Tıp dilinde gonore olarak tanımlanan bel soğukluğu, cinsel ilişki ile bulaşan bir hastalık türüdür. Cinsel yolla bulaşan hastalıklar arasında en sık görülen rahatsızlık olan bel soğukluğu, Neisseria gonorrhoeae ya da farklı bir deyişle gonokok bakterisinden kaynaklanır. Tedavi edilmediğinde ciddi sağlık problemlerine yol açabilen bel soğukluğu, hem kadın hem de erkekleri etkiler. 15 ila 24 yaş aralığındaki gençler arasında çok daha yaygın olan bel soğukluğu oral, vajinal ya da anal yolla kurulan cinsel ilişki sonucunda kişiye bulaşır.
Bel Soğukluğu
Enfekte kişi ile cinsel ilişki kuran sağlıklı bireyde 1 ila 14 günde hastalık ortaya çıkar. Erkeklere kıyasla kadınlarda daha nadir belirtilere yol açan bel soğukluğu, belirtiye yol açtığında idrar sonrası ağrı, vajinal akıntı, yanma ve karın bölgesinde ağrı şeklinde hissedilebilir. Bel soğukluğu belirtileri erkeklerde ise daha belirgindir.
Penis ucundan beyaz, sarı ya da yeşil renkli akıntı ile karakterize olan bel soğukluğu, idrar sırasında yanma gibi belirtilere de neden olabilir. Hem kadınlarda hem de erkeklerde infertiliteye (kısırlık) yol açabilen bakteri kaynaklı rahatsızlık, doğum sırasında anneden bebeğe de geçebilir.
Doğum sırasında Neisseria gonorrhoeae bakterisinin bebeğe bulaşması durumunda bebeğin kafa derisinde yara, enfeksiyon ve görme yetisinin kaybedilmesi gibi ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Sıklıkla merak edilen “Bel soğukluğu nasıl geçer?” sorusundan önce “Bel soğukluğu nedir?” sorusunu yanıtlamak gerekir.
Halk arasında bel soğukluğu olarak bilinen gonore, tüm dünyada cinsel yolla bulaşan hastalıkların başında gelir. Bel soğukluğu hastalığı bazı kişilerde belirti göstermediğinden, hastalığın kişiler arasında yayılması kolaylaşır. Oral, vajinal ya da anal yolla kurulan cinsel ilişki sonucunda kişiden kişiye bulaşabilen bel soğukluğuna, Neisseria gonorrhoeae adlı bakteri neden olur. İlişki sonrasında bakteri, genital bölgeye, rektuma ya da boğaz gibi nemli bölgelere yerleşir ve enfeksiyon oluşturur. Çokça merak edilen “Bel soğukluğu nasıl bulaşır?” sorusu bu şekilde yanıtlanabilir.
Kadınlarda ve erkeklerde bel soğukluğu belirtileri farklılık gösterse de bazı vakalarda bel soğukluğu belirtisi görülmeyebilir. Ancak kişide gonore belirtilerinin olmaması, hastalığın kişide olmadığı ya da bel soğukluğunun pek çok farklı ve ciddi sağlık sorununa yol açmayacağı anlamına gelmez. Bu nedenle cinsel yönden aktif olan, tek eşli olmayan ve korunmasız olarak cinsel ilişkiye giren kişilerin yılda en az bir kez test yaptırması önerilir.
Bel soğukluğu testi, şüpheli cinsel ilişkiyi takiben bir hafta sonra yaptırıldığında daha sağlıklı sonuç verir. Kadınlarda bel soğukluğu tanısı için idrar testinin yanı sıra gerekli durumlarda serviks olarak tanımlanan rahim ağzından, rektumdan ya da boğazdan sürüntü yoluyla örnek alınabilir. Erkeklerde ise idrar testinin yanı sıra idrar kanalından örnek alınması gerekebilir. Gonore testi ile elde edilen bulguların ardından tanı koyulur ve uygun tedaviye başlanır.
Bel Soğukluğu Belirtileri Nelerdir?
Gonore belirtileri, korunmasız girilen cinsel ilişkinin ardından 1 ila 14 gün sonra oluşur. Fakat enfeksiyon, kadınların yaklaşık %50’sinde erkeklerin ise yaklaşık %10’unda herhangi bir belirtiye yol açmayabilir. Bel soğukluğu belirtileri, genellikle genital bölge, rektum, anal bölge, boğaz, göz ve eklemlerde oluşur.
Erkeklerde ve kadınlarda bel soğukluğu belirtileri;- gözlerde ağrı, tahriş,
- akıntı,
- ışığa duyarlılık şeklinde sıralanabilir.
- boğazda ağrı,
- yutkunma güçlüğü,
- lenf bezlerinin şişmesi,
- ağrılı bağırsak hareketleri,
- anal bölgede kaşıntı,
- kanama,
- ağrı şeklinde de görülebilir.
Ancak bel soğukluğu belirtileri cinsiyetler arasında farklılık gösterir.
Kadınlarda Bel Soğukluğu Belirtileri Nelerdir?
Bel soğukluğuna yol açan gonokok bakterisi kadınlarda çoğu zaman rahim ağzına yerleşir. Cinsel ilişki sırasında bölgenin kayganlığını sağlayan salgının üretildiği Bartholin bezlerini tutar.
Bu durum vajina girişinde apse oluşumuna yol açar.
Kadınlarda, düzensiz adet kanaması, ara kanama,vajenden sarı ya da yeşil renkli, kötü kokulu ve sulu akıntı gelmesi, idrar yaparken yanma gibi belirtiler görülebilir.
Bel soğukluğuna bağlı olarak oluşan vajinal akıntıyı çoğunlukla kasık ağrısı takip eder. Pelvik bölgede hissedilen ağrı ya da hassasiyet, gonorenin kadınlarda yol açtığı yaygın belirtilerden biridir. Ayrıca cinsel ilişki sırasında acı ve ilişki sonrası kanama da cinsel yolla bulaşan bel soğukluğu hastalığının belirtileri arasındadır. Ancak kadınlarda bel soğukluğu, herhangi bir belirtiye yol açmaksızın sessiz bir şekilde de ilerleyebilir. Bu nedenle şüpheli cinsel ilişkinin ardından 7 gün sonra kişinin bel soğukluğu testi yaptırması önerilir. Çoğunlukla taşıyıcı olan kadınların belirtileri fark etmemesi ve uygun tedaviyi almaması durumunda bel soğukluğu, pelvik inflamatuar hastalığa (PID) yol açarak kişinin kısır kalmasına neden olabilir.
Erkeklerde Bel Soğukluğu Belirtileri Nelerdir?
Erkeklerde bel soğukluğu belirtileri penis ucundan sarı, beyaz renkte gelen akıntı ile karakterizedir.
- İdrar sırasında yanma ve acı hissi,
- idrar yollarında, makatta ya da ağız içinde iltihap oluşumu,
- Sünnet derisinde şişlik,
- Penisin iç kısmında kaşıntı ya da yanma hissi görülebilir.
Bel soğukluğu erkeklerde %10 oranında belirti göstermeksizin ilerler. Ancak gonore tedavisi uygulanmadığında testislerde ağrı ve kısırlık gibi daha ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir.
Bel Soğukluğu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Bel soğukluğu belirtileri zamanla geçse de gonore, kendiliğinden iyileşebilen bir hastalık değildir. Bel soğukluğu tedavi edilmediğinde pek çok farklı sağlık sorununa yol açar. Bunların başında da bel soğukluğuna bağlı olarak gelişen kısırlık gelir.
- Bel soğukluğu tedavi edilmediğinde kadınlarda şiddetli pelvik ağrı, ateş, dış gebelik, gebeliğin düşükle sonuçlanması ve prematüre doğum gibi sonuçlara yol açabilir.
- Erkeklerde ise prostat ve testiste şiddetli ağrıya yol açan enfeksiyonlara neden olabilir.
Kişide bel soğukluğu belirtileri görülmesi durumunda zaman kaybedilmeden hekime başvurulmalıdır. Ancak bel soğukluğu her zaman belirtiye yol açmadığından cinsel açıdan aktif ve çok eşli kişilerin her yıl düzenli olarak bel soğukluğu testi yaptırmaları önerilir.
Şüpheli cinsel ilişkinin ardından ise gonore testi için 1 hafta beklenmelidir. Tanı için bel soğukluğu testi olarak bilinen farklı test türleri yapılabilir.- Kişinin enfekte olduğu düşünülen, rahim ağzı, rektum, üretra ya da boğazından sürüntü alınır ve / veya idrar tahlili yapılır ve örnekler laboratuvara gönderilir.
- Laboratuvar ortamında örneklerden hazırlanan yaymalar gram boyası ile boyanır ve mikroskop altında incelenir.
- Bel soğukluğuna yol açan Neisseria gonorrhoeae bakterisinin tespit edilmesi durumunda kişiye bel soğukluğu tanısı koyulur ve tedavi düzenlenir.
- Bel soğukluğu tedavisi uygun antibiyotiklerle yapılır. Hekim tarafından reçete edilen ilaçlar, belirtilen süre boyunca kullanılmalı ve tedavi kesinlikle yarım bırakılmamalıdır. Bel soğukluğu tedavi ile tamamen iyileşse de hastalığın oluşturduğu hasar kalıcı olabilir.
Bel soğukluğu, yaygın görülen cinsel yolla bulaşan hastalıktır. Bel soğukluğundan ve diğer cinsel yolla bulaşan hastalıklardan korunmak için cinsel ilişki öncesinde mutlaka kondom kullanılmalıdır. Gonoreden korunmak için bel soğukluğu tanısı almış kişi ile cinsel ilişkiye girilmemeli ve kişinin tedavisi tamamlanana kadar vajinal, oral ya da anal ilişkiden kesinlikle kaçınılmalıdır. Tek eşli birliktelikler de kişiye bel soğukluğu bulaşma riskini düşüren etkenler arasında yer alır.
Bel soğukluğu ve tedavi yöntemleri ile ilgili merak ettiğiniz konuları Grup Florence Nightingale Hastaneleri’nin uzman ekibine sorabilir, sorunuzla ilgili öneriler isteyebilirsiniz. Bize ulaşmak için web sitemizde yer alan iletişim formunu kullanabilirsiniz.