Çapraz Nakil ile Böbrek Kardeşliği
Kendi yakınından böbrek alma şansı olmayan umutsuz iki ya da üç çiftin karşılıklı böbreklerini paylaşarak sağlıklı nakil olma şansını yakalamasına çapraz böbrek nakli denir. Çapraz böbrek nakli “böbrek kardeşliği” olarak da anılmaktadır.
Çapraz nakil programımızda kayıtlı olan çiftler, kan grubu, yaş, cinsiyet değerlerine göre eşleştirilebilmektedir. Çiftlerin doku ve kros tetkikleri uygun çıkar ise çiftler tanıştırılır. Her iki tarafın değişecekleri böbreklerin yaş, doku uyumu gibi önemli noktalarda dengeli olması gereklidir. Çiftlerin hastalarının ve vericilerinin kabulü ile çapraz böbrek nakli başarı ile gerçekleştirilebilmektedir.
Örneğin alıcının A vericinin O kan grubuna sahip olduğu ve alıcıdaki antikor yüksekliği sebebi ile kan grubu uymasına rağmen yakınından böbrek alamayan bir çifti düşünelim. Bu çift çapraz listede 0 kan grubu olup vericisi A kan grubu olan bir çift ile böbrek kardeşi olabilmektedir. Bu sayede çapraz nakil listesinde en zor eşleşme bulunan 0 kan grubu olan alıcılar için bu yolla eşleşme sağlanabilmektedir.
Kimler Böbrek Bağışçısı (Verici) Olabilir?
Canlı böbrek vericisi olmasına rağmen, naklin gerçekleşememesinin başlıca nedenleri:
- Alıcı ve verici arasındaki kan grubu uyumsuzluğu: Canlı vericiden böbrek nakli için alıcı ve verici arasında kan grubunun uyması gerekmektedir. Örneğin Alıcı A kan grubuna sahip, verici ise B kan grubuna sahipse nakil gerçekleşemez. Nakil gerçekleşmesi için vericinin kan grubunun ya A ya da O olması gerekir.
- Kanındaki antijen sebebi ile yakınından böbrek alınamaması (kros tetkiklerinin uyumsuz olması): Kros tetkikleri (crossmatch testi) uyumsuz çıkması, şiddetli rejeksiyon (organ reddi) gözlenmesine neden olan bir durumdur.