketlerini izler. Hastanın göğsünü steteskopla dinler. Hastanın boğaz muayenesi yapılır. Tüm bunlar ışığında tanı koyulur. Bazı durumlarda tanıda diğer olası hastalıkları dışlamak için akciğer grafisi gibi çeşitli görüntüleme yöntemlerine başvurulabilir.

Krup Hastalığı Tedavisi Nasıl Yapılır?

Krup hastalığı tedavisi, belirtilerin şiddetine ve hastanın genel durumuna göre yapılır. Hastaların çoğu evde yapılacak tedavi ile iyileşir. Evde tedavi ile iyileşmeyen ya da şiddetli belirtileri olan hastalarda ise hastane yatışı gerekebilir. · Hastanın belirtileri ne göre ilaç tedavisine başlanabilir.

Hava yollarındaki şişliği azaltmak ve bu sayede solunumu kolaylaştırmak adına hastaya kortikosteroid tedavisi verilebilir. Gerekirse inhaler tedaviye geçilebilir. Şiddetli belirtileri olan hastaların yakından takip edilmesi ve gereken tedaviyi alabilmeleri için hastaneye yatması gerekebilir.  
 

• Çocuğun sakin kalmasını sağlayın: Huzursuzluk, ağlama gibi davranışlar çocuğun semptomlarının şiddetlenmesine neden olur. Ağlama sırasında hava yolu daha tıkalı hale gelebilir. Bu sebeple çocuğu yatıştırmak, ona ninni söylemek veya kitap okumak, onunla sessiz oyun oynamak gibi davranışlar çocuğun rahatlamasını sağlayabilir.
• Çocuğun buhar ile rahat nefes almasını sağlayın: Bir kaba sıcak su doldurarak çocuğun buharı solumasını sağlamak rahatlatıcı olabilir. Çocuğun daha rahat soluk alıp vermesini sağlamak için bu yöntem kullanılabilir.
• Çocuğu dik pozisyonda tutun: Hastalığı geçirmekte olan çocuğun kucağa ya da mama sandalyesine oturtulmasında fayda vardır. Dik pozisyonda nefes alıp verme işi daha kolay yapılır.
• Hastanın bol sıvı tükettiğinden emin olun: Vücudun ihtiyaç duyduğu sıvı ihtiyacının özellikle hastalık durumlarında karşılanıyor olması büyük önem taşır. Hastalar, rahatsızlık sebebiyle su içmeyi, sıvı tüketmeyi aksatıyor olabilir. Hastalık geçiren bebeklerin süt veya mama; çocukların ise sıvı besinlerle yeterli sıvı alması gerekir.
• Hastanın dinlenmesini sağlayın: Dinlenme ve uyku, enfeksiyon hastalıklarının iyileşmesine olumlu katkıda bulunur. Bundan dolayı hasta kişinin yeterince dinlenmesi, kendini yormaması önerilir.
• Gerekli durumlarda ateş düşürücü kullanın: Krup hastalığı bazı kişilerde ateşe neden olur. Yüksek ateş şikayeti olan hastaların parasetamol gibi ateş düşürücü ilaçları kullanması yarar sağlayabilir.
• Soğuk algınlığı ilaçlarını kullanmayın: Soğuk algınlığı, grip ilaçlarının kullanımı özellikle 2 yaş altı bebeklerde tehlikeli olabilir. Bu nedenle doktorun reçete etmediği ilaçların kullanılmaması gerekir.
• Geceleri çocuğun yanında olun: Krup hastalığı semptomları gündüz düzelmiş, hafiflemiş görünse de geceleri tekrar şiddetlenebilir. Gece boyunca çocuğu gözetim altında tutmak ve yakınında yer almak, hastalığın şiddetlendiğini fark etmek  ve hemen harekete geçmek açısından faydalı olabilir.

Krup hastalığı, özellikle 5 yaş altı çocuklarda sık görülen bir hastalıktır. Çocuklarında krup hastalığı belirtilerini fark eden aileler, bahsedilen tavsiyeleri uygulayarak iyileşme sürecini hızlandırabilir. Çocukta belirtilerin şiddetlenmesi, solunumun düzensizleşmesi, beslenmenin bozulması gibi durumlar fark edildiğinde en yakın sağlık merkezine başvurmak gerekir.