Kum Dökme Belirtileri Nelerdir? Kum Dökmeye Ne İyi Gelir?

Kum dökme, günümüzde benimsenen hareketsiz yaşam tarzı ve dengesiz beslenmeden dolayı ortaya çıkabilir. Çoğu toplumda sıklıkla görülür ve böbrek veya kasık ağrıları sonucunda varlığını belli eder. Hastaların yaptırdıkları idrar tahlilleri sonuçlarında ise teşhis edilme olasılığı yüksektir. Kum dökme, idrarda lökosit ve eritrosit gibi kan hücrelerinin bulunması ile saptanabilir. Bunun yanında idrarda birtakım kristallerin görülme olasılığı da vardır. Hastalar çoğu zaman ağrılarından dolayı acil servise başvurarak tedavi olmayı amaçlar.

Kum Dökme Nedir?

 Doğru tedavi için hastanelerin üroloji polikliniklerinden hizmet almaları gerekir. Hastaların ne zaman hastaneye başvurmaları gerektiğini anlamaları için kum dökmenin ne olduğunu ve belirtilerinin nasıl ortaya çıktığını bilmeleri de önemlidir.

İdrar yolu; böbrekleri, üreterleri, idrar kesesini ve üretrayı içeren bir sistemdir. Böbrek taşları idrarda bulunan kimyasallardan oluşur ve oluşan bu taşlar idrar yolunun tıkanmasına neden olur. Bu tıkanma ince idrar yolu kanallarından taşların geçemeyişinden kaynaklanır. Zamanla biriken taşlar böbreklerde şişmeye yol açar ve anormal olan bu durum şiddetli ağrılara neden olur. Ağrıya bazı durumlarda mide bulantısı ve kusma da eşlik eder.

Oluşan taşlar oldukça ince olan idrar kanallarına yerleşmeye başladığında ağrı vücudun geneline yayılır ve hasta bu durumda çok sık idrara çıkma isteği duyar. İlerleyen süreçte idrarın rengi giderek koyulaşır ve bazen idrarda kan görülür. Çoğunlukla idrar yapma esnasında yanma hissi meydana gelir. Kum dökmenin şiddeti arttığında ve ağrı dayanılamaz hale geldiğinde hastalar muayene için hastaneye başvururlar. Bu durum tıpta “renal kolik” olarak adlandırılır.

Üriner sistemden kaynaklanan hastalıklardan en yaygın olarak acile başvurulan hastalık renal koliktir. İdrarda çözünemeyen ve biriken kristallerin boyutları hastalığın şiddeti açısından önem taşır. Kristallerin boyutunun büyümesi idrarla atılmasını zorlaştırır. Yaşanan zorluktan dolayı ağrı meydana gelir ve hasta idrara çıkmaktan kaçınır. Ancak idrara çıkma süresi geciktirildiğinde kristaller dibe çöker ve çöken kristaller birleşerek daha büyük yapıları meydana getirir. Kristallerin burada kalması da böbreklerde daha fazla ağrı anlamına gelir.

Böbrekte Kum Neden Olur?

Böbreklerde kum, genellikle vücudun mevcut sıcaklığında çözünemeyen sistin, fosfat ve oksalat gibi kristaller sebebiyle oluşur. İnsan vücudunda idrar çıkışı, böbreklerden idrar kanalları vasıtasıyla mesaneye idrarın taşınması ve son olarak da idrarın vücudun dışına atılması şeklinde olur. Bu sistemde bulunan bütün kanallar oldukça incedir ve büyük, katı maddelerin geçişi için uygun değildir. Kanallardan geçemeyen kristaller böbrekte kalır ve böbrek kumu oluşur. Bunun dışında idrarda fazladan kalsiyum bulunması ve bazı ilaçlar, aşırı ürik asit nedeniyle ortaya çıkan gut, crohn hastalığı veya ülseratif kolit gibi gastrointestinal sistem hastalıkları böbrekte kum neden oluşur sorusunun cevabı olabilir. Bazı durumlarda ise ailenin genetik durumu da böbrek kumunun açıklaması olabilir. Çoğunlukla ebeveynlerinde böbrek kumu olan hastaların kendilerinde de bu hastalığın görülmesi olasılığı daha yüksektir.

Kum Dökme Belirtileri Nelerdir?

Kum dökme, böbrek kumu belirtileri ve böbrek kumu dökme belirtileri halk arasında en çok merak edilen konulardan biridir. İdrarda kum belirtileri oluşan kristallerin boyutlarına göre değişiklik gösterir. İnce idrar kanallarından geçecek kadar küçük kristaller çoğunlukla herhangi bir kum dökme belirtisi göstermez. Daha büyük taşlar ise özellikle bir kanalın tıkanmasına neden olduysa ağrılara neden olur. Ağrılar hastalığın tedavisinin geciktirilmesinden dolayı da şiddetlenebilir.

Genel olarak kaburgalar ve kalça arasında veya alt karından vücudun yan tarafına yayılan bir ağrı kendini gösterir. Bu ağrı çoğunlukla sırta ve kasıklara da yayılır. Ağrılar şiddetlendikçe mide bulantısı da olur hatta zaman zaman kusma meydana gelir. Kum dökme ağrısı genellikle belirli aralıklarla ortaya çıkar. 20-60 dakikalık periyotlarla ağrı şiddetlenir ve azalır. Bunun dışında en yaygın belirtiler şunlardır:

• İdrar yaparken yanma hissi,
• İdrarda pembe, kırmızı veya kahverengi şeklinde kan,
• İdrarda kötü koku,
• İdrarda kum, hatta göz ile görülebilecek küçük taşlar,
• Sürekli idrara çıkma isteği,
• Enfeksiyon oluşma durumunda ise ateş ve titreme.

Kum Dökme Ne Kadar Sürer?

Böbrek kumunun dökme süresi yaşın ya da kumun yerine göre değişiklik gösterir. Eğer taş veya kum böbreğin içinde, özellikle alt bölgede ise yer çekiminin etkisiyle düşmesi daha zor olduğu için daha zahmetli ve ağrılıdır. Ancak böbreğin ortasındaki veya üstündeki kumlar yer çekiminin etkisiyle birlikte daha kolay düşme eğilimindedir. Üreterdeki taşlar ve kumlar için de aynı durum söz konusudur. Kum dökme tedavisi de geçecek süre için oldukça önemlidir. Uygulanan doğru tedaviler kum dökmenin 1-2 gün içerisinde tamamlanmasını sağlar. Yine bu süreç de ağrılı olabilir. Kum dökme tedavisi öncesinde hangi maddeden kaynaklı kum oluşumunun saptanması için kan ve idrar testi yapılır.

Bunun yanında kum dökme tedavisi için görüntüleme testleri, röntgen, bilgisayarlı tomografi veya ultrason gibi tekniklerden de faydalanılır. Böylece idrar yolunda bulunan kumlar veya taşlar kolaylıkla tespit edilir. Böbrek kumu tedavisi taşın türüne bağlı olarak değişiklik gösterir. Kalsiyum taşları, ürik asit taşları, kistin taşları veya struvite taşları gibi taşlar farklı şekillerde tedavi edilir. Eğer taşlar hastanın idrar kanallarından geçecek kadar küçük boyutta ise kum dökme ağrısını yatıştırmak için ağrı kesiciler reçete edilir. Böylece hastanın ağrı ile başa çıkması sağlanır. Bu süreç boyunca hasta düzenli olarak muayene edilir. Böylece taşların vücuttan atılıp atılmadığı tespit edilir.

Kum Dökmeye Ne İyi Gelir?

Böbrekte kum dökmeye ne iyi gelir sorusu da yine halk arasında sıkça sorulan sorulardan biridir. Çok fazla tuz kullanan hastaların tuz kullanımını azaltması, az tuz kullanan hastaların ise bir müddet tuz kullanımını bırakması gerekebilir. Bunun yanında günde en az 2-3 litre kadar su tüketmek kum dökmeyi kolaylaştırır. Çünkü bol su tüketimi idrarın yapısını düzenler ve kum dökmenin daha kolay gerçekleşmesini sağlar. Lifli yapıda bulunan sebze ve meyvelerin daha fazla tüketilmesi de oldukça faydalıdır.

Yapılan çalışmalar, daha hareketli yaşayan bireylerde daha az böbrek taşının oluştuğunu ortaya koymuştur. Böbrek kumuna ne iyi gelir merak eden hastalar için daha hareketli yaşayarak egzersizlere önem vermek doğru bir cevap olacaktır. Hatta önerilen en yaygın egzersizler arasında ip atlama, basketbol ve voleybol vardır. Vücudun kendi çabasıyla atılamayacak kadar büyük boyuttaki taşlar için ise tıbbi müdahale şarttır. Genel olarak 5 mm boyutundan daha küçük taşlar çoğunlukla tedavi gerektirmez, yalnızca ağrı kesici ve bol su tüketimi yeterli olur. Ancak daha büyük taşlar için prostat ilaçları kullanılması gerekebilir.

Bunun yanında ses dalgaları ile taş kırma yöntemi (ESWL) en yaygın tedaviler arasındadır. Taşın boyutu ses dalgaları ile de kırılamayacak kadar büyükse lazer ile taş kırma tedavisi (URS) yine diğer bir tedavi yöntemidir. Tüm tedavi boyunca mide bulantısının önüne geçmek için ise bulantı önleyici ilaçlar reçete edilebilir. Eğer kum dökmenin yanında enfeksiyon durumu da söz konusuysa antibiyotik tedavisi de gerekebilir. Ancak uygulanacak olan antibiyotik tedavisinde doktorun reçete ettiği ilaçlar dışına çıkmamak gerekir. Aksi takdirde antibiyotik direnci veya olumsuz bazı yan etkiler ortaya çıkabilir. Tüm tedavi süresi uzman tarafından gözlem altına alınır.

Kum dökme ile ilgili merak ettiğiniz konuları Grup Florence Nightingale Hastaneleri’nin uzman ekibine sorabilir, sorunuzla ilgili öneriler isteyebilirsiniz. Bize ulaşmak için web sitemizde yer alan iletişim formunu kullanabilirsiniz.