Vücudumuzun farklı bölgelerinde meydana gelen anormal yapılar ya da değişiklikler, tıbbi terimle “lezyon” olarak adlandırılır. Lezyonlar, ciltte, organlarda, dokularda veya beyin gibi karmaşık yapılarda ortaya çıkabilir. Bazıları zararsızken bazıları ciddi sağlık sorunlarına işaret edebilir. Bu yazımızda lezyon nedir, çeşitleri nelerdir, nasıl teşhis edilir ve tedavi yöntemleri nelerdir gibi merak edilen sorulara yanıt vereceğiz.
Lezyon Nedir?
Lezyon, ciltte ya da vücut dokularında meydana gelen her türlü hasar, anormallik veya değişiklik anlamına gelir. Lezyonlar bazen doğuştan olabilirken, çoğu zaman sonradan enfeksiyonlar, travmalar, otoimmün hastalıklar ya da tümör oluşumu gibi nedenlerle ortaya çıkar. Cilt lezyonları en sık görülen türlerden biridir ve halk arasında “ben”, “yara” ya da “kabuklanma” olarak da tanımlanabilir.
Lezyon Çeşitleri Nelerdir?
Lezyonlar genellikle yapılarına, nedenlerine ve potansiyel risklerine göre sınıflandırılır. Temel olarak iki ana gruba ayrılır:
Kötü Huylu Lezyonlar Bu tür lezyonlar, kanserli hücrelerin geliştiği ya da gelişme riski taşıyan anormal yapılardır. Örnekler arasında cilt kanseri (melanom), karaciğerdeki metastatik lezyonlar veya beyindeki malign oluşumlar yer alır. Genellikle hızlı büyür, çevre dokulara zarar verir ve yayılma eğilimindedir. İyi Huylu Lezyonlar İyi huylu lezyonlar genellikle kanserle ilişkili olmayan, sınırlı büyüyen ve çevre dokulara zarar vermeyen yapılardır. Örneğin, siğiller, lipomlar (yağ bezeleri), cilt benleri ya da bazı doğumsal lekeler bu gruptadır. Ancak bu tür lezyonlar da bazen izleme ya da cerrahi müdahale gerektirebilir.Lezyon Neden Olur?
Lezyonların oluşma nedenleri oldukça çeşitlidir. Bunlar arasında enfeksiyonlar (örneğin herpes, HPV), bağışıklık sistemi bozuklukları (örneğin lupus), travmalar, alerjik reaksiyonlar, güneş ışığına uzun süre maruz kalma ve genetik faktörler yer alır. İç organlardaki lezyonların nedenleri arasında ise tümör oluşumu, kist gelişimi ya da otoimmün hastalıklar gösterilebilir.
Lezyon Belirtileri Nelerdir?
Lezyonlar bulundukları bölgeye göre farklı belirtilerle ortaya çıkar. Cilt lezyonlarında sık görülen belirtiler şunlardır:
- Renk değişimi (kızarıklık, koyulaşma)
- Şişlik veya yumru
- Kaşıntı ya da ağrı
- Açık yara veya kabuklanma
- Kanama
İç organlarda ya da beyinde bulunan lezyonlar ise baş ağrısı, nörolojik bozukluklar, karaciğer fonksiyon bozuklukları gibi sistemik belirtilerle kendini gösterebilir.
Lezyon Nasıl Teşhis Edilir?
Teşhis süreci lezyonun türüne ve bulunduğu bölgeye göre değişir. Cilt lezyonlarında genellikle fiziksel muayene yeterlidir. Şüpheli durumlarda ise şu yöntemlere başvurulur:
- Dermatoskopi
- Biyopsi
- Kan testleri
- MR, BT gibi görüntüleme teknikleri
Özellikle iç organ ya da beyin lezyonlarında MR, BT ve biyopsi oldukça kritik rol oynar.
Lezyon Tedavi Yöntemleri Nelerdir?
Lezyon tedavisi, lezyonun nedenine, türüne ve boyutuna bağlı olarak belirlenir:
- İlaç tedavisi : Enfeksiyon kaynaklı lezyonlarda antibiyotik, antifungal ya da antiviral ilaçlar kullanılır.
- Krioterapi : Siğil gibi yüzeysel lezyonların dondurularak yok edilmesini sağlar.
- Lazer tedavisi : Estetik açıdan rahatsızlık veren pigmentli lezyonlarda kullanılır.
- Cerrahi müdahale : Kötü huylu ya da hızlı büyüyen lezyonlarda tercih edilir.
Lezyon Tedavi Edilmezse Ne Olur?
Tedavi edilmeyen lezyonlar büyüyebilir, yayılabilir ve ciddi komplikasyonlara yol açabilir. Özellikle malign (kötü huylu) lezyonlar metastaz yaparak hayati risk oluşturabilir. İyi huylu lezyonlar bile zamanla iltihaplanma, enfeksiyon veya kozmetik sorunlara neden olabilir.
Lezyonlar Riskli Midir?
Her lezyon riskli değildir; ancak bazıları özellikle kanser riski taşıyabilir. Renk değişikliği, hızlı büyüme, şekil bozukluğu ve kanama gibi belirtiler varsa mutlaka dermatoloji ya da ilgili uzmanlık alanına başvurulmalıdır.
Lezyon Kanserleşir Mi?
Evet, bazı lezyon türleri zamanla kanserleşebilir. Özellikle displastik nevüsler (atipik benler) melanom riskini artırır. Bu nedenle düzenli takip ve gerektiğinde biyopsi yapılması önemlidir.
Randevu Alın
E-Sonuç
Sizi Arayalım