Alerji Testleri Nasıl Yapılır?

Vücudumuza giren mikroorganizmalara bağışıklık sistemimiz koruyucu bir yanıt verir. Ancak özellikle ailesinde alerjik bireyler olan kişilerin bağışıklık sistemi ortamda bulunan polen, toz gibi zararsız maddelerle karşılaşınca da bağışıklık sistemi aşırı tepki verebilir. Bu kişilerdeki “aşırı tepki” olayına alerji denir.

Alerji Çeşitleri Nelerdir?

• Alerjik rinit; genellikle saman nezlesi olarak bilinir. Çeşit kimyasallar, hayvan tüyleri bazı besin maddeleri, ev tozları ve polenlere bağlı sık hapşırma, burunda ıkanıklık, kuruluk, burun akıntısı, boğazda kaşıntı ve kuru öksürük görülür.
• Alerjik astım; genetik olarak yatkın kişiler alerjenlerle karşılaştıklarında bronşlarda daralma ve nefes almada güçlük görülür.
• Alerjik konjonktivit; gözün beyaz kısmını saran zarın ortamdaki alerjenlerle karşılaştığında kaşıntı, sulanma ve yanma gibi belirtiler vermesidir.
• Ürtiker; halka arasındaki adı kurdeşendir. Sıkıntı, stres başta olmak üzere herhangi yoldan karşılaşılan (besin, havadaki) alerjenlere verilen yanıttır. Deride hızla gelişen kaşıntılı kızarıklıklar ile kendini gösterir.
• Besin alerjisi; besinlerin içindeki bazı protein maddelere karşı vücudun verdiği yanıttır. Besin alındıktan sonra döküntü, kaşıntı ve ishal ile kendini gösterir.
• Atopik dermatit; egzama olarak bilinir. Ciltte kuru, pullu ve yama tarzında kaşıntılı alanlardır. Çocukluk çağında besinlere karşı sık geliştiği için çocukluk egzaması olarak da bilinir.
• Arı sokması; arının salgısındaki proteine karşı aşırı yanıttır. Arı soktuktan sonra hızla deri kabarır. Kaşıntılıdır. Hızlı kabarma durmazsa anaflaksi gelişebilir.
• İlaç alerjisi; ilacın içeriğindeki bir maddeye karşı vücudun verdiği reaksiyondur. En sık görülen belirtileri kurdeşen, döküntü ve ateştir.
• Anaflaksi; hayati tehlikesi vardır. Alerjene verilen yanıt çok güçlüdür. Bu nedenle nefes almada zorluk ve bilinç kaybına neden olabilir. Hasta en hızlı şekilde bir sağlık kuruluşuna götürülmelidir.

Alerji Testi Hangi Bölümde Yapılır?

Alerji testleri hastanın tek başına yapabileceği testler değildir. Bu konuda uzmanlaşmış hekimler tarafından hastanın tıbbi hikayesi ve muayenesi sonrasında hangisinin yapılacağına karar verilir ve uygulanır. Bu testler çocukta ve erişkinlerde Alerji ve Klinik İmmünoloji uzmanlarınca yapılır.

Alerji Teşhisi Nasıl Konur?

Hastanın detaylı hikayesi ile birlikte aile hikayesi alınır. Aile hikayesinde yatkınlıkla ilgili ipuçları aranır. Genelde alerji veya atopi aile içinde devam eden bir durumdur. Hasta hikayesinde şikayetlerin ne zaman ve/veya hangi durumlarda arttığı veya azaldığı tespit edilmeye çalışılır. Ardından yapılan fizik muayenede vücuttaki hastalık belirtileri incelenir. Şüphelenilen olası alerjenler tespit edildikten sonra deri ve/veya kanda alerji testleri istenir.

Alerjide Deri ve Kan Testleri Nasıl Yapılır? 

Alerji deri testleri hastada şüphe edilen alerji çeşidine (gıda, polen, ev tozu gibi) göre Alerji ve Klinik İmmünoloji uzmanınca yapılır. Hazır olan alerji test panellerinde hastada araştırılması gereken alerjenlere hekim karar verir. Alerji testleri 3 yöntemle yapılabilir:

Prick test: Bu yöntemde hastanın derisi çizilir ve 20-30 kadar alerjen değerlendirilebilir. Deri çiziklerinin üzerine damlatılan alerjene reaksiyon oluşup oluşmadığını görmek için 30 dakika beklenir. Beliren kızarıklığın çapına göre reaksiyon verilen alerjen belirlenir. Bazı ilaçlar prick testin sonucunu değiştirebildiği için test yapılmadan hastanın hekimi bilgilendirmesi gerekir.

Patch (yama) testi: Egzamaya neden olan alerjenlerin tanısında kullanılır. Hastanın sırtına üstünde kimyasallar olan bir bant yapıştırılıp 2 gün beklenir. Kızarıklık olan yerlerdeki maddeye alerji geliştiği tespit edilir.

İntradermal test: Bu testte alerjenler derinin hemen altına ince bir iğne ucu ile ve hafif bir şişlik oluşturacak miktarda verilir. Sonuçlar için 15-20 dakika beklenir.

Kanda IgE antikoru tayini: Alınan kanda IgE antikorunun değeri saptanır. Alerjik kişilerde normal kişilere göre 10 kat daha artmıştır.

Besin (Gıda) Alerjisi Nedir? Gıda Alerji Testi Nasıl Yapılır?

Besin alerjisi için deriden ve kandan alerji testi yapılabilir. Deriden yapılan test daha fazla yol göstericidir ve 20-30 dakika gibi kısa zamanda sonuç verir. Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları uzmanları besin alerjisine yol açan besini alerji yapma potansiyeli yüksek besinleri bebeğin beslenmesinde çıkartıp düzelme olup olmamasına göre belirler. Bebekte düzelme olursa kesin tanı için besin yüklemesi yapılır. Daha sonra kesin olarak belirlenen alerjen bebeğin beslenmesinden çıkartılır. Anaflaksi gibi bulgularla seyreden besin alerjisinde hastada deri testi klinik bulgular ve kanda spesifik IgE düzeyi değerlendirildikten sonra verilir.

Bebekler ve Çocuklarda Alerji Testleri Nasıl Yapılır?

Bebek ve çocuklarda alerji testi yetişkinlerdeki gibi yapılır. Genelde intradermal yöntem haricinde alerjenin deri üzerine konma işlemi hissedilmez. Bebek ve çocuklarda da ağrılı veya acı veren bir işlem değildir. İntradermal yöntemde cilt altına iğnenin girişi hissedilir.

Alerji Testi Aç Karnına Mı Yapılır?

Alerji testi antijene göre farklı yapılır. O nedenle, teste aç veya tok gelinmesi hakkında testi yapacak hekimden bilgi almak gerekir. Kandan yapılan testlere genellikle aç gidilir..